Η λέξη – κλειδί είναι μία: μεταρρυθμίσεις. Αυτές που υποσχέθηκε η ελληνική κυβέρνηση, δεσμεύθηκε με το τρίτο Μνημόνιο, αλλά καθυστερεί να εφαρμόσει, είναι το ζητούμενο που θα καθορίσει και την περαιτέρω πορεία της χώρας. Από την υλοποίησή τους θα εξαρτηθεί εν πολλοίς και η συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα. Ελάφρυνση του χρέους θα χρειαστεί, αλλά παραπέμπεται για το τέλος του προγράμματος το 2018.
Ο ελληνικός γόρδιος δεσμός μεταφέρθηκε χθες στο Βερολίνο, αλλά δεν λύθηκε οριστικά. Διότι ο βασικός παίκτης δεν βρισκόταν στο Βερολίνο, αλλά στην Αθήνα. Και προς την Αθήνα απευθυνόταν το βασικό μήνυμα που έστειλε η Λαγκάρντ με τη χθεσινοβραδινή συνέντευξή της στο ειδησεογραφικό μαγκαζίνο του πρώτου γερμανικού καναλιού ARD-Tagesthemen. Δηλώσεις Μέρκελ -Λαγκάρντ δεν έγιναν, καθώς η συνάντηση ήταν κλειστή.
ΤΑ ΤΡΙΑ ΑΓΚΑΘΙΑ. Το μήνυμα προς την ελληνική κυβέρνηση είναι το εξής: προχωρήστε στις δομικές μεταρρυθμίσεις τουλάχιστον σε τρία επίπεδα: συνταξιοδοτικό, φορολογικό, εργασιακό. «Το συνταξιοδοτικό σύστημα φωνάζει για μεταρρύθμιση» είπε χαρακτηριστικά η Λαγκάρντ. Χρειάζεται επίσης διεύρυνση της φορολογικής βάσης, όπως και παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας.
Συνολικά διαπίστωσε ότι γίνονται βήματα προόδου: «Είμαστε πολύ πιο αισιόδοξοι τώρα» είπε, η Ελλάδα πρέπει όμως να υλοποιήσει στο νομοθετικό σκέλος τις υπεσχημένες μεταρρυθμίσεις, συμπλήρωσε η Λαγκάρντ.
«Αυτή τη στιγμή δεν είναι απαραίτητο κούρεμα του χρέους (haircut)» είπε, όμως στο τέλος του προγράμματος το 2018 απαιτούνται περαιτέρω ελαφρύνσεις χρέους μέσω μείωσης επιτοκίων και επιμήκυνσης του χρόνου ωρίμασης των ελληνικών ομολόγων.
Ο βαθμός της ελάφρυνσης του χρέους θα εξαρτηθεί από την πρόοδο στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, καθώς και την πορεία της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και τα αποτελέσματα που θα φανούν στο τέλος του προγράμματος βοήθειας το 2018. «Οσο περισσότερες μεταρρυθμίσεις, τόσο λιγότερη μείωση του χρέους» είπε χαρακτηριστικά.
ΗΡΘΕ ΠΙΟ «ΚΟΝΤΑ» ΤΟ ΔΝΤ. Αδιευκρίνιστο παρέμεινε και μετά τη χθεσινή συνάντηση Μέρκελ – Λαγκάρντ το αν το ΔΝΤ θα συμμετάσχει χρηματοδοτικά στο τρίτο πρόγραμμα βοήθειας για την Ελλάδα. «Η πρόοδος στις μεταρρυθμίσεις το καθιστούν πιθανότερο» είπε η Λαγκάρντ.
Απέκλεισε πάντως ειδική μεταχείριση προς την Αθήνα. Το ΔΝΤ δεν μπορεί να θεσπίσει νέους κανόνες για την Ελλάδα, τόνισε, πρέπει να τηρήσει τους κανόνες για τη συμμετοχή του σε προγράμματα βοήθειας.
Το ελληνικό ζήτημα ήταν και στο μενού του δείπνου εργασίας που είχε η Ανγκελα Μέρκελ με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στην καγκελαρία στο Βερολίνο.
Οι λεκτικές διατυπώσεις περί προσέγγισης των θεσμών που χρησιμοποιούνται τελευταία είναι ενδείξεις ότι στο τέλος θα βρεθεί ο κοινός παρονομαστής που θα επιτρέψει τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Ειδάλλως Μέρκελ και Σόιμπλε θα βρεθούν σε πολύ δύσκολη θέση προεκλογικά αν δεν υλοποιηθεί η δέσμευση που ανέλαβαν στη γερμανική Βουλή για το τρίτο πρόγραμμα, τον Αύγουστο του 2015.
ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΒΟΜΒΑ. «Το Συνταξιοδοτικό είναι μία από τις μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο τρέχον πρόγραμμα, άρα πρέπει να εκπληρωθεί στο τρέχον πρόγραμμα». Η τοποθέτηση αυτή, της εκπροσώπου Τύπου του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, μία μόλις ημέρα μετά τη δήλωση κατανόησης του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αναφορικά με τις πολιτικές δυσκολίες άμεσων μεταρρυθμίσεων στο Συνταξιοδοτικό, ήρθε χθες να ταράξει περαιτέρω τα νερά της διαπραγμάτευσης.
Προχθές ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας άφηνε περιθώριο οι περικοπές στις συντάξεις να μεταφερθούν για αργότερα.
«Κατανοώ ότι για πολιτικούς λόγους η Ελλάδα δεν μπορεί να προχωρήσει σε νέες μεταρρυθμίσεις στο Συνταξιοδοτικό, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει αργότερα» ήταν η ακριβής δήλωση του Σόιμπλε.
Η δήλωση αυτή βρισκόταν στο ίδιο μήκος κύματος με την αρχική συμφωνία την οποία φέρεται ότι έχει κάνει η κυβέρνηση με τους δανειστές και αφορά νέες μειώσεις στις συντάξεις, οι οποίες όμως θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από το 2020 ή ακόμα και το 2021, σε ορίζοντα πενταετίας, με στόχο την εξοικονόμηση 1,4 δισ. ευρώ.
Χθες όμως, η εκπρόσωπος του Σόιμπλε εμφανίστηκε να ζητά τις νέες μειώσεις εντός του τρέχοντος προγράμματος, επομένως με τα σημερινά δεδομένα, έως τα μέσα του 2018.
Μια τέτοια απαίτηση από την πλευρά της Γερμανίας θα ισοδυναμούσε με βόμβα στα θεμέλια της διαπραγμάτευσης, η οποία αναμένεται να αρχίσει και πάλι την ερχόμενη εβδομάδα στην Αθήνα, ανάμεσα στους επικεφαλής του κουαρτέτου και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
