Τι είναι αυτό που «τώρα θα είναι δικό μας» και μέσα σε αυτό θα παράγουμε πολιτισμό σε ανάλογη ποσότητα με την ποιότητα των πολυποίκιλων εκδηλώσεων που θα απολαμβάνουμε; Προβλήματα πρακτικής αριθμητικής και νέας καθημερινότητας έθεσε η τελετή παράδοσης του ΚΠΙΣΝ στους νέους ιδιοκτήτες του. Δηλαδή όλους εμάς τους πολίτες της χώρας που είμαστε αποδέκτες της μεγάλης δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ανδρέας Δρακόπουλος στη διάρκεια της ομιλίας του επεσήμανε τόσο στους παρευρισκόμενους πολιτικούς (δηλαδή στο σύνολο των κομμάτων του ελληνικού Κοινοβουλίου) εντός της κεντρικής αίθουσας όσο και στους επισκέπτες, διασκορπισμένους στο πάρκο και στους εξωτερικούς χώρους της Αγοράς, ότι: «Το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, προϋπολογισμού 620 εκατ. ευρώ, σας παραδίδεται πλήρως εξοπλισμένο, πλήρως εξοφλημένο και με χιλιάδες αναμνήσεις φορτωμένο. Σας παραδίδεται ένα Κέντρο Πολιτισμού με τις υψηλότερες ποιοτικές, περιβαλλοντικές και λειτουργικές προδιαγραφές. Σας παραδίδεται με εμπίστευμα 20 εκατ. ευρώ. Σας παραδίδεται με τη δέσμευσή μας, εφόσον το ΚΠΙΣΝ “τρέχει” σωστά, να συνεχίσουμε να το βοηθάμε οικονομικά με δωρεά της τάξεως των συνολικά 50 εκατ. ευρώ για τα επόμενα πέντε χρόνια, 25 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση του προγραμματισμού, παραμένοντας ενεργά συμμέτοχοι (ξέχωρα από τα προγράμματα αυτά καθαυτά της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Λυρικής Σκηνής), και 25 εκατ. ευρώ για την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων του. Επίσης, το Ιδρυμά μας έχει δωρίσει για τη μετακόμιση της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Λυρικής Σκηνής από 5 εκατ. ευρώ στον κάθε οργανισμό για την ομαλή μεταφορά τους στο ΚΠΙΣΝ».
Στη διάρκεια αυτής της εναλλαγής επίσημων ομιλιών, τελετουργικών υπογραφών (για τη σύμβαση δωρεάς της μετοχής του οργανισμού ΚΠΙΣΝ ΑΕ προς το ελληνικό Δημόσιο μεταξύ του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου και της οικονομικής διευθύντριας του ΙΣΝ Χριστίνας Λαμπροπούλου) τα επίπεδα της σκηνής της κεντρικής αίθουσας στο κτίριο της Λυρικής Σκηνής μετατοπίστηκαν διακριτικά υπακούοντας στην εναλλασσόμενη χρωματογραφία των φωτισμών. Στην ακολουθία του πρωτοκόλλου των αφίξεων και της ταξιθεσίας ενεργοποιήθηκε ο μηχανισμός της κρατικής λειτουργίας ενός νεοσύστατου θεσμού, για την πλήρη διοικητική σύνθεση του οποίου, προς το παρόν, δεν έχει γίνει επίσημη ανακοίνωση.
Το άρτιο έργο, αρχιτεκτονικά και τεχνολογικά άψογο, χωρίς οικονομικές επιβαρύνσεις και με υποδομές που συγκρίνονται με ανάλογους θεσμούς του εξωτερικού άνοιξε λοιπόν τις πύλες του στον κόσμο και στους επίσημους καλεσμένους επιδεικνύοντας την τόλμη –ή το ρίσκο; –ενός νέου πολιτιστικού μοντέλου. Σύμφωνα με αυτό, παρουσιάστηκε το καλλιτεχνικό πρόγραμμα με το ύφος του ΚΠΙΣΝ, έτσι όπως το προετοίμασαν οι δωροθέτες του. Για να έχει δηλαδή ένα μείγμα εκδηλώσεων στο οποίο να χωρούν όλες οι ηλικίες, όλες οι κοινωνικές ομάδες και όλα τα επιτρεπτά γούστα. Με ένα σενάριο σύγχρονου μπαλέτου και χορωδίας (οι χορευτές και οι χορωδοί της Λυρικής Σκηνής), διάσημης άριας οπερατικού έργου (η Σούμι Τζο στην «Κάστα Ντίβα»), αμερικανικού standard (το σόλο της Νατάσσας Μποφίλιου στο «Impossible dream» του Φρανκ Σινάτρα), δημοτικών χορών (ο ποντιακός του Λυκείου Ελληνίδων στον Λαβύρινθο του πάρκου).
ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ. Με γέφυρα στη σύγχρονη μουσική σύνθεση (το πιάνο του Γιώργου Κοντραφούρη), στην τσιτσανική «Αρχόντισσα» του Αλκίνοου Ιωαννίδη, μελωδικά «εξευγενισμένη» από το Μπαρόκ Ανσάμπλ, και στα αστικά περάσματα των χιπ-χοπ χορευτών του Χρήστου Ξυραφάκη, των χορευτών στα πατίνια του Νίκου Κουρή και των ποδηλατών του Σπύρου Παπαγεωργίου. Με ένα συμπίλημα αναγνώσεων κειμένων-φάρων της αρχαίας και νέας ελληνικής γραμματείας που επιμελήθηκαν οι επικεφαλής της Εθνικής Βιβλιοθήκης και διάβασαν ρυθμικά και ζεστά οι καταξιωμένοι πρωταγωνιστές του ελληνικού θεάτρου Λυδία Φωτοπούλου, Στεφανία Γουλιώτη, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Ακύλλας Καραζήσης, Δημήτρης Καταλειφός, Φιλαρέτη Κομνηνού, Ολια Λαζαρίδου, Αλέξανδρος Λογοθέτης, Χρήστος Λούλης, Αννα Μάσχα, Αμαλία Μουτούση, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, Μαρία Σκουλά, Χρήστος Στέργιογλου, Αργύρης Ξάφης.
Το θέαμα των βεγγαλικών και το υπαίθριο πάρτι ήταν η συνέχεια που περίμεναν όσοι είχαν αφεθεί στη ρέμβη της γαλήνιας ατμόσφαιρας του ΚΠΙΣΝ. Από το νωχελικό τους βάδισμα ή τις στάσεις τους σε διαφορετικά σημεία εντός του πάρκου μάντευε κανείς την κοινή τους προσπάθεια να μαντέψουν την απάντηση στον γρίφο της ημέρας: μέσα σε αυτό το περιβάλλον των ποικίλων πολιτιστικών δράσεων, σε αυτό το πάρκο όπου ο κόσμος πετυχαίνει τη συμβολική του τελειότητα, ζούμε την ετεροτοπία της ιδανικής ζωής, ακυρώνοντας την πραγματικότητα που βρίσκεται έξω από αυτό. Το ΚΠΙΣΝ φαίνεται ότι λειτουργεί για να μας θυμίζει ότι είναι το τελευταίο προπύργιο της ευρωπαϊκής μας υπόστασης. Ωστόσο, η πολυπλοκότητα της πόλης ζητά να μη χάσουμε την επαφή μαζί της. Εστω κι αν έχουμε βρει τη σχέση μας με τη θάλασσα.
