Τα παλιά χρόνια διασκεδάζαμε με ενός τύπου κριτική κινηματογράφου στην οποία ο κριτικός, αφού διηγούνταν την υπόθεση, δυσφορούσε γράφοντας ότι η ταινία «κάνει κοιλιά». Ολίγον έγκυος, το καλλιτεχνικό φαινόμενο απουσίαζε. Επρεπε να το ανακαλύψουν μόνοι τους οι θεατές. Πολλοί τα κατάφερναν.

Την περασμένη Πέμπτη έγινε η τελετή παράδοσης του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο κράτος. Στην ειδησεογραφία κυριάρχησαν όσα είπαν ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ανδρέας Δρακόπουλος (που διασκέδασε τις εύλογες ανησυχίες για την τύχη του Κέντρου στα χέρια ενός πελατειακού και αναξιόπιστου κράτους) και ο Αλέξης Τσίπρας (απίστευτα αγενής όταν αναφέρθηκε υπαινικτικά στο Μέγαρο Μουσικής, και ειδικά στον Χρήστο Λαμπράκη, παρουσιάζοντάς το ως ένα αποκομμένο σύστημα επίδειξης των ελίτ –αγνοώντας εμφανώς τη μυητική σημασία του Μεγάρου στη μεγάλη τέχνη σε ένα κοινό αμιγώς επαρχιωτών).

Η τελετή είχε και καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Κατά τη γνώμη μου, ιδιαίτερα πετυχημένο, αφού ο σκηνοθέτης Θωμάς Μοσχόπουλος πέτυχε να συνταιριάξει διαφορετικές καλλιτεχνικές εκφράσεις, να ενοποιήσει καλλιτεχνικά την υψηλή τέχνη με τον λαϊκό χαρακτήρα της γιορτής στο ευρύτερο περιβάλλον του πάρκου, που κορυφώθηκε με πυροτεχνήματα. Υπήρξαν αντιρρήσεις; Φυσικά, πάντα υπάρχουν. Κάποιους ενόχλησε το φόρεμα της Σούμι Τζο, κάποιοι ήθελαν ζωντανούς χορευτές κι όχι βίντεο περφόρμανς, κάποιοι άλλοι βρήκαν πολύ μπανάλ τον δημοτικό χορό. Αντιρρήσεις ανάλογου εύρους του κριτικού που ψηλαφούσε την αφηγηματική κοιλιά των κινηματογραφικών ταινιών.

Η ουσία είναι μία. Το έργο έγινε, υπάρχει –και διεκδικεί να καταγραφεί ως κέλυφος ζωής, της πνευματικότητας αλλά και των αισθήσεων. Δεν είναι αντι-Μέγαρο και ο ρόλος του θα κριθεί αν καταφέρει, όντως, να συντηρήσει την αίγλη που έχει ώς σήμερα κατακτήσει. Κατά τα άλλα, απευθύνεται σε όσο το δυνατόν ευρύτερο κοινό, χωρίς αφ’ υψηλού ματιές και χωρίς καλλιτεχνικές εκπτώσεις. Ο μυητικός ρόλος της τέχνης και η ζωή μπορούν να συναντηθούν –ιδίως αν το κράτος δεν παίξει τον αρνητικό ρόλο που έχει παίξει, π.χ., στο Μέγαρο.

Προϋπόθεση της επιτυχίας του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, δηλαδή, είναι να μη νικήσουν οι γραφειοκράτες.