Μια τεράστια αυτοκινητοπομπή διαδηλωτών περικύκλωσε χθες το βράδυ την καγκελαρία. Οχι για να διαμαρτυρηθούν κατά της Μέρκελ. Αλλά για να την στηρίξουν απέναντι στον Ερντογάν μετά την προφυλάκιση του δημοσιογράφου Ντενίζ Γιουτσέλ. Αντίστοιχες εκδηλώσεις υποστήριξης έγιναν και σε άλλες πόλεις της Γερμανίας. Η περίπτωση του ανταποκριτή της εφημερίδας «Ντι Βελτ» είναι η μεγαλύτερη δοκιμασία των ήδη επιβαρημένων σχέσεων μεταξύ Γερμανίας και Τουρκίας. Οι δηλώσεις πολιτικών και οι αντιδράσεις απλών Γερμανών, όπως και πολλών Τούρκων που ζουν στη Γερμανία, δείχνουν ότι η προφυλάκιση του Γιουτσέλ θα έχει σοβαρές συνέπειες στις σχέσεις της Τουρκίας με τη Γερμανία και την Ευρώπη. Στο Βερολίνο πλέον δεν μασούν τα λόγια τους.

«Πικρή» και «απογοητευτική» ήταν η απόφαση για την προφυλάκιση του Ντενίζ Γιουτσέλ, είπε η Ανγκελα Μέρκελ. «Η γερμανική κυβέρνηση αναμένει από την Τουρκία να λάβει υπόψη της την ύψιστη αξία που έχει η ελευθερία του Τύπου για κάθε δημοκρατική κοινωνία. Ελπίζουμε ότι ο Γιουτσέλ σύντομα θα είναι ελεύθερος», πρόσθεσε. Η καγκελάριος είχε κατηγορηθεί στο παρελθόν από την αντιπολίτευση ότι υποκύπτει στις αξιώσεις του Ερντογάν προκειμένου να αποσπάσει τη συναίνεσή του στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης με τη συμφωνία Τουρκίας – ΕΕ. Τώρα αφήνει κατά μέρος τη διπλωματική γλώσσα και καταδικάζει ευθέως την Αγκυρα.

Ο Σοσιαλδημοκράτης υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ κάλεσε χθες το απόγευμα τον τούρκο πρεσβευτή στο Βερολίνο Κεμάλ Αϊντίν για να του εκθέσει τις θέσεις του όσον αφορά την προφυλάκιση Γιουτσέλ.

Ο Γκάμπριελ σημείωσε ότι ο Γιουτσέλ παρουσιάστηκε μόνος του στον εισαγγελέα πριν ακριβώς από δύο εβδομάδες. Αλλά στο διάστημα που μεσολάβησε δεν έγινε καμία έρευνα ούτε ανάκρισή του, απλώς ήρθε η απόφαση του δικαστηρίου για την παράταση της προφυλάκισής του. «Η περίπτωση Γιουτσέλ ρίχνει ιδιαίτερο φως στις εμφανείς διαφορές μεταξύ των χωρών μας στην εφαρμογή του κράτους δικαίου και την αξιολόγηση της ελευθερίας του Τύπου και της ελευθερίας της γνώμης», υπογράμμισε. Ο υπουργός Εξωτερικών προειδοποίησε ότι η περίπτωση Γιουτσέλ «τα κάνει όλα δυσκολότερα» στις σχέσεις με τη Γερμανία και την ΕΕ. Η εντολή που έχει η γερμανική πρεσβεία στην Αγκυρα είναι να παράσχει κάθε δυνατή νομική υποστήριξη στον Ντενίζ Γιουτσέλ, ο οποίος έχει και γερμανική υπηκοότητα.

Η μοιραία ερώτηση. Η σκηνή από την τελευταία συνέντευξη Τύπου της καγκελαρίου Μέρκελ και του τούρκου προέδρου Ερντογάν στην Αγκυρα με την ερώτηση του Γιουτσέλ για τις παραβιάσεις δημοκρατικών ελευθεριών στην Τουρκία στάθηκε μάλλον μοιραία για τις δίωξή του από το καθεστώς Ερντογάν. Σύμφωνα με την «Ντι Βελτ», ο ανακριτής Μουσταφά Τσακάρ τού απηύθυνε το βράδυ της Δευτέρας την κατηγορία της προπαγάνδας υπέρ του Εργατικού Κουρδικού Κόμματος (ΡΚΚ) και του κινήματος Γκιουλέν. Ως αποδεικτικό στοιχείο, χρησιμοποίησε τη συνέντευξη με τον διοικητή του ΡΚΚ Τσεμίλ Μπαϊλίκ τον Αύγουστο του 2015.

Η υπόθεση Γιουτσέλ δεν αθρορίζεται απλώς στις κρίσεις που προηγήθηκαν στις γερμανοτουρκικές σχέσεις όπως με το ποίημα του τηλεπαρουσιαστή Γιαν Μπέμερμαν για τον Ερντογάν ή την απόφαση της γερμανικής Βουλής το περασμένο καλοκαίρι να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Ποντίων. Δημιουργεί νέα δεδομένα. Ο υπουργός Δικαιοσύνης Χάικο Μας (SPD) προειδοποίησε ότι εάν η Τουρκία δεν τηρεί τις ευρωπαϊκές θεμελιώδεις αξίες, η προσέγγιση με την ΕΕ θα είναι όλο και δυσκολότερη έως αδύνατη. Ο βουλευτής των Πρασίνων Ετσκάν Μουτλού τόνισε ότι «εάν η Τουρκία θέλει να δείξει ότι είναι δημοκρατία πρέπει να τελειώσει αυτή τη φάρσα και να προστατεύσει την ελευθερία του Τύπου».

Επίσκεψη – φωτιά. Από το κόμμα των Φιλελευθέρων (FDP) ο αντιπρόεδρός του Κρίστιαν Λίντνερ ζήτησε να μη δοθεί βίζα σε μέλη της τουρκικής κυβέρνησης να ταξιδεύσουν στη Γερμανία. Η μεγαλύτερη δοκιμασία όμως έρχεται. Εχει προαναγγελθεί ήδη η επίσκεψη του τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στην εκστρατεία του για το δημοψήφισμα. Νομικά έχει κάθε δικαίωμα. Αλλά πολιτικά είναι στο μεταξύ ανεπιθύμητος στη Γερμανία.