Ο Θέμελης Γλυνάτσης επιστρέφει στο θέατρο Skrow, δυο χρόνια μετά την όπερα δωματίου «Cendrillion» της Πολίν Βιαρντό, για να παρουσιάσει το «Enter Sandman», μια παράσταση που βασίζεται στη νουβέλα «Ο Ζάντμαν» του E. T. A. Χόφμαν.
«Αυτό το κείμενο το είχα διδαχθεί στο πρώτο έτος του Πανεπιστήμιου και είναι από τα κείμενα που θυμάμαι ακόμα το συναίσθημα που είχα όταν το πρωτοδιάβασα. Δεν πίστευα πόσο μου άρεσε και πόσο εκπληκτικά ειρωνικό, βαθύ και τρομακτικό είναι» λέει ο σκηνοθέτης, ο οποίος υπογράφει και διασκευή του έργου.
Η συγκεκριμένη ιστορία αποτελεί τον πυρήνα του δοκιμίου του Ζίγκμουντ Φρόυντ, «Το Ανοίκειο». Μετά τον μυστηριώδη θάνατο του πατέρα του, ο Ναθάνιελ φεύγει από το σπίτι του για σπουδές, όπου παγιδεύεται σε μια αλλόκοτη ερωτική ιστορία που τον οδηγεί στο έγκλημα και στην τρέλα. Ο συγγραφέας πλάθει μια συναρπαστική ιστορία που ισορροπεί ανάμεσα στο παραμύθι και την ψυχιατρική μελέτη.
«Είναι πραγματικά συναρπαστική η ιστορία, δεν μπορείς να την αφήσεις και από την άλλη έχει τόσο βάθος στο πώς προσεγγίζει ο συγγραφέας την έννοια του ψυχικού κόσμου και της τρέλας που δεν είναι τυχαίο ότι ο Φρόιντ ασχολήθηκε μαζί του» συνεχίζει ο σκηνοθέτης. «Του το έδωσε στο πιάτο κατά μια έννοια. Από τότε είναι κάτι το οποίο το έχω ψάξει πολύ και πραγματικά δεν μπορώ αν πω κάτι ότι αυτό κείμενο, το αγαπώ πάρα πολύ. Είναι από αυτά τα κείμενα που μας δείχνουν τη δύναμη της φαντασίας, ότι η φαντασία είναι μια πολύ σημαντική ανθρώπινη εμπειρία και δεν πρέπει να το βλέπουμε σαν αντιπαραβολή της πραγματικότητας, γιατί και η φαντασία είναι πραγματική».
Θέατρο τρόμου. «Μετά το “Waste” που είχα κάνει πέρυσι στο Bios με βάση τη “Ρημαγμένη Γη” Τ. Σ. Ελλιοτ που είχα βασιστεί σε ένα στίχο του “ότι θα σας δείξω τον φόβο σε μια χούφτα άμμο”, άρχισε να με ενδιαφέρει η έννοια του φόβου και του τρόμου. Κατά πόσο μπορούμε να κάνουμε ένα θέατρο τρόμου το οποίο με ενδιέφερε πολύ, γιατί είμαι και λάτρης των ταινιών τρόμου και ήθελα να πειραματιστώ με αυτό. Ετσι, ήρθε η στιγμή και ήταν μια συγκυρία που είπα να το δοκιμάσω τώρα».
Διασκευή και σκηνοθεσία. «Θα πρέπει οπωσδήποτε να αναφερθώ στην εξαιρετική μετάφραση που έχει κάνει ο Γιάννης Καλιφατίδης, ο οποίος με πολύ ευκολία μου την παραχώρησε. Επί της ουσίας έχω κόψει πολύ κείμενο προφανώς γιατί είναι και μεγάλο, αλλά έχω κρατήσει τη φόρμα του κειμένου, η οποία είναι αριστουργηματική».
Ενας ρόλος, δύο ηθοποιοί. «Εχω δώσει τον ρόλο του Ναθάνιελ σε δύο ηθοποιούς , γιατί τον φαντάστηκα με διαταραχή διπλής προσωπικότητας. Ο Πάνος Κούγιας και ο Βασίλης Λιάκος είναι οι δύο πτυχές του. Ο Βασίλης είναι εκείνος που προσπαθεί εναγωνίως να εξιστορήσει τις αναμνήσεις του και το παιδικό του τραύμα και ο Πάνος είναι ένα εμμονικά παιδικό κομμάτι του ψυχισμού το οποίο τον επαναφέρει συνέχεια στο τραύμα. Ο ένας πάει να το ξεπεράσει, ο άλλος τον τραβάει πίσω. Συνυπάρχουν στη σκηνή και μιλάνε και ταυτόχρονα. Είναι η δική μου ερμηνεία του ρόλου, φαντάστηκα ότι θα έχει τόσο ενδιαφέρον και ηχητικά κυρίως, να βγαίνει δηλαδή το ίδιο κείμενο από δύο πηγές. Και το δουλέψαμε πολύ με τα παιδιά ώστε να φτάσουν την ίδια τονικότητα και να είναι ένα στόμα που βγάζει πολύ έντονη φωνή».
Animation. «Είναι ένας συνδυασμός χωροταξίας και animation. Αφενός είναι ένα πολύ βαθύ κείμενο, αλλά είναι και ένα παραμύθι. Και με το animation ήθελα να βγει και το παραμυθένιο κομμάτι, να μη βγει απλά μια εξερεύνηση πάνω στην έννοια της τρέλας, αλλά και ένα παραμύθι το οποίο τυγχάνει να έχει και ένα κομμάτι τρέλας. Ήθελα πολύ το δαιμονικό στοιχείο που είναι ο Ζάντμαν, να μην φαίνεται εμφανώς αρχικά στους θεατές, να υπάρχει μια μεταμόρφωση και του χαρακτήρα και του χώρου μέσω animation».
Ταυτότητα παράστασης
«Enter Sandman»
Μετάφραση: Γιάννης Καλιφατίδης
Σκηνοθεσία/Διασκευή: Θέμελης Γλυνάτσης
Σκηνικά/Κοστούμια: Αλεξία Θεοδωράκη
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Animation: Μάριος Γαμπιεράκης – Χρυσούλα Κοροβέση
Bοηθός σκηνοθέτη: Έφη Χριστοδουλοπούλου
Παίζουν αλφαβητικά: Σοφιάννα Θεοφάνους, Πάνος Κούγιας, Βασίλης Λιάκος, Κατερίνα Μαούτσου, Μάιρα Μηλολιδάκη, Σταμάτης Πακάκης, Γιάννης Φίλιας.
Skrow Theater (Αρχελάου 5, Παγκράτι, τηλ. 210-7235.842) κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00.