Οταν ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος ευχαριστεί τον Πρωθυπουργό και τον υπουργό Παιδείας για την άριστη συνεργασία τους μαζί του, δύο τινά μπορεί να συμβαίνουν. Ή δεν υπήρχε ποτέ κανένα πρόβλημα στις σχέσεις της Εκκλησίας με το Κράτος ή ορισμένα από τα προβλήματα που υπήρχαν λύθηκαν προς όφελος της πρώτης και ο πνευματικός ποιμένας πιέζει για να συμβεί το ίδιο με τα υπόλοιπα.
Οταν ο ίδιος άνθρωπος αναφέρεται και σε μια συγκεκριμένη συνάντηση για να ενισχύσει τη θέση του και να εκδικηθεί κάποιον που στο παρελθόν τού αντιτάχθηκε, παίρνει το ρίσκο ο τελευταίος να αμφισβητήσει την εκδοχή του. Αυτό ακριβώς συνέβη χθες. Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος υποστήριξε ότι στην επίσκεψή του στο Μαξίμου στις 5 Οκτωβρίου 2016 ο Πρωθυπουργός διαβεβαίωσε «τη μετριότητά του» ότι ο διάλογος των δύο πλευρών για το μάθημα των Θρησκευτικών αρχίζει από μηδενική βάση. Επικαλέστηκε μάλιστα τα πρακτικά. Το ίδιο έκανε όμως και ο πρώην υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης, που ήταν παρών, στη συνάντηση για να βεβαιώσει ότι τέτοια υπόσχεση δεν δόθηκε ποτέ.
Ποιος από τους δύο έχει δίκιο; Κανείς δεν ξέρει. Και ο Πρωθυπουργός δεν πρόκειται βέβαια να πάρει θέση. Το μόνο που μας μένει λοιπόν είναι να κρίνουμε εκ του αποτελέσματος. Το βιβλίο των Θρησκευτικών που διδάσκεται στα σχολεία παραμένει το ίδιο, έστω κι αν οι εκπαιδευτικοί έχουν τη διακριτική ευχέρεια να το «εμπλουτίσουν» με τα νέα εκπαιδευτικά προγράμματα του ΙΕΠ. Και ο περίφημος διάλογος δεν έχει ξεκινήσει ακόμη, πράγμα που σημαίνει ότι το βιβλίο δεν θα αλλάξει ούτε την επόμενη χρονιά. Ποιος βγαίνει λοιπόν κερδισμένος;
Και δεν είναι μόνο αυτό. Σε όλα τα ζητήματα που ενδιαφέρουν την Εκκλησία η Πολιτεία είτε έχει κάνει πίσω είτε σέρνει τα πόδια της. Το τζαμί άρχισε να κτίζεται με καθυστέρηση δεκαετιών, αλλά δεν μπορεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες της μουσουλμανικής κοινότητας. Το αποτεφρωτήριο ίσως κάποια στιγμή ξεκινήσει, αλλά μετά την αντίδραση του Αρχιεπισκόπου δεν θα λειτουργεί στο εσωτερικό νεκροταφείου. Η φορολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας έχει παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες. Ο διαχωρισμός Κράτους και Εκκλησίας αποτελεί αντικείμενο ημερίδων. Και τα κυριακάτικα πρωινά το Τρίτο Πρόγραμμα μεταδίδει τη λειτουργία.
Ο μειλίχιος και μοντέρνος Ιερώνυμος, που τον θυμούνται οι μαθητές του στη Λεόντειο από τα παπούτσια Clarks και το Volkswagen του, αποδεικνύεται έτσι και δεινός διαπραγματευτής. Μπορεί να μην είναι ο εκσυγχρονιστής που όλοι περίμεναν, υπερασπίζεται όμως άριστα τα συμφέροντα του τεράστιου συγκροτήματος που διευθύνει. Δεν μπορεί να πει κανείς το ίδιο για την άλλη πλευρά. Η στάση της κυβέρνησης είναι από φοβική έως υποκριτική. Και οι πολιτικοί αρχηγοί δεν χάνουν την ευκαιρία να επισκέπτονται κάθε τόσο τον Αρχιεπίσκοπο και να φωτογραφίζονται μαζί του.
Γιατί οι ψήφοι του χριστεπώνυμου πληρώματος βαραίνουν περισσότερο από τις ηρωικές διακηρύξεις. Οι «μετριότητες», με άλλα λόγια, μεταξύ των κοσμικών πρέπει να αναζητηθούν.