Αν ο δημόσιος λόγος είναι δωμάτιο –ή panic room -, το στοιχειώνει η πολιτική ορθότητα. Κατ’ αρχάς σε σχέση με τον όρο. Συχνά ή πάντα οι άλλοι τον περιγράφουν και μάλιστα ως κάτι όπου οι ίδιοι δεν μετέχουν. Αυτό το δεύτερο οδηγεί σε ένα πρώτο συμπέρασμα. Αυτός που κατακεραυνώνει την πολιτική ορθότητα ή αυτός που μετέχει σε αυτή, συχνά καταγγέλλοντάς την, έχει σημασία να περιγραφεί. Ποιος είναι και τι θέλει; Το πιο πρόσφατο παράδειγμα: Ο Ντόναλντ Τραμπ διαμόρφωσε μια στρατηγική πολεμικής στην πολιτική ορθότητα με μια παράδοξη πορεία: Την εγκάλεσε ως όπλο των ελίτ των ανοιχτών συνόρων και άρα τη φωτογράφισε ως όπλο κατά των λευκών ανδρών της βαθιάς Αμερικής. Η πολιτική ορθότητα από εργαλείο του αμερικανικού ριζοσπαστισμού το ’70 ή το ’80 σήμερα έχει γίνει το σκιάχτρο για να δομηθεί το πιο φοβικό αφήγημα. Συχνά, όταν φοβόμαστε κάτι του αλλάζουμε το όνομα. Η μετονομασία των όρων, η μεταβολή τους, επίσης, δεν είναι μια στατική διαδικασία. Κάθε φορά, έχει σημασία ο φορέας –π.χ. Τραμπ –που κατορθώνει ή επιβάλλει μια μετονομασία, το είδος της που συχνά είναι συνώνυμο της μεταλλαγής του ίδιου του νοήματος ενός όρου.

Ας το δούμε με ένα παράδειγμα: Θα έγραφε σήμερα ο Γιώργος Ζαμπέτας –που σαν χθες πέθανε το 1992 –τον «Αράπη»; Δύσκολο. Δεκάδες οργανώσεις θα τον κατήγγειλαν, πιθανά. Κι ενώ εκείνος σε καμία περίπτωση δεν ήταν ρατσιστής, μπορεί να έλεγε: Πλάκα κάνω, χρησιμοποιώ όρους που οι καθημερινοί άνθρωποι του λαού χρησιμοποιούν. Κι εδώ μπαίνει ένα δεύτερο ερώτημα: Συχνά η εργατική τάξη ή οι υποτελείς αποτελούν φορείς ενός ακατέργαστου λόγου που σοκάρει. Αυτό δεν αποτελεί δομικό ρατσισμό, συχνά αποτελεί το φίλτρο του ή την πρώτη ύλη του. Οχι τυχαία, η νέα πολεμική στην πολιτική ορθότητα επικαλείται τον απλό λαϊκό λόγο, τον αγώνα της επιστροφής σε αυτόν. Η πολιτική ορθότητα συχνά αναπροσδιορίζει την αλήθεια ή τη ρευστοποιεί. Οι πολέμιοί της εμφανίζονται ως οι κήρυκες της επιστροφής σε αυτή με τα πιο απλά λαϊκά υλικά. Απαιτείται όμως πολλή προσοχή ποιος και τι την απεργάζεται. Η αντιπολιτική καραδοκεί εξάλλου.

Ριζοσπαστικά και υπέροχα αιτήματα μεταστράφηκαν και τα οικειοποιήθηκε η Δεξιά στην Αμερική του ’80. Για τα ανοιχτά σύνορα μιλάνε συχνά οι κολασμένοι αλλά και οι επιχειρηματίες του χρηματιστικού κεφαλαίου.

Η πολιτική ορθότητα ως φρένο στον φασιστικό αντιδραστικό λόγο, ως απαραίτητο εργαλείο ανάσχεσης, μετατοπίστηκε στα χέρια αυτών που τροφοδοτούν τα νέα τέρατα που ευαγγελίζονται το γκρέμισμα της πολιτικής ορθότητας.

Τελευταία Νέα