Η αγωνία στο κόκκινο πάλι. Πού πάμε;
Η τρόικα στο τιμόνι σταθερά, η κυβέρνηση συνοδηγός και το πολιτικό σύστημα στο πίσω κάθισμα να σχολιάζει τη διαδρομή.
Η οικονομία παραπαίει και αυτό αποτυπώνεται στην αρνητική πορεία των επενδύσεων, στη μείωση των εξαγωγών και, βέβαια, στο νέο μεγάλο εθνικό πρόβλημα που είναι το brain drain.Ο φόβος για την επιστροφή στη δραχμή μεγαλώνει –μέσα και έξω από τη χώρα –και είναι λάθος να παριστάνουμε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα, υποβοηθώντας έτσι επικίνδυνα σενάρια που παρουσιάζουν δραχμικούς παραδείσους και ενισχύοντας τα υπόγεια ρεύματα που αλλάζουν τα δεδομένα στην ελληνική κοινωνία. Το γεγονός ότι το ρεύμα υπέρ της δραχμής ενισχύθηκε κατά 20% μέσα σε δύο χρόνια πρέπει να προβληματίσει σοβαρά.
Το πρόβλημα είναι οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό και τείνει να γίνει πολιτειακό. Οι τελευταίες έρευνες αποτυπώνουν καθαρά και συνολικά την απαξίωση του πολιτικού και κομματικού συστήματος. Οσοι μηδένισαν κόμματα, πολιτικούς, ευρωπαϊκούς θεσμούς, Ευρώπη και συμμάχους είναι, πλέον, οι ίδιοι μέρος του απαξιωμένου συστήματος. Και τώρα τι που όλοι δοκιμάστηκαν;
Ομως, είτε μας αρέσει είτε όχι, οι χώρες πάνε μπροστά από το πολιτικό τους σύστημα, τους ηγέτες και τα κόμματα.
Η πολιτική αλλάζει και αναδιαμορφώνεται παντού.
Ο αριστεροδεξιός λαϊκισμός που σχεδιάζει την επαναφορά του εθνικού κράτους απέναντι στην Ευρώπη, την παντοδυναμία του κράτους απέναντι στην ελεύθερη αλλά ρυθμισμένη αγορά, τον γενικευμένο πόλεμο εναντίον κάθε μορφής ελίτ και ορίζοντας ως απόλυτο εχθρό άλλοτε τους μετανάστες και άλλοτε τις επιχειρήσεις, τρυπώνει στις δημοκρατίες της Δύσης.

Λες και ένας δρυΐδης να δίνει το μαγικό φίλτρο του λαϊκισμού από τη Γαλατία μέχρι τη Ρώμη και η πολιτική να μετατρέπεται σε κραυγές, γροθιές, διχασμό και μίσος. Ολη η Δύση συνταράσσεται και ψάχνει για το αντίδοτο, που φαίνεται να μην υπάρχει ακόμα.

Επί δεκαετίες οι διαχωριστικές γραμμές των ιδεολογιών ήταν διακριτές. Αριστεροί, σοσιαλδημοκράτες, συντηρητικοί είχαν συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες αναφοράς, ενώ δύσκολα ανθούσαν κόμματα στο ενδιάμεσό τους.
Κράτος – ιδιωτικός τομέας,παραγωγή – αναδιανομή, εθνικό κράτος -διεθνοποίηση, κοινωνικά πρότυπα και ελευθερίες δημιουργούσαν τη βάση διαφοροποιήσεων σε ιδεολογίες και πολιτικές, άλλοτε αληθινές άλλοτε τεχνητές, αναγκαίες όμως για τη λειτουργία της δημοκρατίας σε ευημερία. Κατά τη διάρκεια αυτής της πορείας στην Ευρώπη διαμορφώθηκεκαθαρή συναίνεση στα ζητήματα της κοινής πορείας των ευρωπαϊκών χωρών, της ελεύθερης αγοράς, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Η οικονομική κρίση αποκάλυψε τις αλλαγές που σιγά και σιωπηλά υπέσκαπταν την ευημερία και την ασφάλεια των ευρωπαϊκών κοινωνιών.
Σήμερα, η φρενήρης ανάπτυξη της Ανατολής με πόρους της Δύσης, η ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων, οι απίστευτες καθημερινές αλλαγές στον χώρο της τεχνολογίας, οι πρωτοφανείς μετακινήσεις πληθυσμών και οι νέες μορφές πολέμου (τρομοκρατία και κυβερνοπόλεμος) δεν επιτρέπουν ούτε στις συναινέσεις ούτε στις διαφοροποιήσεις του παρελθόντος να λύσουν τα προβλήματα της οικονομίας και της δημοκρατίας.
Το «όπως τα ξέραμε» τελείωσε.
Η νέα εποχή όπου, εξαιτίας της ανασφάλειας και της οικονομικής αβεβαιότητας, ήρθε καλπάζοντας ο λαϊκισμός, απαιτεί προσεγγίσεις και συμπεριφορές νέου τύπου.
Ιδιαίτερα στην Ελλάδα όπου η κρίσηκαι οι βαθύτατες ελληνικές παθογένειες επέτειναν τις επιπτώσειςόλων των διεθνών αλλαγών που προαναφέρθηκαν, τίποτα δεν μπορεί να παραμείνει το ίδιο.
Η εμμονή σε σχήματα, τσιτάτα και λόγια του παρελθόντος βολεύει μόνο τη διατήρηση του status quo της εξουσίας και, ταυτόχρονα, είναι δείγμα βαθιάς συντήρησης και αδυναμίας να κατανοηθεί ένας κόσμος που αλλάζει ιλιγγιωδώς.
Τα μεγάλα ζητήματα που θέτουν σήμερα τις νέες διαχωριστικές γραμμές είναι η Ευρώπη και το ευρώ απέναντι στην καταστροφική επιστροφή στα εθνικά νομίσματα, τα κλειστά εθνικά σύνορα απέναντι σε διεθνείς συνεργασίες, το Προσφυγικό και το brain drain, το μοντέλο ανάπτυξης και ο ρόλος της μεσαίας τάξης και η δικαιοσύνη και η αξιοκρατία ως οριζόντιες αρχές.

Στη χώρα μας, οι πολίτες που προσεγγίζουν τα παραπάνω ζητήματα από την πλευρά της κοινής ευρωπαϊκής ιδέας και των ανοιχτών κοινωνιών ανήκουν, χωρίς ενθουσιασμό πρέπει να πούμε, σε διαφορετικά κόμματα ή στην πλειονότητά τους είναι πολιτικά άστεγοι.

Πολλοί από αυτούς πιστεύουν ότι υπάρχει ανάγκη να εκφραστούν οι ιδέες και οι απόψεις τους από ένα νέο κόμμα. Ενα νέο κόμμα που πρέπει να πείσει πως δεν είναι απλώς ένας καλός διαχειριστής του status quo, αλλά γνωρίζει και έχει τη βούληση και την ικανότητα να αλλάξει ριζικά τα πράγματα ώστε να γίνει κυρίαρχος πόλος του πολιτικού συστήματος και να οδηγήσει σε μια νέα δημιουργική ισορροπία. Οσο ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πόλος του νέου μικρού δικομματισμού, το σύστημα θα κυριαρχείται από τον ανταγωνισμό του λαϊκισμού.
Μπορεί να γίνει αυτό; Ναι μπορεί! Οχι όμως με μικρά βήματα που απλώς ανακαινίζουν το παρελθόν και εξασφαλίζουν καριέρες. Πρέπει και να ανατρέψουμε και να δημιουργήσουμε.
Το τιμόνι της χώρας πρέπει να πάει σε ελληνικά χέρια και αυτό προϋποθέτει αναδημιουργία του προοδευτικού πόλου, ο οποίος συνδιαλέγεται με το μέλλον.
Τώρα είναι η ώρα για ένα συλλογικό άλμα μπροστά με ρίσκο, με προσωπική διακινδύνευση, με πίστη και πάθος γιατί, όπως απέδειξε η Μπαρτσελόνα, η ανατροπή γίνεται από αυτούς που ξέρουν και μπορούν και αποφασίζουν να τα δώσουν όλα.
Η Αννα Διαμαντοπούλου είναι πρόεδρος

του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση

στην Ελλάδα και την Ευρώπη