Με την επισήμανση ότι το ερώτημα θα πρέπει μάλλον να απαντηθεί από τους ψυχολόγους και όχι τους πολιτικούς αναλυτές, η «Μοντ» αναρωτιόταν στο προχθεσινό φύλλο της ποια είναι η αιτία πίσω από τη μεταμόρφωση ενός βουλευτή της ολλανδικής Κεντροδεξιάς σε ακροδεξιό κήρυκα της μισαλλοδοξίας. Μπορεί να ευθύνεται η επίθεση που είχε δεχθεί από μια ομάδα νεαρών Βορειοαφρικανών σε ένα υποβαθμισμένο προάστιο της Ουτρέχτης την εποχή που ξεκινούσε την πολιτική του καριέρα ως δημοτικός σύμβουλος; Ή τα πολλά ταξίδια του στις αραβικές χώρες όπου, κατά δήλωσή του, έζησε την «ωμή καταπίεση» των τοπικών καθεστώτων από πρώτο χέρι;
Οποια και να είναι η αιτία, ο Χερτ Βίλντερς είναι ο άνθρωπος που μπορεί να χωρέσει σε 140 χαρακτήρες τα πιο σοκαριστικά αναθέματα. Εχει χαρακτηρίσει την ισλαμική μαντίλα «πατσαβούρα», τους μαροκινούς μικροπαραβάτες «τρομοκράτες των δρόμων», την Ευρωπαϊκή Ενωση «ναζιστικό κράτος». Ηταν άραγε αυτή η φυσιολογική πορεία ενός πολιτικού που ίδρυσε το κόμμα του το 2006 με την υπόσχεση της ανεξαρτησίας από την «ελίτ της Χάγης» και τη δέσμευση ότι θα εγγράψει την «κυριαρχία της ιουδαιοχριστιανικής παράδοσης» στο ολλανδικό Σύνταγμα;
Λίγο φως στην προσωπικότητα του 53χρονου Βίλντερς έριξε με μια συνέντευξη που παραχώρησε προ ημερών στο «Σπίγκελ» ο κατά εννέα χρόνια μεγαλύτερος αδελφός του. Η πολιτική επιτυχία του, λέει ο Πολ Βίλντερς, οφείλεται στην ικανότητά του να δημιουργεί απλά και σύνθετα μηνύματα –αυτά τα μηνύματα βασίζονται στο ψέμα αλλά λειτουργούν τέλεια σε μια τόσο σύνθετη εποχή. «Πουλάει ψευδαισθήσεις στον κόσμο» σημειώνει ακόμη. «Οι θέσεις του είναι μη υλοποιήσιμες πρακτικά».
Ο Πολ περιγράφει και τον έφηβο Χερτ: «Ηταν επιθετικός και εγωκεντρικός». Και καθώς δεν συμφωνεί σε τίποτε μαζί του πολιτικά, τώρα που βρίσκονται καμιά φορά, συνήθως στα γενέθλια της μητέρας τους, δεν συζητούν τίποτε που να αφορά την πολιτική –«οι πολιτικές συζητήσεις είναι ταμπού στα οικογενειακά τραπέζια». Η κατακλείδα όμως δεν είναι πολιτική. Είναι ανθρώπινη. «Δεν θα μπορούσα να είμαι πιο μακριά από τις θέσεις του. Αλλά είναι πάντα ο αδελφός μου και τον αγαπώ. Πιστεύω ότι είναι δυστυχισμένος. Κι αν είναι, τότε είμαι κι εγώ γι’ αυτόν». Τα δυο αδέλφια έχουν να μιλήσουν πάντως από τότε που ο Χερτ ποστάρισε στον λογαριασμό του στο twitter ένα φωτομοντάζ μετά την τρομοκρατική επίθεση στη χριστουγεννιάτικη αγορά στο Βερολίνο, όπου εικονίζεται η Ανγκελα Μέρκελ με τα χέρια της βαμμένα με αίμα.
Παλιοί γνωστοί του στο Φένλο, τη βιομηχανική πόλη όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε ακούγοντας Cure και Sex Pistols, τον θυμούνται για τον κυνισμό του και το γεγονός ότι δεν έκανε φίλους. Ενας ιστορικός επισήμανε ότι οι ρίζες της οικογένειάς του χάνονται στις ολλανδικές Ινδίες, δηλαδή τη σημερινή Ινδονησία. Κάποια προγιαγιά του ήταν μουσουλμάνα, στις φλέβες του επομένως ρέει ασιατικό αίμα. Για να κρύψει αυτήν την καταγωγή άνοιγε το χρώμα των μαλλιών του με οξυζενέ μέχρι που άνοιξαν;
Σε κάθε περίπτωση, δύο από τα χρόνια της ζωής του μετά το Λύκειο τα πέρασε στο Ισραήλ. Εκεί πιθανότατα καλλιεργήθηκε το ενδιαφέρον του για την πολιτική. Από εκείνη την εποχή υπάρχει μια φωτογραφία του με τα μαλλιά του να είναι καστανά και όχι ξανθά από το οξυζενέ. «Αισθανόμουν σαν να είχα βρεθεί εκεί ξανά» θα δήλωνε αργότερα για να υπογραμμίσει την αγάπη του για τη χώρα. Στα μάτια του, το Ισραήλ είναι η τελευταία γραμμή άμυνας απέναντι στο Ισλάμ και τις κατακτητικές ορέξεις του, ένα προπύργιο απαραίτητο στην περίφημη «σύγκρουση των πολιτισμών». Αυτή η αντίληψη τον κάνει να τάσσεται φανατικά υπέρ της εξάπλωσης του εβραϊκού κράτους, το οποίο δεν έχει πάψει να παραλληλίζει με το «χαλιφάτο» που λέγεται Ευρώπη. Γιατί «χαλιφάτο»; Επειδή έχει επιτρέψει να ζουν στο έδαφός της 54 εκατομμύρια μουσουλμάνοι, είναι η απάντησή του.
Οταν επέστρεψε από το Ισραήλ έγινε μέλος του Λαϊκού Κόμματος. Ο τότε αρχηγός του VVD και ευρωσκεπτικιστής Φριτς Μπόλκεσταϊν έγινε σύντομα ο μέντοράς του. Το 1998 εξελέγη βουλευτής για πρώτη φορά, ενώ το όνομά του ακούστηκε για πρώτη φορά όταν παρουσίασε ένα σχέδιο περικοπής του επιδόματος για τους χρονίως ψυχικά πάσχοντες. Ηταν η αρχή του τέλους για τη σχέση του με την Κεντροδεξιά, αλλά και η αρχή μιας αυτόνομης πορείας, η οποία τον απέδωσε κυρίαρχο στον χώρο που έμεινε ορφανός μετά τη δολοφονία, το 2002, του ξενοφοβικού ηγέτη Πιμ Φόρτουιν.
Σήμερα το πρόγραμμα του κόμματός του δεν καταλαμβάνει περισσότερο χώρο από μια σελίδα Α4. Το ένα τρίτο, γράφει ο «Γκάρντιαν», αφορά την «απο-ισλαμοποίηση» της ολλανδικής κοινωνίας με μέτρα όπως το κλείσιμο όλων των τζαμιών και των ισλαμικών σχολείων, την απαγόρευση του Κορανίου και το φρένο στη μετανάστευση. Οι συνταγματολόγοι προειδοποιούν, πάντως, ότι το μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος του Βίλντερς θα προσέκρουε στον καταστατικό χάρτη της χώρας. «Τα περισσότερα σημεία του προγράμματός του, και ειδικά αυτά για τους μουσουλμάνους, παραβιάζουν τα θεμελιώδη δικαιώματα» επισημαίνουν.
Πολλοί συγκρίνουν τον Χερτ Βίλντερς με τον Ντόναλντ Τραμπ. Μένει να φανεί εάν υπάρχουν δικαστήρια και στην Ολλανδία.