Αναζήτηση
Πού το πάει η Πολωνία; Το ερώτημα αυτό δεν ετέθη πρώτη φορά χθες και προχθές στις Βρυξέλλες, όπου την παράσταση της Συνόδου Κορυφής έκλεψε η πολωνή πρωθυπουργός Μπεάτα Σίντλο με τις απειλές της ότι «θα τινάξει την Ευρώπη στον αέρα» αν οι άλλες χώρες αφήσουν για άλλα δυόμισι χρόνια τον συμπατριώτη της Ντόναλντ Τουσκ στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Το πολωνικό ζήτημα ταλανίζει την ΕΕ σχεδόν από την πρώτη ημέρα της προς Ανατολάς διεύρυνσής της, από χθες όμως όλοι οι παροικούντες την πρωτεύουσα της Ευρώπης έχουν την αίσθηση ότι η Βαρσοβία υπερέβη τα εσκαμμένα. Και αυτό διότι επιχείρησε να μεταφέρει και να επιλύσει στο ευρωπαϊκό επίπεδο ένα προφανώς εσωτερικό πολιτικό ζήτημα, αδιαφορώντας για τα προβλήματα που προκαλούσε στην ΕΕ. Επιχείρησε δηλαδή η πρωθυπουργός της Πολωνίας να εξοστρακίσει τον πολιτικό της αντίπαλο Ντόναλντ Τουσκ με αθέμιτα μέσα, όπως αναμφίβολα είναι η χρήση από ένα πολιτικό πρόσωπο των δικαιωμάτων που έχει η χώρα του στην ΕΕ προς ίδιο πολιτικό όφελος. Επισήμως βέβαια η Βαρσοβία προσάπτει στον Ντόναλντ Τουσκ ότι καταχράστηκε την εξουσία του εμπλεκόμενος «προσωπικά» στην πολιτική ζωή της Πολωνίας, με αποτέλεσμα πολλές από τις «μεταρρυθμίσεις» που εισήγαγε η σημερινή πολωνική κυβέρνηση να επικριθούν σφοδρώς από τις Βρυξέλλες ως παραβιάσεις του κράτους δικαίου.
«Πρόσεχε τις γέφυρες που καις γιατί όταν περάσεις δεν θα μπορείς να γυρίσεις» ήταν η απάντηση του Ντόναλντ Τουσκ στη Σίντλο, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μαζί με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ αμέσως μετά την επανεκλογή του, ενώ όταν ρωτήθηκε πώς θα επικοινωνεί εφεξής μαζί της ο Τουσκ αρκέστηκε στην απάντηση: «Στα πολωνικά».
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ανέφερε επίσης πως στη δεύτερη θητεία του επιθυμεί να «συνεργαστεί με όλα τα κράτη-μέλη χωρίς εξαίρεση» και πως θα κάνει «τα πάντα για προστατέψει την πολωνική κυβέρνηση από την πολιτική απομόνωση».
Ωστόσο το ζήτημα της απομόνωσης της Πολωνίας –και όχι μόνο –στο πλαίσιο της ενωμένης Ευρώπης, κάθε άλλο παρά λήξαν μπορεί να θεωρηθεί. Και αυτό διότι ενόψει της έναρξης των διαπραγματεύσεων για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ, είναι βέβαιο ότι ο ασκός του Αιόλου θα ανοίξει στην ταλαιπωρημένη από τις εσωτερικές διαμάχες Ευρώπη.
Τούτων δοθέντων, στο Βερολίνο και στο Παρίσι αρχίζει να ωριμάζει και επισήμως η ιδέα ότι η μελλοντική Ευρώπη θα είναι μεν ενωμένη αλλά όχι και ομοιογενής. Πρόκειται για την Ευρώπη που άλλοι την ονομάζουν των ομόκεντρων κύκλων, άλλοι των πολλών ταχυτήτων, άλλοι της μεταβλητής γεωγραφίας, άλλοι του σκληρού πυρήνα κ.ο.κ. Μια μορφή Ευρώπης που ανησυχεί την Πολωνία, η οποία φοβάται πως παρά το γεγονός ότι είναι μια από τις μεγαλύτερες πληθυσμιακά και γεωγραφικά χώρες, ενδέχεται να βρεθεί εκτός των πραγματικών κέντρων λήψης των ευρωπαϊκών αποφάσεων.
«Σημασία δεν έχει η ταχύτητα αλλά η κατεύθυνση» είναι η θέση που εκφράζουν στο ζήτημα αυτό κύκλοι προσκείμενοι στον πρόεδρο της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος εκ της θέσεώς του υποχρεούται να οδηγεί την ΕΕ στη σύνθεση και όχι στην αποσύνθεση. Η Ευρώπη «των πολλών ταχυτήτων» που θέλουν ορισμένοι ευρωπαίοι ηγέτες μετά το Brexit, δεν έχει στόχο να δημιουργηθεί «ένα νέο σιδηρούν παραπέτασμα» τόνισε χθες χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θέλοντας εμφανώς να ρίξει τους τόνους.
«Παρατήρησα, όχι χωρίς έκπληξη, πως αυτό θεωρείται από ορισμένους συναδέλφους εισαγωγή μιας νέας γραμμής διαχωρισμού, σαν ένα νέο σιδηρούν παραπέτασμα ανάμεσα στην Ανατολή και στη Δύση. Δεν είναι αυτή η πρόθεση» διαβεβαίωσε ο Γιούνκερ κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες.
Ανεξαρτήτως όμως όλων αυτών, το ερώτημα που κυριαρχεί πλέον στα ηγετικά κλιμάκια των Βρυξελλών είναι ένα: όσα συνέβησαν χθες και προχθές στη Σύνοδο Κορυφής είχαν τον χαρακτήρα ενός απλού πολωνικού πυροτεχνήματος ή πρόκειται για βραδυφλεγή βόμβα που με την πάροδο του χρόνου διαρκώς θα αυξάνονται οι πιθανότητες της έκρηξης; Μια πρώτη απάντηση θα δοθεί ασφαλώς σε δύο εβδομάδες στη Ρώμη.
