Το φθινόπωρο του 2018 θα είναι η πιο κατάλληλη στιγμή προκειμένου να διεξαχθεί δεύτερο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας, δήλωσε η πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στέρτζον, χθες, λίγες ημέρες πριν από την αναμενόμενη έναρξη της διαδικασίας για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Μιλώντας σε εκπομπή του BBC, διευκρίνισε ότι μια «λογική» χρονική επιλογή για τη διεξαγωγή του θα ήταν προς τα τέλη του 2018, δεδομένου ότι τότε θα υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα για τη συμφωνία αποχώρησης. «Υπό αυτό το πρίσμα, δηλαδή του πότε θα γίνει σαφές το χρονοδιάγραμμα, θεωρώ ότι το φθινόπωρο του 2018 θα αποτελούσε κατάλληλη και λογική περίοδο, προκειμένου να έχει αυτή την ευκαιρία η Σκωτία, εάν αυτός είναι ο δρόμος που θα επιλέξουμε να ακολουθήσουμε» τόνισε η επικεφαλής της τοπικής κυβέρνησης. Πρόσθεσε πάντως ότι, μέχρι στιγμής, δεν έχει ληφθεί απόφαση για συγκεκριμένη ημερομηνία.
Το ενδεχόμενο διεξαγωγής δεύτερου δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκωτίας περιπλέκει περαιτέρω τις διαπραγματευτικές προσπάθειες της βρετανίδας πρωθυπουργού Τερίζα Μέι με τις άλλες 27 χώρες-μέλη της ΕΕ όσον αφορά τις συνθήκες του Brexit. Από συνταγματικής πλευράς ένα δεύτερο δημοψήφισμα θα έπρεπε να εγκριθεί από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου στο Λονδίνο.
Η Στέρτζον έχει επανειλημμένως προειδοποιήσει ότι τα σχέδια της κυβέρνησης του Λονδίνου για Brexit θα μπορούσαν να υποχρεώσουν τους Σκωτσέζους να ζητήσουν νέο δημοψήφισμα με το αιτιολογικό ότι οι συνθήκες έχουν αλλάξει από το 2014, όταν είχαν ψηφίσει με 55% έναντι 45% να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Στο πρώτο δημοψήφισμα, το 2014, οι Σκωτσέζοι ψήφισαν σε ποσοστό 55% υπέρ της παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο, όμως τον περασμένο χρόνο τα δεδομένα άλλαξαν. Τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος για το Brexit της 23ης Ιουνίου έθεσαν υπό αμφισβήτηση το μέλλον του Ηνωμένου Βασιλείου επειδή η Αγγλία και η Ουαλία ψήφισαν υπέρ της αποχώρησης αλλά η Σκωτία και η Βόρεια Ιρλανδία κατά, με τους Σκωτσέζους να καταγράφονται τα τελευταία χρόνια σταθερά ως οι πιο φιλευρωπαίοι πολίτες της χώρας.
Το σκωτσέζικο Κοινοβούλιο απέρριψε την Τρίτη τα σχέδια της Μέι για τον τρόπο αποχώρησης από την ΕΕ σε μια συμβολική, μη δεσμευτική ψηφοφορία που έγινε ώστε να αναδειχθεί η διαφωνία για το Brexit μεταξύ Εδιμβούργου και Λονδίνου. Το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας, που ηγείται της τοπικής κυβέρνησης, έκρινε ότι πρέπει να διεξαχθεί νέο δημοψήφισμα, αν απορριφθούν οι θέσεις του για το Brexit.
Η χθεσινή δήλωση της Στέρτζον έρχεται να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες ότι η στρατηγική της ήταν να διεξαχθεί το δημοψήφισμα ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο θα παραμένει νομικά εντός της ΕΕ, ώστε να ενισχυθεί η άποψή της πως θα πρέπει να επιτραπεί στη Σκωτία να παραμείνει μέλος της ΕΕ. Πιστεύει ότι αυτό θα επιτρέψει μια πιο ομαλή μετάβαση στο να γίνει η Σκωτία νέα χώρα-μέλος· μάλιστα, κάποιοι υποστηρίζουν ότι η Σκωτία θα μπορούσε να προσπαθήσει να πάρει τη θέση της Βρετανίας ως μέλος. Στο εσωτερικό του Εθνικού Κόμματος Σκωτίας υπάρχει η πεποίθηση ότι η αναμονή έως ότου αποχωρήσει η Βρετανία από την ΕΕ θα κάνει μια νέα ένταξη πιο δύσκολη και πιο περίπλοκη. Ομως ειδικοί της ΕΕ προειδοποιούν ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον τέσσερα χρόνια προκειμένου να συμφωνηθεί η συμμετοχή μιας ανεξάρτητης Σκωτίας στην Ενωση.
Σύμβουλοι της Στέρτζον λένε πως η πρωθυπουργός της Σκωτίας θα κάνει ομιλία για τη στρατηγική της σχετικά με το δημοψήφισμα λίγες ημέρες αφότου το Λονδίνο ζητήσει επίσημα να τεθεί σε λειτουργία το άρθρο 50.

Ρεκόρ «ναι» στην ανεξαρτητοποίηση

Η υποστήριξη προς την ανεξαρτητοποίηση της Σκωτίας αυξήθηκε τον περασμένο μήνα μετά την απόφαση της πρωθυπουργού Τερίζα Μέι για «σκληρό» Brexit, φθάνοντας στο υψηλότερο ποσοστό της μέχρι σήμερα, όπως προκύπτει από δημοσκόπηση που διενήργησε η εταιρεία BMG για λογαριασμό της εφημερίδας «Herald Scotland». Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, το 49% των Σκωτσέζων τάσσεται σήμερα υπέρ της ανεξαρτητοποίησης. Αυτό το ποσοστό είναι κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από προηγούμενη δημοσκόπηση, τον περασμένο μήνα, με το 51% να δηλώνει «κατά» και αφού εξαιρέθηκαν οι απαντήσεις «δεν γνωρίζω». Ωστόσο, μια πλειοψηφία 56% έναντι 44% εξακολουθεί, προς το παρόν, να αντιτίθεται στη διεξαγωγή νέου δημοψηφίσματος πριν αποχωρήσει η Βρετανία από την ΕΕ.

Η Σκωτία έχει πληθυσμό περίπου 5,3 εκατομμύρια κατοίκους, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, δηλαδή κατά τι περισσότερο από το 8% του συνολικού πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου. Υπήρξε ανεξάρτητη μέχρι το 1707, όταν το βασίλειο της Σκωτίας ενώθηκε με αυτό της Αγγλίας, με την υπογραφή της Ενωτικής Πράξης μεταξύ των κυβερνήσεων των δυο κρατών και τη δημιουργία του Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας.