Στην Ολλανδία καρφώνεται σήμερα Τετάρτη η προσοχή Ευρώπης και Βρυξελλών, καθώς με τις βουλευτικές εκλογές ανοίγει ιστορικής σημασίας εκλογικός κύκλος που αναμένεται να σηματοδοτήσει νέα εποχή στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Μέχρι το τέλος του 2017 και μετά τις εκλογές σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία, όλοι συμφωνούν πως η Ευρώπη μπορεί να μοιάζει πολύ διαφορετική από σήμερα.
Η ψηφοφορία στην Ολλανδία προμηνύεται για γερά νεύρα καθώς εκτός από το ενδιαφέρον που παρουσιάζει η διαφαινόμενη στροφή των Ολλανδών προς το αντιευρωπαϊκό, ακροδεξιό κόμμα του Χέερτ Βίλντερς, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, κανένα από τα κόμματα που λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία δεν φαίνεται να μπορεί να πάρει ποσοστό μεγαλύτερο του 20%.
Εχοντας υποσχεθεί να καταργήσει το Κοράνι, να κλείσει τα σύνορα και να βγάλει την Ολλανδία από την ΕΕ, ο Βίλντερς κατάφερε να προσελκύσει μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων τα τελευταία χρόνια πατώντας πιστά στα βήματα των υπερμάχων του Brexit αλλά και άλλων ακροδεξιών και λαϊκιστών πολιτικών σε Ευρώπη και Αμερική, όπως η Μαρίν Λεπέν και ο Ντόναλντ Τραμπ.
Ως εκ τούτου, το ενδεχόμενο της νίκης του Βίλντερς προκαλεί μεγάλη ανησυχία στις Βρυξέλλες, σε μία περίοδο κατά την οποία καταβάλλονται μεγάλες προσπάθειες να επικρατήσει η ενότητα των «27».
Πέντε κόμματα μεταξύ 10-20%
Ωστόσο, όλα δείχνουν πως οι εκπλήξεις θα μπορούσαν να έρθουν και από αλλού. Ενώ αρχικά οι εκλογές είχαν προσλάβει τον χαρακτήρα μίας «προσωπικής μονομαχίας» μεταξύ του νυν πρωθυπουργού από το κεντροδεξιό κόμμα των Φιλελευθέρων, Μαρκ Ρούτε, και του Βίλντερς, τα δεδομένα τις τελευταίες μέρες δείχνουν να έχουν αλλάξει.
Η εκλογική επιρροή του Βίλντερς βαίνει διαρκώς μειούμενη μέσα στο κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο, καθώς άλλοι «παίκτες» έχουν κάνει δυναμικά την εμφάνισή τους. Και όλα αυτά, ενώ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η διπλωματική κόντρα Τουρκίας-Ολλανδίας, η οποία έδωσε την ευκαιρία στον πρωθυπουργό Ρούτε να επιδείξει ηγετικό ανάστημα ανεβάζοντας την δημοτικότητά του.
Συγκεκριμένα, οι δημοσκοπήσεις παρουσιάζουν τουλάχιστον πέντε κόμματα να παίρνουν ποσοστά μεταξύ 10% και 20%. Το VVD του Ρούτε φαίνεται να έχει ισχνό προβάδισμα από το PVV του Βίλντερς, το οποίο βρίσκεται στη δεύτερη θέση με πολύ χαμηλότερα, όμως, ποσοστά σε σχέση με μερικούς μήνες νωρίτερα. Στην τρίτη θέση ακολουθεί το κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών (CDA), οι οποίοι θα μπορούσαν ενδεχομένως να παίξουν καταλυτικό ρόλο στην προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης που θα επιχειρήσει ο Μ. Ρούτε.
Αλλά και στα αριστερά του πολιτικού φάσματος υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον καθώς οι ραγδαία ανερχόμενοι GroenLinks (Πράσινοι) με επικεφαλής τον 30χρονο Τζέσε Κλάβερ, του οποίου οι γονείς κατάγονται από το Μαρόκο και την Ινδονησία, παρουσιάζουν μεγάλη δυναμική τις τελευταίες μέρες.
Φοβούνται το φαινόμενο της «κρυφής ψήφου»
Ακολουθούν οι ριζοσπάστες Σοσιαλιστές (SP) που όμως δεν χαρακτηρίζονται από κάποια ιδιαίτερη δυναμική, ενώ τον τίτλο του μεγάλου χαμένου φαίνεται ότι θα πάρουν οι Εργατικοί (PvdA, Σοσιαλδημοκράτες), οι οποίοι μετά τη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση Ρούτε -ίσως και την κατά πολλούς αγαστή συνεργασία του Γερούν Ντάισελμπλουμ με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε- έχουν δει τα ποσοστά τους να κατρακυλάνε, αναμένοντας να χάσουν περισσότερο από το 70% των σημερινών εδρών τους.
Σημειώνεται ωστόσο πως τα ποσοστά των αναποφάσιστων εξακολουθούν να κυμαίνονται σε πολύ υψηλά επίπεδα (3/4 των ψηφοφόρων σύμφωνα με την I&O Research), καθιστώντας κάθε πρόβλεψη για το ακριβές αποτέλεσμα παρακινδυνευμένη. Οι δημοσκόποι εφιστούν επίσης την προσοχή στον κίνδυνο να εκδηλωθεί μαζικά το λεγόμενο φαινόμενο της «κρυφής ψήφου», που αφορά πιθανούς ψηφοφόρους του ακροδεξιού PVV, οι οποίοι, ενώ αποφεύγουν στις δημοσκοπήσεις να εκφράσουν την προτίμησή τους προς τον λαϊκιστή ηγέτη Βίλντερς, φέρονται αποφασισμένοι να τον στηρίξουν.
Τέλος, αυτή η πολυδιάσπαση του πολιτικού σκηνικού, προμηνύει περιβάλλον μεγάλης πολιτικής αστάθειας μετεκλογικά.
Θεωρείται μάλιστα δεδομένο πως οι μετεκλογικές διαβουλεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας θα είναι ιδιαίτερα δύσκολες και χρονοβόρες, ενώ διάχυτη είναι η αίσθηση ότι το όποιο κυβερνητικό σχήμα προκύψει, δεν πρόκειται να μακροημερεύσει. Και αυτό διότι θα χρειαστεί η σύμπραξη πέντε ή ακόμα και περισσότερων κομμάτων, κάτι που υπό τις παρούσες συνθήκες και με δεδομένο τον αποκλεισμό του Βίλντερς και τις αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ των κομμάτων, όπως του VVD με τους GroenLinks ή του CDA με το SP, θα είναι κάθε άλλο παρά εύκολο.
