Αναζήτηση
Αντίθετα, μάλιστα, το Κόμμα της Ελευθερίας (PVV) του Χερτ Βίλντερς με ποσοστό γύρω στο 12% – όπως έδειχνε η καταμέτρηση των ψήφων μέχρι αργά το βράδυ – κατάφερε μόλις κατά ελάχιστες έδρες να ενισχύσει τη θέση του στην ολλανδική Κάτω Βουλή, παρότι οι δημοσκοπήσεις για αρκετούς μήνες, μέχρι και πριν από λίγες ημέρες, τον έδειχναν να βρίσκεται πρώτος και σε απόσταση από τον κυριότερο αντίπαλό του πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε.
Η διπλωματική κρίση με την Τουρκία φαίνεται ότι ευνόησε το συντηρητικό κόμμα της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας (VVD) του Ρούτε, καθώς η διαχείριση του ζητήματος από τον σημερινό πρωθυπουργό έτυχε καλής υποδοχής από τους ψηφοφόρους, οι οποίοι τον ανέδειξαν σε νικητή των εκλογών με ποσοστό γύρω στο 20% χάνοντας, όμως, σημαντικό αριθμό εδρών – γύρω στις 10 – έναντι των 41 εδρών που είχε από τις εκλογές του 2012.
Πολιτικοί αναλυτές σχολίαζαν χθες στη Χάγη ότι το φάντασμα του αντιευρωπαϊκού λαϊκισμού υπέστη σοβαρή ήττα στην Ολλανδία, η οποία φρενάρει πλέον την εξάπλωσή του, δυσχεραίνοντας τη θέση της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία και της Φράουκε Πέτρι στη Γερμανία.
ΠΡΟΣ ΤΕΤΡΑΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ. Οι ολλανδοί ψηφοφόροι απέρριψαν το «χάος» που θα σήμαινε ο Βίλντερς και επέλεξαν τη «σταθερότητα» που πρότεινε ο Ρούτε, αρκεί το πολιτικό παζάρι, που αναμένεται να αρχίσει σύντομα, να οδηγήσει σε σταθερή κυβέρνηση, σχολίαζαν πολιτικοί αναλυτές.
Το αναλογικό ολλανδικό εκλογικό σύστημα υποχρεώνει σε δημιουργία κυβερνητικών συνασπισμών και η χώρα έχει μακρά ιστορία στον σχηματισμό τους. Αυτή τη φορά ο κατακερματισμός του πολιτικού τοπίου δημιουργεί σημαντική αλλαγή, ακόμη και για ένα σύστημα το οποίο ενθαρρύνει περιθωριακές ομάδες. Πίσω στη δεκαετία του 1980, τα τρία μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα συγκέντρωναν συστηματικά πάνω από το 80% των ψήφων. Τα κορυφαία τρία κόμματα σε αυτή την αναμέτρηση μόλις που συγκεντρώνουν το ήμισυ του ποσοστού αυτού.
Ο νέος κυβερνητικός σχηματισμός θα πρέπει με δεδομένα τα χαμηλά ποσοστά που συγκέντρωσαν ακόμη και τα μεγαλύτερα κόμματα, να αποτελείται από τουλάχιστον τέσσερα κόμματα και το πολιτικό παζάρι αναμένεται δύσκολο με τουλάχιστον τέσσερις αρχηγούς να διεκδικούν ρόλο – κλειδί. Η δημιουργία μιας συναινετικής κυβέρνησης, που θα εξασφαλίσει την απαραίτητη πλειοψηφία των τουλάχιστον 76 από τις 150 έδρες του Κοινοβουλίου, μπορεί να μην είναι εύκολη υπόθεση.
ΤΟ ΦΙΛΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΜΕΤΩΠΟ. Οι ολλανδικές κάλπες φαίνεται να επιβεβαιώνουν πάντως τις προβλέψεις των δημοσκοπήσεων για την άνοδο των μικρότερων φιλευρωπαϊκών και προοδευτικών κομμάτων και τη δημιουργία ενός προοδευτικού μετώπου, που θα παίξει ρόλο – κλειδί στον σχηματισμό κυβέρνησης. Τόσο οι κεντρώοι δημοκράτες D66 του Αλεξάντερ Πέχτολντ με περίπου 12% όσο και η Πράσινη Αριστερά (GroenLinks) του Γέσε Κλάβερ με 11% των ψήφων ενισχύθηκαν σημαντικά στις χθεσινές εκλογές. Ο 30χρονος χαρισματικός πολιτικός με πατέρα μαροκινής καταγωγής κατέγραψε, μάλιστα, τη μεγαλύτερη άνοδο σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές και χαρακτηρίστηκε ο μεγάλος νικητής των εκλογών, καθώς το GroenLinks τετραπλασίασε τη δύναμή του και ενίσχυσε τη θέση του στο Κοινοβούλιο κατά 12 έδρες από μόλις τέσσερις.
Αλλά και το χριστιανοδημοκρατικό κόμμα CDA του Σίμπραντ Μπούμα κέρδισε έδαφος καταγράφοντας άνοδο έξι εδρών και αποκτώντας ένα σημαντικό χαρτί στις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης. Επιβεβαιώθηκαν, πάντως, και οι προβλέψεις – και μάλιστα στον χειρότερο βαθμό – για την κατακόρυφη πτώση των Σοσιαλδημοκρατών. Το κόμμα PvdA του Γερούν Ντεϊσελμπλούμ κατάφερε να κερδίσει μόλις 9 έδρες από 38 στην απερχόμενη Βουλή. Ο νέος του ηγέτης Λόντεβαϊκ Ασερ δεν κατάφερε να χαράξει νέο δρόμο στο κόμμα μετά την κρίση ηγεσίας στο τέλος της περασμένης χρονιάς. Η συμμετοχή του κόμματος στον φιλελεύθερο συνασπισμό του Ρούτε το αποξένωσε από τους παραδοσιακούς υποστηρικτές του.
Τα πρώτα σενάρια για το ποια κόμματα θα συμμετέχουν στην κυβέρνηση Ρούτε ΙΙΙ έχουν ήδη αρχίσει να κυκλοφορούν και πολιτικοί αναλυτές «δείχνουν» ως πιθανότερη τη συνεργασία μεταξύ Ρούτε, Ασερ, Μπούμα, Πέχτολντ και ενδεχομένως Κλάβερ. Σενάρια και διαπραγματεύσεις θα μονοπωλήσουν το επόμενο διάστημα την επικαιρότητα.
Ωστόσο, κατά κάποιον τρόπο ο Βίλντερς κατέγραψε νίκη, η οποία αφορά κυρίως την ατζέντα που «επέβαλε» στα υπόλοιπα κόμματα. Τα σημαντικότερα ολλανδικά κόμματα έχουν γίνει πιο εχθρικά προς τη μετανάστευση, ενώ κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου οι περισσότεροι ηγέτες των κομμάτων υποστήριξαν τη σκληρή γραμμή του ολλανδού πρωθυπουργού για την απαγόρευση της επίσκεψης τούρκων υπουργών στην Ολλανδία με στόχο την αναζήτηση θετικών ψήφων υπέρ του δημοψηφίσματος του Ερντογάν στην Τουρκία.
