Οταν πρωτοείδα τη φωτογραφία μιας κυρίας να στέκεται στην ουρά του ΑΤΜ κι από δίπλα της ένα παλικάρι, πολύ συγκινήθηκα. Διάβασα και τη λεζάντα «Την συνοδεύει στο ΑΤΜ» και λέω «άχου το μωρέ, ο γιόκας της την βοηθάει με το μηχάνημα». Αυτό συνέβη, πρώτον, γιατί είμαι καλός άνθρωπος και, δεύτερον, γιατί κάπου ξέχασα τα γυαλιά μου.
Εκ των υστέρων πρόσεξα πως ο «γιόκας» έμοιαζε βαρύς σαν νταλίκα κι άγριος σαν πονόδοντος. Κι αφού διάβασα το άρθρο, είδα το φως το αληθινόν. Η κυρία δεν ήταν μια περήφανη μανούλα, αλλά μια φθηνή εργατική δύναμη. Κι ο λεβέντης δεν ήταν στοργικός υιός αλλά ο μπράβος ο λεβέντης ο καραμπουζουκλής. Ενας μπράβος που, ως επάγγελμα, κάνει τα σύστριγκλα και ως χόμπι τα τρισχειρότερα. Ενας μπράβος κατά τ’ άλλα ευγενέστατος, ποτέ δεν έχει δώσει δικαίωμα στη γειτονιά, πέφτω απ’ τα σύννεφα, Τασία.
Ενας μπράβος – μισθοφόρος μιας εργοδοσίας που σου κάνει την εξής σούπερ προσφορά: 500 μηνιάτικο κι ένας μπράβος δώρο. Σε πάει στο μηχάνημα, βγάζεις 500, του δίνεις τα 150 κι αυτός τα γυρίζει πίσω στο αφεντικό. Ετσι, φορολογικώς η επιχείρηση φαίνεται νόμιμη, όλα καλά κι όλα ωραία.
Δηλαδή. Ο «Νονός» σε καλεί και σου λέει:
«I’m gonna make you an offer you can’t refuse” («Θα σου κάνω μια πρόταση που αποκλείεται να την αρνηθείς»).
Αν δεχτείς την πρόταση, του φιλάς το χέρι και φεύγεις.
Αν δεν την δεχτείς, την επομένη ξυπνάς αγκαλιά με ένα κομμένο κεφάλι αλόγου.
Οχι ότι δεν γίνονταν και παλιά τα ίδια. Γράφαν στο χαρτί 500, σου δίναν 350 κι ούτε γάτα ούτε ζημιά. Τώρα όμως που ο μισθός υποχρεωτικά κατατίθεται σε τραπεζικό λογαριασμό εκσυγχρονίστηκαν οι μέθοδοι. Αυτός άλλωστε είναι κι ο ορισμός της «εργοδοσίας με ανθρώπινο πρόσωπο»: σου παίρνουν οι νταβατζήδες τα λεφτά αλλά τουλάχιστον δεν σε χαρακώνουν στο πρόσωπο –ακόμα.
Κι είναι κι ηλίθιοι από πάνω; Τι διάολο στέλνουν τον μπράβο της προσκολλήσεως; Ο,τι τι θα συμβεί, αν δεν είναι μπροστά; Θα πάρει ο εργαζόμενος τα 150 και θα τα φάει με γκόμενες στα νησιά Πουκέτ; Ή ότι θα ανοίξει οφσόρ με 150 ευρώ;
«Και γιατί ο εργαζόμενος δεν το καταγγέλλει αυτό;» θα αναρωτηθούν οι διακτινισμένοι κάτοικοι στον πλανήτη Κρυπτόν. Γιατί δηλαδή αυτός που συντηρεί την οικογένειά του με τα ρέστα του μπακάλη, δεν καταγγέλλει μαφιόζους και μπράβους. Ελα μου ντε, γιατί; Το γεγονός ότι αυτά τα ψιχία είναι το τελευταίο οχυρό που χωρίζει ένα κεραμίδι από ένα παγκάκι, λογικά δεν παίζει ρόλο, έτσι δεν είναι;
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο έχει βαρύνουσα σημασία η καταγγελία του Συλλόγου Ιδιωτικών Υπαλλήλων –και κυρίως η ειδική μνεία στο συγκεκριμένο θέμα:
«Ο Σύλλογός μας αναλαμβάνει δράση και καλεί τους ιδιωτικούς υπαλλήλους να απευθύνονται για τέτοια περιστατικά και για κάθε είδους καταγγελίες, που αφορούν παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας, στην ειδική φόρμα καταγγελιών που υπάρχει στη σελίδαwww.idiotikoi.gr. Εννοείται ότι ανωνυμία των καταγγελλόντων θα προστατεύεται».
Μόνο αν καταγγελθούν ανώνυμα ορισμένες εργοδοτικές συμπεριφορές θα ξεβρωμίσει το τοπίο. Διαφορετικά, σιγά μην παίξει ο άλλος το ψωμί του παιδιού του –και στο καπάκι να φάει και κάνα σκατόξυλο απ’ τον μπράβο.
Οχι, δεν είναι έτσι όλοι οι εργοδότες.
Ναι, είναι αρκετοί. Και, ναι, πληθαίνουν.
Εν κατακλείδι: «Ηελευθερίαστην καπιταλιστική κοινωνία παραμένει σχεδόν ίδια με αυτήν της αρχαίας ελληνικής δημοκρατίας: ελευθερία για τους ιδιοκτήτες των σκλάβων», Βλαντίμιρ Λένιν,«Κράτος κι Επανάσταση»(1917).
Σας αφήνω τώρα γιατί πρέπει να στείλω για δουλειά το 7χρονο ανιψάκι μου.