Σύμφωνα με κοντινό της πρόσωπο, η Μαρίν Λεπέν «πίνει πάντα ένα ποτήρι σαμπάνια όταν είναι ικανοποιημένη». Και σίγουρα ήλπιζε να ανοίξει μια φιάλη το βράδυ της Τετάρτης. Μετά το Brexit και την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, το κόμμα ενός λαϊκιστή, ισλαμόφοβου και ευρωφοβικού «φίλου» της θα μπορούσε να είχε γίνει πρώτη πολιτική δύναμη σε αυτή που οι Γάλλοι αποκαλούν «την άλλη χώρα του τυριού» –την Ολλανδία. Κι αυτό θα ήταν αναμφισβήτητα ένα επιπλέον θετικό σημάδι για εκείνη, που ονειρεύεται να γίνει τον Μάιο πρόεδρος της Γαλλίας. Το σενάριο που φοβούνταν οι ολλανδοί δημοσκόποι, ωστόσο, δεν έγινε πραγματικότητα. Το κεντροδεξιό φιλελεύθερο κόμμα (VVD) του ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε ήρθε πρώτο με 33 από τις 150 έδρες του Κοινοβουλίου και το Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) του Χερτ Βίλντερς αρκέστηκε στη δεύτερη θέση με 20 έδρες. Τελικά όμως τι σημαίνει αυτό για τη γαλλίδα ακροδεξιά υποψήφια;
Η ίδια σίγουρα προσπάθησε να πείσει πως ήπιε σαμπάνια το βράδυ της Τετάρτης. «Είναι καταρχήν μια επιτυχία», δήλωσε στο γαλλικό ραδιόφωνο το επόμενο πρωί ένας από τους υπαρχηγούς της αναφερόμενος στις επιδόσεις του Βίλντερς. «Εντάσσεται σε μια δυναμική. Το PVV γίνεται η μεγαλύτερη αντιπολιτευόμενη δύναμη της χώρας» εξήγησε στο περιοδικό «Le Point» ο γενικός γραμματέας του Εθνικού Μετώπου.
Στο περιθώριο της πολιτικής σκηνής
Η αποτυχία των ολλανδών λαϊκιστών είναι πράγματι σχετική: κέρδισαν επιπλέον πέντε έδρες σε σύγκριση με το 2012, ενώ οι φιλελεύθεροι έχασαν οκτώ. Οσο όμως και αν δυσαρεστεί αυτό τη Λεπέν, και όσο δύσκολο και αν είναι να συγκριθούν τα εκλογικά συστήματα της Ολλανδίας και της Γαλλίας (απόλυτη αναλογική στην πρώτη, πλειοψηφικό με μονοεδρικές περιφέρειες και δύο γύρους στη δεύτερη), το αποτέλεσμα των ολλανδικών εκλογών δεν αποτελεί καλό οιωνό για τη Λεπέν. Η ήττα του Βίλντερς, μετά την ήττα του ακροδεξιού υποψηφίου στις αυστριακές προεδρικές εκλογές τον Δεκέμβριο, έρχεται να υπενθυμίσει ότι τα φράγματα αντέχουν ακόμα στην Ευρώπη.
Στην αντοχή αυτή βοηθάει και η απομόνωση των ακροδεξιών κομμάτων, τόσο στην Ολλανδία όσο και στη Γαλλία. Σε ένα κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο, ο Βίλντερς δεν είχε ούτως ή άλλως πιθανότητα να αναλάβει την εξουσία, αφού κανένα άλλο κόμμα δεν θα είχε δεχθεί να συμμαχήσει μαζί του. Απομονωμένη στη γαλλική πολιτική σκηνή είναι και η Μαρίν Λεπέν. Και στην Ιστορία της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας, κανένας υποψήφιος δεν κατάφερε ποτέ να εκλεγεί χωρίς να έχει συνάψει πρώτα συμμαχίες. Μια τάση που τόσο η ηγέτιδα του Εθνικού Μετώπου όσο και ο Εμανουέλ Μακρόν ελπίζουν να αντιστρέψουν βάζοντας το στοίχημα μιας ανασυγκρότησης του πολιτικού τοπίου γύρω από την προσωπικότητά τους. Ο Μακρόν όμως συνήψε συμμαχία με τον κεντρώο Φρανσουά Μπαϊρού και κερδίζει διαρκώς υποστηρικτές, τόσο από την Αριστερά όσο και από τη Δεξιά. Η Λεπέν παραμένει απομονωμένη.
Η υπερεκτιμημένη ψήφος για το Εθνικό Μέτωπο
Ακόμα ένα ανησυχητικό μάθημα για το Εθνικό Μέτωπο: στην Ολλανδία οι δημοσκοπήσεις υπερεκτίμησαν τον λαϊκιστή υποψήφιο. Για καιρό εμφάνιζαν πρώτο τον Βίλντερς, μόνο στην τελική ευθεία έχασε τη θέση του φαβορί. Ενα τέτοιο σενάριο, η επιστροφή των ψηφοφόρων στα «παραδοσιακά» κόμματα στην τελική ευθεία, ή και την ύστατη στιγμή, παραμένει πιθανό και στη Γαλλία. Εχει περάσει πολύς καιρός από την 21η Απριλίου του 2002, όταν οι δημοσκόποι αποδείχθηκαν ανίκανοι να προβλέψουν την πρόκριση του Ζαν-Μαρί Λεπέν στον δεύτερο γύρο. Σύμφωνα με κάποια ινστιτούτα, η ψήφος υπέρ του Εθνικού Μετώπου θα μπορούσε, αντιθέτως, να υπερεκτιμάται σήμερα αφού έχει πάψει να θεωρείται ταμπού.
Το κλειδί των εκλογών στους αναποφάσιστους
Αυτή είναι η μία πλευρά του νομίσματος. Η άλλη είναι πως στις ολλανδικές εκλογές καταγράφηκε ρεκόρ 30ετίας όσον αφορά τη συμμετοχή: ξεπέρασε το 81%. Το τελευταίο κύμα της μεγάλης δημοσκοπικής έρευνας του Cevipof για τη «Monde», όμως, έδειξε χθες πως μόλις 66% των Γάλλων είναι σήμερα βέβαιοι ότι θα πάνε να ψηφίσουν. Και αυτός ήταν ο τίτλος που κράτησε η «Monde», «Οι αναποφάσιστοι κρατούν το κλειδί των προεδρικών εκλογών», όχι η μάχη στήθος με στήθος που δίνουν πλέον Λεπέν και Μακρόν για την πρώτη θέση στον πρώτο προεδρικό γύρο.
Επιπλέον, τόσο η Λεπέν όσο και ο Βίλντερς έχουν καταφέρει να τραβήξουν βίαια την πολιτική προς το μέρος τους, ακόμα και χωρίς την εξουσία στα χέρια τους. Ενας από τους λόγους της νίκης του Ρούτε στην Ολλανδία είναι ότι υιοθέτησε («υποβοηθούμενος» και από τον Ερντογάν…) μέρος της ρητορικής του Βίλντερς. Το ίδιο έκανε έναντι της Λεπέν παλαιότερα ο Νικολά Σαρκοζί, τώρα ο Φρανσουά Φιγιόν, μήπως και ξεχάσουν οι ψηφοφόροι του το PenelopeGate. Το ντόμινο του λαϊκισμού δεν σταμάτησε λοιπόν την Τετάρτη στην Ολλανδία. Δεν είναι καν ντόμινο –το «Economist» το παρομοίαζε τις προάλλες με ένα κύμα που σκάει πάνω σε μια σειρά από κάστρα στην άμμο: κάποια θα καταρρεύσουν, άλλα θα αντέξουν, ο κίνδυνος παραμένει.
