Ο γρίφος Γερούν Ντεϊσελμπλούμ

Την περασμένη Τετάρτη, λίγο πριν από τις οκτώ και μισή το πρωί, ο Γερούν Ντεϊσελμπλούμ πήγε με το ποδήλατο διασχίζοντας το δασύλλιο της πόλης Βάχενιγκε στο εκλογικό κέντρο στο Μπελμόντε, γνωστό για τον βοτανικό του κήπο. Χωρίς γραβάτα, φορώντας ένα μαύρο πανωφόρι, έριξε την ψήφο του στον αρχηγό του Εργατικού Κόμματος (PvdA) Λότνεβαϊκ Ασερ. Οι δημοσκοπήσεις είχαν ήδη προβλέψει την ιστορική αποτυχία του Εργατικού Κόμματος και το πιο δημοφιλές του πρόσωπο εκτός ολλανδικών συνόρων δεν έτρεφε αυταπάτες. «Βρισκόμαστε σε ζοφερή θέση, αλλά ας ελπίσουμε για το καλύτερο» είπε, λίγο πριν αναχωρήσει για τη Χάγη. «Η Ευρώπη τρέχει» είπε, δικαιολογώντας γιατί σε μια τόσο κρίσιμη μέρα θα έπρεπε να αποχωρήσει αμέσως για να εργαστεί, δίνοντας ταυτόχρονα το στίγμα των διαθέσεών του να παραμείνει στο τιμόνι του Eurogroup. Λίγο πριν αναχωρήσει από το εκλογικό κέντρο έσπευσε, άλλωστε, να τονίσει εμμέσως ότι έχει τη συμπαράσταση των ετέρων υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, από τους οποίους είχε λάβει πολλά μηνύματα SMS στο κινητό του για μια θετική έκβαση του εκλογικού αποτελέσματος.

Οι εκλογές, όμως, δεν ήταν με το μέρος του κόμματος του Ντεϊσελμπλούμ. Επιπλέον, ο αριθμός των «σταυρών» που έλαβε ο ίδιος φαίνεται να κινείται γύρω στις 50.000 ψήφους και ξεπερνά το όριο που χρειάζεται για να αποκτήσει έδρα στο Κοινοβούλιο. Ούτως ή άλλως, ο ολλανδός υπουργός Οικονομικών ήταν στην τρίτη θέση του ψηφοδελτίου, μόλις κάτω από τον αρχηγό του κόμματός του και την Κάγια Αρίμπ, τη μαροκινής καταγωγής πρόεδρο του Κοινοβουλίου, και η εκλογή του ήταν αναμενόμενη. Το σύστημα καταμέτρησης ψήφων στην Ολλανδία, παρότι δεν ακολουθεί τη λογική της «λίστας», ευνοεί την εκλογή των υποψηφίων στις πρώτες θέσεις των ψηφοδελτίων.

Παρότι είναι ένα από τα πιο δημοφιλή πολιτικά πρόσωπα στην Ολλανδία, ο πρόεδρος του Eurogroup και το κόμμα του πλήρωσαν την εφαρμογή πολιτικής λιτότητας. Μπορεί η ολλανδική οικονομία να χαίρει καλών δεικτών με υψηλή ανάπτυξη, που προβλέπεται 2,1% φέτος και ανεργία γύρω στο 5,3%, όμως οι παροχές του κοινωνικού κράτους περιορίστηκαν σημαντικά. Σε μια χώρα που έχει παράδοση στην πρόσβαση των πολλών σε κοινωνικές παροχές, οι πολίτες είδαν τα τελευταία χρόνια το κόστος να αυξάνει και τις παροχές να μειώνονται, ιδίως στον ευαίσθητο χώρο της υγείας.

Ομως, για τον Ντεϊσελμπλούμ προτεραιότητα ήταν η καλή επίδοση της Ολλανδίας έναντι των δημοσιονομικών κανόνων, τους οποίους σθεναρά υποστηρίζει από τη θέση του επικεφαλής του Eurogroup. Ως υποστηρικτής της αρχής ότι «οι πολιτικοί θα πρέπει να λένε την αλήθεια στους πολίτες και να πράττουν ανάλογα», οι επιλογές του ήταν περιορισμένες και οι περικοπές απαραίτητες. Κάπως έτσι ο σοσιαλοδημοκράτης Ντεϊσελμπλούμ –έτσι τοποθετεί ο ίδιος τον εαυτό του στην πολιτική σκακιέρα –επεδίωξε να αναδειχθεί η χώρα του σε πρότυπο δημοσιονομικών επιδόσεων και ο ίδιος να γίνει ο καλύτερος μαθητής του Σόιμπλε.

Ταυτόχρονα, ο φόρτος εργασίας του Eurogroup του έδινε λίγες ευκαιρίες να βρεθεί κοντά στο εκλογικό σώμα. Μόλις τις τελευταίες εβδομάδες βρέθηκε ενώπιον ψηφοφόρων και κυρίως νέων. Η προεκλογική του καμπάνια είχε ουσιαστικά περιοριστεί στις τελευταίες δύο με τρεις εβδομάδες πριν από τις εκλογές, με κύριο όχημα τις συναντήσεις του με φοιτητές σε ολλανδικά πανεπιστήμια. Μέσα σε λίγες μέρες προσπάθησε να συνομιλήσει με νέους σε δεκάδες πανεπιστήμια σε όλη τη χώρα. Λογάριαζε, όμως, χωρίς την απήχηση του Γέσε Κλάβερ, του αρχηγού της Πράσινης Αριστεράς (GroenLinks). Οι εκλογές έδειξαν ότι οι νέοι ήταν στο γήπεδο του Κλάβερ και ο Ντεϊσελμπλούμ έπαιζε εκτός έδρας. Την ίδια ώρα, ακόμη και οι συμπολίτες του στην πόλη Βάχενιγκε, όπου διαμένει, ανέδειξαν ως πρώτο κόμμα τους προοδευτικούς D66 του Αλεξάντερ Πέχτολντ.