Κουίζ για ημέρες που η άνοιξη δεν έχει δείξει το πρόσωπό της: οι διαδρομιστές και οι κεφαλές ποιου υπουργείου έπαιξαν –ασύστολα –κορόνα – γράμματα ιδιωτικά και δημόσια συμφέροντα για να κρατήσουν τον έλεγχο σε μεγάλο δημόσιο πολιτιστικό οργανισμό και φαίνονται διατεθειμένοι να επιβληθούν στα παιχνίδια εξουσίας που σοβούν στο παρασκήνιο;
Οι ευρόντες θα κερδίσουν τη βασιλεία των… θαλασσών.
Τα έχει πει ο Γέρος. Του Μωριά. Και της Ελληνικής Επανάστασης. Και τα ξαναλέει η ομάδα του Στρατή Πανούριου, που έχει αναλάβει να στήσει μία σειρά από εξαιρετικά πρωτότυπες παραστάσεις δίπλα στα εκθέματα, μέσα στις αίθουσες του Μουσείου Μπενάκη, σε μια συνεργασία –την πλέον πολύτιμη ίσως –με το Εθνικό Θέατρο. «Οι προκομένοι, το καλύτερο μέρος των πολιτών, μην υποφέροντας τον ζυγό, έφευγαν. Και οι γραμματισμένοι επήραν κι έφυγαν από την Ελλάδα, την πατρίδαν των». Σαν να μιλάει για το δεινό σήμερα ο Γέρος. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Μόνο που αυτό είναι ένα απόσπασμα από την ομιλία του σε παιδιά, στην Πνύκα, πνευματική παρακαταθήκη του που εκφωνήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 1838 (και δημοσιεύτηκε στις 13 Νοεμβρίου στην αθηναϊκή εφημερίδα «Αιών», που εξέδιδε ο ιστορικός Ιωάννης Φιλήμων). Και περιλαμβάνεται στη συρραφή, ύστερα από έρευνα, κειμένων –από τα απομνημονεύματά του και τον λόγο της Πνύκας έως κείμενα για κείνον –που συνάρμοσε ο Στρατής Πανούριος (μαζί με τους Ασημίνα Αναστασοπούλου, Στάθη Κόικα, Ελενα Μρασίδου, Φώτη Λαζάρου και τον μουσικό Αλέξη Κωτσόπουλο) σε παράσταση, στο πλαίσιο της κοινής δράσης του Εθνικού Θεάτρου και του Μουσείου Μπενάκη «Από τη σιωπή της προθήκης στον θεατρικό λόγο», υπό τον τίτλο «Το είπε ο Γέρος», που θα παίζεται μέσα στην αίθουσα των ιστορικών κειμηλίων, στον τρίτο όροφο του μουσείου μέχρι το τέλος Μαρτίου, σε sold out παραστάσεις. Με τη σημαντική συμβολή του επιμελητή των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη Τάσου Σακελλαρόπουλου, που εισάγει στα δρώμενα με φόντο ένα ολόσωμο πορτρέτο του Γέρου και ένα σπαθί, που δωρήθηκε από τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη στον φιλέλληνα στρατηγό Φαβιέρο. Αξονας βασικός «Η διήγησις συμβάντων της ελληνικής φυλής από τα 1770 έως τα 1836» του Κολοκοτρώνη, που φωτίζει πτυχές του αγώνα της ελληνικής ανεξαρτησίας, όπως τις εμπιστεύθηκε ο Γέρος του Μωριά στον Γεώργιο Τερτσέτη.
«Ο κόσμος μας έλεγε τρελούς. Εάν δεν ήμασταν τρελοί δεν θα εκάμαμεν την Επανάστασι» είναι μία από τις φράσεις που ξεχωρίζει ο Στρατής Πανούριος στην παράσταση «Το είπε ο Γέρος», που ακολουθεί τρεις ακόμη επιτυχημένες στο Μουσείο Μπενάκη: «Νεοπτολέμου μύησις» με άξονα την τραγωδία του Σοφοκλή «Φιλοκτήτης», «Σκόρδα κεφάλια δώδεκα, κρομμύδια δεκαπέντε» με άξονα τα σκωπτικά ποιήματα για την ανέχεια του (βυζαντινού) Πτωχοπρόδρομου και «Ερωφίλης κέντημα» με άξονα το εμβληματικό κείμενο του Γεωργίου Χορτάτση (περίπου 1595). «Οι νέοι στις παραστάσεις δείχνουν πιο μεγάλο ενδιαφέρον γιατί ο Γέρος έχει να πει πράγματα στη νέα γενιά» πιστεύει ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Στρατής Πανούριος, που μου εξηγεί ότι ειδικά στην εποχή μας που δείχνει, με βάση τα λεγόμενα του Γέρου, να έχει πολλά κοινά με την εποχή του, τη δύσκολη, είχε σημασία να παρασταθούν αυτά τα κείμενα. Οπως και τα τρία προηγούμενα, που είχαν τεράστια ανταπόκριση. «Δημιουργήθηκαν», μου λέει, «θεατρικά γεγονότα που επαναπροσδιόρισαν το ίδιο το θέατρο και τον ίδιο τον χώρο του μουσείου». Με τέτοια επιτυχία η ελπίδα του να συνεχιστεί η ίδια προσπάθεια από το Εθνικό και το Μπενάκη και του χρόνου φαίνεται ότι έχει βάση. Αλλωστε οι παραστάσεις παίζονται ήδη και στις φυλακές Κορυδαλλού, της οποίας τη θεατρική ομάδα ανέλαβε ο ίδιος, ενώ από το φθινόπωρο φαίνεται ότι θα επαναληφθούν στους χώρους του Μουσείου Ισλαμικής Τέχνης και στην Πινακοθήκη Γκίκα, ίσως και στο κεντρικό κτίριο του Μπενάκη. Οπου ακούγεται βαρύς, σαν παρακαταθήκη, ο λόγος του Γέρου: «Εμείς, εις τα 1821, εκαθαρίσαμε τον τόπον, εκουβαλήσαμε τα λιθάρια, εχτίσαμε την οικοδομήν. Εσείς λοιπόν τώρα πρέπει να ντύσετε τους γυμνούς τοίχους, να στήσετε τις πολύτιμες ζωγραφιές και τους καθρέφτες και να φέρετε τα εύμορφα τραπέζια. Και τούτο θα το κάμει η προκοπή και τα γράμματά σας».
Αντεροβγάλτη, είσαι εδώ; «Πρώτο μέλημα ήταν να ταράξουμε τα νερά. Να διατηρήσουμε τη σύμβαση των «πλατό» μέσα στον χώρο, την αίσθηση κινηματογραφικού μοντάζ και να αλλάξουμε ριζικά την εμπειρία θέασης» καταθέτει η ομάδα Νοσταλγία, που τόλμησε –και το συνεχίζει –κάτι πρωτότυπο: την πρώτη θεατρική νουάρ σειρά (ναι, με λογική τηλεσειράς) τεσσάρων επεισοδίων «Αντεροβγάλτης», με αφετηρία τη Βοστώνη του ’80, όπου εμφανίζεται ένα νέο στοιχείο για τον διαβόητο δολοφόνο. Η σπονδυλωτή ιστορία μυθοπλασίας, εν μέρει βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, με κάθε μέρος να λειτουργεί και αυτόνομα (με περίληψη όσων έχουν προηγηθεί), στήθηκε από τον σκηνοθέτη συγγραφέα Γιώργο Σίμωνα και τη σκηνογράφο Τώνια Ράλλη και έφτασε αισίως το 3ο επεισόδιο (στο Rabbithole του Μεταξουργείου, από 29 Μαρτίου έως 9 Απριλίου), υπό τον τίτλο «Αυτός που μπορεί (είναι ο επιθεωρητής)». Αξονας; Τα ερωτηματικά: «Ποια είναι τα κίνητρα μιας κακής πράξης; Μπορούμε να ξεφύγουμε από το παρελθόν μας; Ποιος έχει την ευθύνη να “καθαρίσει” για όλους;».
Το τατουάζ έχει τις ιστορίες του
Στο «Tattooland» του δημοσιογράφου και συγγραφέα (πέντε λογοτεχνικών έργων)Μηνά Βιντιάδη, η αφορμή ήταν οι ιστορίες που ανακάλυψε –λειτουργώντας δημοσιογραφικά κατ’ αρχάς –για τα τατουάζ, με ένα πρώτο ταρακούνημα από τη φίλη του tattoo artistΡέα Πεδιαδιτάκη. «Σκληρή τέχνη, αλλά με στιγμές απίστευτης τρυφεράδας. Πολλές ιστορίες, παράξενοι άνθρωποι, φαντασία και πραγματικότητα κονταροχτυπιούνται. Το απόλαυσα» λέει ο ίδιος. Τα πρόσωπά του, ο 45άρης «Κάπτεν Κουκ», η Νόρα, η Σελήνη, ο «παππούς», οι νεαροί Αλεξ και Ντιέγκο… Ο τόπος: ένα εργαστήριο τατουάζ, όπου «τα όρια της πραγματικότητας με τη φαντασία είναι μια κλωστή» και «οι άνθρωποι γίνονται ένα με τις παράξενες μορφές που ζωγραφίζει στα σώματά τους ο Κουκ, ο μυστηριώδης καλλιτέχνης». Μυστικά και ιστορίες γοητευτικές στο κείμενο τουΜηνά Βιντιάδη(που είδε και το έργο του «Ο Κάτω Παρθενώνας» τον Οκτώβριο του 2015 στο ΚΘΒΕ, σε σκηνοθεσίαΠερικλή Χούρσογλου), στην παράσταση που σκηνοθέτησε ηΚερασία Σαμαράκαι ερμηνεύουν οιΔημήτρης Αλεξανδρής(στη φωτογραφία με τον Μηνά Βιντιάδη),Ευτυχία Γιακουμή,Περικλής Λιανός,Μαργαρίτα Πανουσοπούλου,Αλέξανδρος Νταβρής,Δημήτρης Θεοδωρίδηςστο Αγγέλων Βήμα (έως 28 Μαρτίου). Στο πλαίσιο του 3ου Φεστιβάλ Ελληνικού Θεατρικού Eργου του 21ου αιώνα.
