Τρεις υπουργοί της ελληνικής κυβέρνησης έρχονται αντιμέτωποι με την ώρα της αλήθειας στις Βρυξέλλες, έχοντας απολύτως ξεκάθαρα μηνύματα από τους ισχυρούς της ευρωζώνης για τις «καταστροφικές επιπτώσεις» που εγκυμονεί η αέναη διαπραγμάτευση.
Ευκλείδης Τσακαλώτος, Εφη Αχτσιόγλου και Γιώργος Χουλιαράκης τις επόμενες ημέρες θα κληθούν να συνάψουν ένα προσύμφωνο με τους δανειστές για τα σκληρά μέτρα τα οποία θα πρέπει να νομοθετήσει η ελληνική κυβέρνηση για συντάξεις, φόρους και αγορά εργασίας, προκειμένου να σωθεί η παρτίδα της οικονομίας.
Μόνο τότε οι επικεφαλής του κουαρτέτου θα επιστρέψουν στην Αθήνα για να κλείσουν οι λεπτομέρειες στο Staff Level Agreement, το οποίο η κυβέρνηση θεωρούσε μέχρι πρότινος ότι είχε στο τσεπάκι του χθεσινού Eurogroup. Εναλλακτικά, χωρίς συμφωνία για τα μέτρα, το ρίσκο να επαναληφθεί το σκηνικό του 2015 βρίσκεται προ των πυλών και τα σχετικά μηνύματα, αναφέρουν ασφαλείς πληροφορίες, δόθηκαν με περισσή σαφήνεια στον έλληνα υπουργό Οικονομικών. Η ελληνική κυβέρνηση είναι βεβαίως αυτή η οποία θα ζυγίσει τη συμφωνία και θα αποφασίσει.
ΕΠΑΦΕΣ ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ. Προς το παρόν, οι τρεις υπουργοί ξεκίνησαν ήδη από χθες το βράδυ εντατικές συζητήσεις στις Βρυξέλλες με τα ίδια ακριβώς πρόσωπα με τα οποία δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν στην Αθήνα, όταν δήλωναν μάλιστα ότι η κουβέντα με τους τεχνοκράτες δεν μπορεί να πάει παραπέρα.
Η διαπραγμάτευση κόλλησε στις απαιτήσεις για πώληση μονάδων της ΔΕΗ, απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων με μια απλή ανακοίνωση από τους εργοδότες, χωρίς παράλληλη επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, περικοπές στις συντάξεις 1,8 δισ. ευρώ και αντίμετρα χωρίς φιλολαϊκό πρόσημο, αλλά με την αναπτυξιακή σφραγίδα του ΔΝΤ. Η κυβέρνηση έβγαλε στο προσκήνιο για μια ακόμα φορά το αφήγημα της πολιτικής διαπραγμάτευσης.
Η συζήτηση όμως επιστρέφει στα ίδια πρόσωπα, αν και ο Γερούν Ντεϊσελμπλούμ άφησε να εννοηθεί ότι εάν χρειαστεί «στην αίθουσα θα βρεθεί όποιος έχει τη δύναμη», προκειμένου να υπάρξουν συγκλίσεις. Τα τελευταία χρόνια η Ιστορία έχει δείξει ότι η πίεση για συγκλίσεις δεν ασκείται προς την πλευρά του ΔΝΤ.
ΜΗΝΥΜΑΤΑ. Οι τοποθετήσεις των ισχυρών της ευρωζώνης, τόσο πριν όσο και μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup, διακρίνονταν από μια εμφανή προσπάθεια να μη δοθεί σήμα αδιεξόδου στις αγορές.
Ακόμα και ο Σόιμπλε, ο οποίος συνηθίζει να είναι εξαιρετικά αιχμηρός όταν σημειώνονται καθυστερήσεις, ήταν χθες σχετικά ήπιος. Οι πολιτικές εξελίξεις και ο εκλογικός κύκλος στην ευρωζώνη ζυγίζονται, όπως άλλωστε και οι κίνδυνοι για την ελληνική οικονομία και οι προεκτάσεις τους.
Ηδη οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων έχουν αρχίσει να αυξάνονται τις τελευταίες ημέρες, ενώ τα μηνύματα από τον τραπεζικό τομέα, την ανεργία και την ύφεση αποκαλύπτουν το μέγεθος των κινδύνων αν η διαπραγμάτευση συρθεί έως το καλοκαίρι. Αυτό καθόλου δεν σημαίνει ότι υπάρχει πρόθεση των δανειστών να βάλουν νερό στο κρασί των διεκδικήσεών τους. Ούτε είναι δεδομένο ότι η κυβέρνηση θα συμφωνήσει στα μέτρα.
Ο Ντεϊσελμπλούμ με μια μόνο λέξη ξεκαθάρισε ότι οι θέσεις των δανειστών είναι ενιαίες (όλοι έχουν συνταχθεί πίσω από το ΔΝΤ), ενώ αυτή τη φορά απέφυγε να θέσει χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της συμφωνίας.
Ο κύκλος των χαμένων Eurogroup έχει δώσει τα διδάγματα του σε όλους τους εμπλεκομένους.
ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ. Με δεδομένο ότι η επόμενη μεγάλη πληρωμή ομολόγων είναι τον Ιούλιο, ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ υπογράμμισε χθες ότι «καλό είναι να έχει κλείσει νωρίτερα η συμφωνία», καθώς η αβεβαιότητα μπορεί να κοστίσει ακριβά.
Το επόμενο προγραμματισμένο Eurogroup είναι για τις 7 Απριλίου. Ο Γερούν Ντεϊσελμπλούμ όμως έσπευσε να διευκρινίσει ότι «δεν υπάρχει καμία υπόσχεση πως όλη η απαιτούμενη δουλειά θα έχει γίνει έως τότε».
Ο οδικός χάρτης προβλέπει σε πρώτη φάση συμφωνία κυβέρνησης – δανειστών στα σκληρά μέτρα, ώστε στη συνέχεια οι επικεφαλής του κουαρτέτου να κλείσουν τα τεχνικά θέματα της συμφωνίας και οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης να τη σφραγίσουν, ξεκινώντας τη συζήτηση για τα πρωτογενή πλεονάσματα τα επόμενα χρόνια και τη διευθέτηση του χρέους.
Οι προσδοκίες για το τι μπορεί να αποφασιστεί σε σχέση με το χρέος κρατούνται χαμηλά. Ο πρόεδρος του Eurogroup ανέφερε ότι «δεν θα πρέπει να αναμένονται εκπλήξεις», παραπέμποντας επί της ουσίας στις αποφάσεις του περσινού Μαΐου για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, τα οποία, εφόσον κριθεί απαραίτητο, θα εφαρμοστούν μόνο μετά τη λήξη του προγράμματος το 2018 και υπό την προϋπόθεση πλήρους εφαρμογής του Μνημονίου.
Οι όποιες παρεμβάσεις στα πρωτογενή πλεονάσματα και το χρέος, πάντως, θα πρέπει να ικανοποιούν το ΔΝΤ καθώς και χθες ξεκαθαρίστηκε ότι δεν νοείται συμφωνία χωρίς το Ταμείο. Στις 21-23 Απριλίου, στην εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ, όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές θα έχουν τη δυνατότητα να ξεκαθαρίσουν τις θέσεις τους, εφόσον στο μεταξύ έχει υπάρξει συμφωνία για τα μέτρα από την ελληνική κυβέρνηση. Αλλιώς, ένα εφιαλτικό καλοκαίρι μπορεί να βρίσκεται απειλητικά κοντά.