Στο 1,5 δισ. ευρω ετησίως εκτιμάται η αιμορραγία στο σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης από τη μετανάστευση 400.000 νέων ελλήνων επιστημόνων στο εξωτερικό. Πρόκειται για εξειδικευμένους Ελληνες παραγωγικής ηλικίας (κάτω των 45 ετών),οι οποίοι στην πλειονότητά τους τα τελευταία χρόνια της κρίσης έφυγαν στο εξωτερικό αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον. Κι αυτό την ώρα που η κυβένρηση συζητά με τους δανειστές τη νέα (14η) περικοπή συντάξεων (μέσω της κατάργησης της προσωπικής διαφοράς) και το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης βρίσκεται στα όρια του κραχ, με προοπτική περαιτέρω επιδείνωσης, όπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων του πληθυσμού, της αγοράς εργασίας και της ηλικιακής διάρθρωσης της απασχόλησης.
Οπως τονίζει ο Σάββας Ρομπόλης, ομότιμος καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, αναμένεται, τόσο κατά την επόμενη δεκαετία όσο και στο απώτερο μέλλον, να ασκηθούν αντικειμενικά από την εξέλιξη των δεδομένων σοβαρές πιέσεις στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, στην αγορά εργασίας και στην αναπτυξιακή διαδικασία λόγω και της συνδυαστικής επίδρασης της γήρανσης του πληθυσμού, της μείωσης του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας και των ευέλικτων μορφών απασχόλησης.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι οι 10 βασικές αιτίες που έφεραν το σύστημα ασφάλισης σε κατάρρευση είναι οι παρακάτω:
1. Η ραγδαία μείωση των μισθών πάνω από 28 μονάδες, με καθεμία από τις οποίες να στερεί 150 εκατ. ευρώ σε εισφορές κατ’ έτος από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
2. Η ανορθολογική αξιοποίηση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων κατά την περίοδο 1950-2010, η οποία στέρησε από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης το ποσό των 100 δισ. ευρώ (εκτιμήσεις Σάββα Ρομπόλη).
3. Η αύξηση της ανεργίας, με καθεμία μονάδα να στερεί κατ’ έτος τουλάχιστον 320 εκατ. ευρώ σε εισφορές από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
4. Η έκρηξη της ανασφάλιστης και μαύρης εργασίας που στερεί κατ’ έτος από το σύστημα 2 δισ. ευρώ.
5. Το κούρεμα (PSI) των αποθεματικών στην πρωτογενή και δευτερογενή αγορά, που στοίχισε μέχρι σήμερα στα Ταμεία περίπου 12 δισ. ευρώ.
6. Η εκτίναξη όλων των ευέλικτων μορφών απασχόλησης που στερεί από τα Ταμεία 2 δισ. ευρώκατ’ έτος. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2009 οι προσλήψεις με ευέλικτες μορφές εργασίας αντιστοιχούσαν στο 21% του συνόλου των προσλήψεων, ενώ το 2016 αντιστοιχούν στο 54,7%. Εκτιμάται ότι ώς 10 δισ. ευρώ αναμένεται να ανέλθει το πρόσθετο έλλειμμα στην κοινωνική ασφάλιση από το 2017 έως το 2020 από τις ευέλικτες μορφές εργασίας που κάνουν θραύση στη χώρα.
7. Το δημογραφικό. Σήμερα 1,2 εργαζόμενοι (εκ των οποίων οι 6 στους 10 είναι με μισούς μισθούς λόγω των ευέλικτων μορφών απασχόλησης) συντηρούνέναν συνταξιούχο!Το διάστημα 2020-2030, όπως είναι ο ελληνικός πληθυσμός σήμερα, με τη βάση δεδομένων που υπάρχουν, φαίνεται ότι θα συντελεστεί το φαινόμενο που λέγεται στην κοινωνική ασφάλιση «baby boom». Δηλαδή, θα έχουμε μια αύξηση των συνταξιούχων λόγω γήρανσης του πληθυσμού. Και τη δεκαετία αυτή θα συνταξιοδοτηθούν στην Ελλάδα αυτοί που γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1960. Και σε αυτή τη δεκαετία έχουμε το υψηλότερο ποσοστό γεννήσεων από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
8. Η δραστική περικοπή της κρατικής επιχορήγησης προς τα Ταμείακατά 900 εκατ. ευρώ για το έτος 2010, κατά 1,1 εκατ. ευρώγια το έτος 2011, 1,3 δισ. ευρώ για το έτος 2012, κατά 1,4 δισ. ευρώ περίπου για το 2013, κατά 2,1 δισ. ευρώγια το 2014, κατά 1,5 δισ. ευρώ περίπου για το 2015, 1,3 δισ. ευρώ για το 2016 και κατά 1,8 δισ. ευρώ για το 2017.
9. Η μείωση των εργοδοτικών και εργατικών εισφορώνκατά 3,9% στερεί 1 δισ. ευρώ ετησίως περίπου από το σύστημα.
10. Η κατάργηση των κοινωνικών πόρων υπέρ των ταμείων επικούρησηςπου θα στερεί πόρους τουλάχιστον 400-700 εκατ. ευρώετησίως από το σύστημα.
