Tα κακά νέα είναι ότι οι Γάλλοι κάτω των 25 ετών δεν τρελαίνονται για τις προεδρικές εκλογές. Δημοσκόπηση που δημοσίευσε πρόσφατα η «Monde» δείχνει ότι μόλις το 52% σκοπεύει να ψηφίσει τον ερχόμενο μήνα, έναντι 71% για το σύνολο του πληθυσμού. Σε αυτούς που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά, μάλιστα, το ποσοστό πέφτει στο 50%.
Τα καλά νέα είναι ότι ευτυχώς που η ηλικιακή αυτή κατηγορία δεν θα πάει να ψηφίσει. Γιατί οι Γάλλοι ηλικίας 18-25 ετών που θα προσέλθουν στις κάλπες βγάζουν τη Λεπέν νικήτρια στον πρώτο γύρο, με ποσοστό μεγαλύτερο του μέσου όρου (29% έναντι 26,5%). Είναι αλήθεια ότι στον δεύτερο γύρο ψηφίζουν καθαρά αντιλεπενικά. Αλλά το κακό έχει γίνει.
Αυτά είναι τα δύο από τα τρία εντυπωσιακά ευρήματα της δημοσκόπησης. Το τρίτο είναι ότι οι νέοι δεν ενδιαφέρονται ούτε για τα μέτρα που προτείνουν οι υποψήφιοι γι’ αυτούς. Η επέκταση του δικαιώματος της ψήφου στους άνω των 16 ετών (που υποστηρίζουν Μελανσόν και Φιγιόν) βρίσκει αντίθετο το 71% αυτής της ηλικιακής κατηγορίας. Με τη νομιμοποίηση της κάνναβης (που ζητούν Μελανσόν και Αμόν) διαφωνεί το 52%. Ακόμη και η θέσπιση οικουμενικού εισοδήματος για τους Γάλλους άνω των 18 ετών υποστηρίζεται μόλις από το 52%. Τι θέλουν, αντίθετα, οι νέοι; Προστασία από τις χώρες με φτηνή εργατική δύναμη. Και παράταση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Τα πράγματα δεν είναι καλύτερα στη Βρετανία. Οι νέοι μπορεί να δηλώνουν χαλαρά φιλευρωπαίοι, αλλά δεν έκαναν τον κόπο να ψηφίσουν στο δημοψήφισμα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Τραμπ μπορεί να έχασε στους νέους ηλικίας 18-29 ετών (έλαβε μόλις 37% έναντι 55% της Χίλαρι), αλλά στους λευκούς της ίδιας ηλικιακής κατηγορίας επικράτησε (48% έναντι 43%). Οσο για τους νέους της Ελλάδας, μια έρευνα που έγινε πέρυσι από τον οργανισμό διαΝΕΟσις, βρήκε μια εικόνα «ενός ήπιου νεο-συντηρητισμού που αποδέχεται με αφηρημένους όρους τη φιλελεύθερη οικονομία, μα αναζητά την κρατική εργοδοσία, επιβιώνει μέσα σε στενούς οικογενειακούς δεσμούς, προστατεύεται από τον άγριο αγοραίο κόσμο, αμφισβητεί την πολιτική εξουσία και τους θεσμούς (ως αναποτελεσματικούς ή/και ως πλαδαρούς) και διεκδικεί όλα τα προνόμια μιας ισχυρής ιδιωτικότητας και ατομικότητας».
Μισό αιώνα μετά τον Μάη, οι νέοι δεν κάνουν απλώς μια συντηρητική αντεπανάσταση. Απομακρύνονται τόσο από τα παραδοσιακά κόμματα όσο και από την ίδια την πολιτική. Το φαινόμενο έχει αρχίσει εδώ και χρόνια και θα μπορούσε να αποδοθεί στον νόμο του εκκρεμούς. Δεν μπορεί όμως παρά να υπάρχουν και πολιτικά αίτια: οι ηγέτες της εποχής δεν έχουν μπορέσει να εμπνεύσουν τους νέους, ούτε να τους κάνουν να αισθάνονται ασφαλείς απέναντι στην παγκοσμιοποίηση, τη μετανάστευση ή την τρομοκρατία. Κι αν το μεγαλύτερο κόστος το πληρώνουν οι κατά τεκμήριο πιο «ευαίσθητοι», δηλαδή οι σοσιαλδημοκράτες, η ενίσχυση του λαϊκισμού και του αντισυστημισμού βλάπτει τη δημοκρατία εν γένει.
Οσο πανηγυρική κι αν θα είναι η ατμόσφαιρα αύριο στη Ρώμη, το φάντασμα αυτό είναι βέβαιο ότι θα πλανάται στην ατμόσφαιρα.
