Οι «σταυρομαχίες» άρχισαν στα κόμματα πριν ακόμη ολοκληρωθεί ο κύκλος του 18μήνου της λίστας, η οποία έδινε τον πρώτο λόγο στους πολιτικούς αρχηγούς και διατηρούσε τις εσωκομματικές ισορροπίες, κατευνάζοντας και τα πάθη στις κοινοβουλευτικές ομάδες. Με τη λίστα (το 18μηνο ολοκληρώθηκε στις 20 Μαρτίου) οι νυν βουλευτές αισθάνονταν ισχυρότεροι απέναντι σε επιλαχόντες και πιθανούς νέους υποψηφίους, αλλά πλέον το κυνήγι του σταυρού είναι αναγκαίο για επανεκλογή. Τον τελευταία μήνα, εμφύλιες έριδες, τριβές και ενστάσεις αρχίζουν να καταγράφονται σε όλο το πολιτικό φάσμα, δείχνοντας και ένα οιονεί προεκλογικό κλίμα – και ο πόλεμος βρίσκεται ακόμη στην αρχή…
ΣΥΡΙΖΑ: Απ’ τα ψηλά στα χαμηλά κι απ’ τα πολλά στα λίγα
Οι εκλογικές αναμετρήσεις από το 2012 και μετέπειτα ήταν πρωτόγνωρες για τον ΣΥΡΙΖΑ. Ενα κόμμα του 4% εκτοξεύτηκε αρχικά στο 27% και ύστερα στο 36% και στα κυβερνητικά έδρανα. Η τρέχουσα συγκυρία είναι εξίσου πρωτόγνωρη για τον ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα εξουσίας – όποτε και αν διεξαχθούν οι επόμενες εκλογές. Και αυτό διότι από τους 140 και πλέον σημερινούς βουλευτές, εφόσον επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, κινδυνεύει να μείνει με τους μισούς ή και λιγότερους από αυτούς.
Ετσι, η προθυμία στελεχών να πολιτευτούν είναι ανύπαρκτη σε αντίθεση με την προοπτική εξουσίας που είχε φέρει το 2015 συνωστισμό στον προθάλαμο. Τα φώτα στρέφονται αναγκαστικά κυρίως στο ξεκαθάρισμα της κάλπης και το εσωκομματικό παιχνίδι, είτε αφορά τους 53 είτε την Πλατφόρμα 2010 είτε άλλες φράξιες του ΣΥΡΙΖΑ. Οι μεγάλοι χαμένοι – λόγω του ισχύοντος εκλογικού συστήματος – θα είναι κυρίως όσοι εκλέγονται σε μονοεδρικές, διεδρικές ή ακόμη και τετραεδρικές περιφέρειες. Σφαγή αναμένεται επίσης στις μεγάλες περιφέρειες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, οι οποίες θα μπορούσαν υπό άλλες συνθήκες να αποτελέσουν καταφύγιο για βουλευτές που δεν έχουν τύχη να εκλεγούν στην επαρχία.
ΟΙ ΤΑΣΕΙΣ
Από τις ελάχιστες σίγουρες εισόδους είναι αυτή της Εφης Αχτσιόγλου. Η υπουργός Εργασίας φέρεται να έχει εκφράσει την επιθυμία της να πολιτευθεί στην Πέλλα, γεγονός το οποίο προμηνύει μάχη μεταξύ δύο κυριών αφού νυν βουλευτής είναι η προερχόμενη από το ΠΑΣΟΚ Θεοδώρα Τζάκρη. Ιδιαίτερο χαρακτήρα έχει η μάχη στην Α’ Αθήνας όπου κατά σειρά είχαν εκλεγεί Αλέκος Φλαμπουράρης, Νίκος Βούτσης, Νίκος Φίλης και Χριστόφορος Βερναρδάκης. Βούτσης και Φίλης εκπροσωπούν την ίδια τάση η οποία έχει αναπτύξει τον δικό της εσωκομματικό πόλο στον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ Φλαμπουράρης και Βερναρδάκης ανήκουν στον στενό πυρήνα των συνεργατών Τσίπρα.
Σφαγή προμηνύεται στη Β’ Αθήνας, όπου οι εσωκομματικές τάσεις και οι συμμαχίες θα κρίνουν τις ισορροπίες. Οι πέντε πρώτοι (Ευκλείδης Τσακαλώτος, Παναγιώτης Κουρουμπλής, Νίκος Παππάς, Γιάννης Μπαλάφας και Πάνος Σκουρλέτης) δεν δείχνουν να απειλούνται, αλλά καθένας τους εκπροσωπεί και μία διαφορετική εσωκομματική τάση.
Υπάρχουν εξάλλου οι Νίκος Τόσκας – της κίνησης Πράττω με τον Νίκο Κοτζιά –, Γιώργος Δημαράς και Γιάννης Τσιρώνης των Οικολόγων, ο Γιάννης Θεωνάς της συνιστώσας των προερχόμενων από το ΚΚΕ και ο πασοκογενής Χρήστος Σπίρτζης, με υψηλές βλέψεις.
Να μετακομίσει από τη Β’ Πειραιά, όπου έχει μετακινηθεί από το 2015, σκέπτεται ο Δημήτρης Βίτσας, μια και εκεί θα πολιτευθεί ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, ενώ στη Β’ Πειραιά εκλέγονται η Νίνα Κασιμάτη και η Εύη Καρακώστα.
Στην Α’ Θεσσαλονίκης αναμένεται επίσης με μεγάλο ενδιαφέρον η μάχη ανάμεσα σε Νίκο Παρασκευόπουλο, Γιάννη Αμανατίδη – ο οποίος διαθέτει προνομιακές σχέσεις με την Εκκλησία, που έχει μεγάλη επιρροή στην εν λόγω περιφέρεια – Τάσο Κουράκη, Τριαντάφυλλο Μηταφίδη, Αλέκο Τριανταφυλλίδη και τον ισχυρό πασοκογενή Μάρκο Μπόλαρη.
Στην κατηγορία των μονοεδρικών απειλούνται Αφροδίτη Θεοπεφτάτου (Κεφαλονιά), Σταύρος Κοντονής (Ζάκυνθος) και Δημήτρης Σεβαστάκης (Σάμος), οι οποίοι δύσκολα μπορούν να μετακομίσουν σε περιφέρεια του Λεκανοπεδίου, αφού δεν υπάρχουν ελεύθερες θέσεις. Αντίστοιχα, μάχη θα δώσουν για μία έδρα στα Χανιά οι Γιώργος Σταθάκης και Παύλος Πολάκης – συνεπώς, δεν αποκλείεται προσεχώς μια σύγκρουση με ενδοκυβερνητικές συνέπειες.
ΝΕΑ ΠΡΟΣΩΠΑ
Σε ό,τι αφορά νέα πρόσωπα απομένει να φανεί εάν θα πολιτευτούν και σε ποιες περιφέρειες κεντρικά κυβερνητικά στελέχη (Δημήτρης Τζανακόπουλος, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Γιώργος Βασιλειάδης, Αλέξης Χαρίτσης κ.ά.), γενικοί γραμματείς υπουργείων (Γιώργος Τσίπρας, Πέτη Πέρκα, Κώστας Πουλάκης, Λευτέρης Κρέτσος κ.ά.) ή αυτοδιοικητικά στελέχη, με πρώτη τη Ρένα Δούρου και τον αντιπεριφερειάρχη Γιώργο Καραμέρο, ο οποίος έχει αναπτύξει έντονη δραστηριότητα – κατά πληροφορίες, ενδιαφέρεται και για τον Δήμο Αμαρουσίου. Ερωτηματικό αποτελεί και η τυχόν επιθυμία ευρωβουλευτών να επιστρέψουν στην Ελλάδα καθώς η λήξη της θητείας τους συμπίπτει με το τέλος της τετραετίας.
Στις λίστες θα συμπεριληφθούν εκτός απροόπτου και κορυφαία κομματικά στελέχη όπως ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Ρήγας, η εκπρόσωπος Τύπου Ράνια Σβίγκου και ο διευθυντής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Κώστας Ζαχαριάδης (υποψήφιος το 2015 στη Β’ Αθήνας).
ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ: Στα ψηφοδέλτια της ΝΔ σφάζονται παλικάρια
«Πριν από χρόνια, όταν ήμουν δήμαρχος στην Κηφισιά, είχε εμφανιστεί ένας τύπος ως υποψήφιος για τη δημαρχία. Μολονότι δεν εξελέγη, συνέχιζε για αρκετά χρόνια να αυτοπροβάλλεται στην τοπική κοινωνία ως… τέως υποψήφιος δήμαρχος».
Το περιστατικό διηγήθηκε ο βουλευτής Ιωαννίνων Κωνσταντίνος Τασούλας στην πρόσφατη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ, σε μια προσπάθεια να αποφορτίσει την τεταμένη ατμόσφαιρα. Είχαν προηγηθεί αρκετές παρεμβάσεις γαλάζιων βουλευτών, οι οποίοι διαμαρτύρονταν στον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι στις περιφέρειές τους υπάρχουν πρόσωπα που αυτοπροβάλλονται ως υποψήφιοι βουλευτές. Ζητούσαν δε επιτακτικά από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να ξεκαθαρίσει τελικώς ποιοι θα είναι υποψήφιοι.
Το σκηνικό έντασης στην ΚΟ είναι ενδεικτικό της μάχης για τον σταυρό στη ΝΔ, η οποία έχει ήδη φουντώσει. Εκτιμάται δε ότι ο ανταγωνισμός για τα ψηφοδέλτια θα συνεχιστεί με αμείωτους ρυθμούς παρά την πυροσβεστική παρέμβαση του Κυριάκου πως «οι μόνοι σίγουροι υποψήφιοι είναι όλοι οι νυν βουλευτές. Ολοι οι άλλοι είναι υποψήφιοι για υποψηφιότητα».
Σε αρκετές περιφέρειες – όπως επισημαίνουν πηγές της Πειραιώς που έχουν γνώση για τις έριδες στο εσωκομματικό πεδίο – οι διαγκωνισμοί υποψηφίων για μία θέση στα ψηφοδέλτια της ΝΔ είναι καθημερινοί. Πληθώρα στελεχών και άλλων προσώπων εμφανίζονται σε κομματικές και άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις στις τοπικές κοινωνίες με την ιδιότητα του υποψήφιου βουλευτή, όπως κατήγγειλαν πρόσφατα αρκετοί βουλευτές στη συνεδρίαση της ΚΟ.
ΕΝΑ ΚΙΛΟ ΚΙΜΑ ΔΩΡΟ
«Οι περισσότερες “γκρίνιες” και η μεγαλύτερη φασαρία και αναστάτωση παρατηρούνται στις μεγάλες περιφέρειες, τις τετραεδρικές και πενταεδρικές» αναφέρουν οι ίδιες πηγές. Με τα έως τώρα δημοσκοπικά δεδομένα – που δίνουν πρωτιά, και μάλιστα με μεγάλη διαφορά, στην αξιωματική αντιπολίτευση – και με βάση το εκλογικό σύστημα εκτιμάται πως σ’ αυτές τις περιφέρειες η ΝΔ μπορεί να κερδίσει πολλές έδρες καταγράφοντας σκορ 4-1 ή 3-1, με αποτέλεσμα να μεγαλώνει και ο ανταγωνισμός υποψηφίων. Ανέκαθεν σ’ αυτές τις περιφέρειες παρατηρείται το φαινόμενο στελέχη να επιχειρούν να αυτοπροβληθούν ως υποψήφιοι, με στόχο να εξασφαλίσουν και επισήμως μία θέση στα ψηφοδέλτια. Μια τέτοια εικόνα μετέφερε τις προάλλες στην Κοινοβουλευτική Ομάδα και η Αννα Καραμανλή για τη Β’ Αθήνας. Οι διαμαρτυρίες της για υποψηφίους που τάζουν δώρα με κληρώσεις στις Τοπικές, από ιατρικές εξετάσεις μέχρι και… κιμά, θα μπορούσαν να αποτελέσουν και σενάριο επιθεώρησης.
ΟΙ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ
Την ίδια ώρα, αρκετοί βουλευτές δεν κρύβουν την ενόχλησή τους για την προσπάθεια που κάνουν πρόσωπα ευρέως γνωστά – όπως τηλεοπτικοί αστέρες ή άνθρωποι από τον χώρο της τέχνης – να εξαργυρώσουν τη φήμη τους με μια υποψηφιότητα στις γαλάζιες λίστες. Μερίδα εξ αυτών συμμετέχει συχνά σε εκδηλώσεις των τοπικών οργανώσεων της ΝΔ. Συχνά μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, συμβαίνει το εξής φαινόμενο: σε κομματικές εκδηλώσεις προσκαλούνται οι τοπικοί βουλευτές αλλά και «αστέρες» που έχουν υποστηρίξει ανοιχτά τη ΝΔ. Προτεραιότητα στις ομιλίες και στους χαιρετισμούς δίνεται όμως στα διάσημα πρόσωπα, διαμαρτύρονται οι βουλευτές.
«Κουμπωμένοι» εμφανίζονται και οι βουλευτές της ΝΔ στην Περιφέρεια Θεσσαλονίκης για το ενδεχόμενο να κατέβει υποψήφια η νυν ευρωβουλευτής Μαρία Σπυράκη. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως ενστάσεις διατυπώνονται και από τις παλιές καραβάνες του Υπολοίπου Αττικής για το ενδεχόμενο να διεκδικήσει μία θέση στα ψηφοδέλτια ο Βασίλης Οικονόμου «επειδή προέρχεται από το “αμαρτωλό” ΠΑΣΟΚ και παρά ταύτα εξασφαλίζει ταχύτατα θέση στην κομματική ιεραρχία». Η πιθανή επιστροφή του Θόδωρου Ρουσόπουλου στην ίδια περιφέρεια θα εντείνει τις τριβές, ενώ εντάσεις καταγράφονται ήδη και για την υποψηφιότητα του γενικού γραμματέα του ΕΒΕΑ Νίκου Σοφιανού, με διαμαρτυρίες ότι «προμοτάρεται» από την κομματική έδρα.
«Γκρίνιες» για πρόσωπα που έχουν αυτοχριστεί υποψήφιοι εξέφρασαν στην πρόσφατη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ τόσο ο βουλευτής Αρκαδίας Κώστας Βλάσης όσο και ο συνάδελφός του από τη Λακωνία Θανάσης Δαβάκης. Ο πρώτος μάλιστα – σύμφωνα με πληροφορίες – εξαπέλυσε δριμεία επίθεση εναντίον του περιφερειάρχη Πέτρου Τατούλη καταγγέλλοντας ότι μεθοδεύει την προώθηση της κόρης του στα γαλάζια ψηφοδέλτια. Τις εσωκομματικές ισορροπίες στην Αχαΐα, εξάλλου, είναι προφανές ότι επηρεάζει η μεταγραφή από Το Ποτάμι του Ιάσονα Φωτήλα.
ΔΗΣΥ: Δρόμος ανοιχτός σε καραμπόλες
Σε αντίθεση με τη Νέα Δημοκρατία, στη Δημοκρατική Συμπαράταξη δεν επενδύουν σε μια άμεση προσφυγή στις κάλπες. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως δεν προετοιμάζονται. Η Επιτροπή Ψηφοδελτίων, με επικεφαλής τον Κώστα Σκανδαλίδη, βρίσκεται ήδη προς αναζήτηση νέων πολιτικών ταλέντων. Η Χαριλάου Τρικούπη επιδιώκει να περιφρουρήσει έναν «υγιή ανταγωνισμό» μεταξύ δυνατών υποψηφίων, αλλά οι τριβές θεωρούνται αναπόφευκτες.
Για τους νυν βουλευτές, άλλωστε, ο προεκλογικός αγώνας δεν θα είναι εύκολος. Δεν προβλέπεται καμία παρέμβαση στους υποψηφίους άλλων συνιστωσών, ώστε να διευκολυνθούν – και αυτό αφήνει τον δρόμο ανοιχτό σε καραμπόλες. Κανένας, ωστόσο, δεν αλλάζει περιφέρεια, αφού οι σημερινοί κάτοχοι των εδράνων έχουν, ως επί το πλείστον, προβάδισμα για επανεκλογή. Αλλα έμπειρα στελέχη, που τον τελευταίο καιρό δεν συμμετείχαν ενεργά, φαίνεται πως θα επιστρέψουν στις περιφέρειες που εκλέγονταν – καταγράφεται, για παράδειγμα, η πρόθεση του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη να είναι εκ νέου υποψήφιος στη Β’ Αθήνας.
Ακόμα και για τα στελέχη που ενδέχεται να προστεθούν στη ΔΗΣΥ αργότερα, όπως ο λαρισαίος βουλευτής Κώστας Μπαργιώτας, θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως θα τους δοθεί η δυνατότητα να διαλέξουν την εκλογική τους περιφέρεια. Στη Λάρισα πιθανόν να επιστρέψει και ο Φίλιππος Σαχινίδης του ΚΙΔΗΣΟ. Στη ΔΗΜΑΡ, δεν διαφαίνονται ιδιαίτερες αλλαγές στις περιφέρειες όπου πολιτεύονται παραδοσιακά τα στελέχη της. Υποψήφιοι όπως ο Θόδωρος Μαργαρίτης και ο Δημήτρης Χατζησωκράτης μάλλον θα ζητήσουν να παραμείνουν αμετακίνητοι στην Α’ Αθήνας και στο Υπόλοιπο Αττικής αντίστοιχα.
ΟΙ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΗΣ ΔΗΣΥ
Η διαδικασία που προβλέπεται για τους επικεφαλής των συνιστωσών δεν είναι ακόμα ξεκάθαρη. Οπως τονίζεται από όλες τις πλευρές, πρόκειται για μια συζήτηση που δεν έχει γίνει ώς τώρα – ίσως σκοπίμως, μέχρι να κλείσουν τα ανοιχτά ζητήματα του Συνεδρίου. Ωστόσο, οι περιφέρειες των αρχηγών δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένες. Ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, ο οποίος εξελέγη από το ψηφοδέλτιο Επικρατείας τον Σεπτέμβριο του 2015, ενδέχεται να διεκδικήσει σταυρό προτίμησης είτε στην Αθήνα είτε στη γενέτειρά του Ημαθία. Αίνιγμα παραμένει η στάση του Γιώργου Παπανδρέου, ο οποίος διαθέτει ιστορικούς δεσμούς με την Αχαΐα και λόγω πρωθυπουργικής θητείας εκλέγεται χωρίς σταυρό. Σε μια τέτοια περίπτωση, δεν αποκλείονται ενστάσεις από τον νυν βουλευτή, προερχόμενο από τη ΔΗΜΑΡ, Θόδωρο Παπαθεοδώρου. Από την άλλη, κομματικές πηγές δεν αποκλείουν έναν διαγκωνισμό του Παπανδρέου με τον Βαγγέλη Βενιζέλο για τη θέση τού επικεφαλής στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Είναι προφανές ότι οι υποψηφιότητες των δύο πρώην αρχηγών του ΠΑΣΟΚ αποτελούν θέμα ειδικού χειρισμού, το οποίο «θα κριθεί στην ώρα του».