Γύρισαν με άδεια χέρια και τώρα τρέχουν για συμβιβασμό

Την επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα αναμένει η κυβέρνηση για να προχωρήσουν οι συζητήσεις, καθώς η πολιτική διαπραγμάτευση Τσίπρα στη Σύνοδο Κορυφής της Ρώμης δεν έφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι προσδοκίες που καλλιεργούνται πάντως από το κυβερνητικό στρατόπεδο είναι υψηλές, φωτογραφίζοντας συμφωνία –με επώδυνες υποχωρήσεις –σε φορολογικό, συνταξιοδοτικό και ενεργειακά, ενώ οι εκκρεμότητες παραμένουν στα εργασιακά.

Στην πράξη, η κυβέρνηση θέλει να τα δώσει όλα για να κλείσει η τεχνική συμφωνία (Staff Level Agreement) έως το Eurogroup της 7ης Απριλίου. Ακόμη και αν συμβεί αυτό, ωστόσο, η διαδρομή δεν έχει τελειώσει.

Στόχος του Μαξίμου είναι άλλωστε η λεγόμενη «συνολική συμφωνία», δηλαδή αυτή που περιλαμβάνει τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος και την οριοθέτηση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα, ει δυνατόν πριν από την εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ (21-23 Απριλίου). Κάτι τέτοιο, όμως, είναι ανέφικτο υπό τις παρούσες συνθήκες, καθώς το Ταμείο μοιάζει αποφασισμένο να «τραβήξει» τη διαπραγμάτευση. Με το κυβερνητικό στρατόπεδο να διαψεύδει τα σενάρια να πετάξει την μπάλα στην εξέδρα έως το Σεπτέμβριο και τις γερμανικές εκλογές –με την προσδοκία αλλαγής πολιτικής και τερματισμό της λιτότητας, αν νικητής είναι ο σοσιαλδημοκράτης Μάρτιν Σουλτς –το Μαξίμου έχει λόγους μόνο να βιάζεται για να κλείσει την αξιολόγηση και να καλύψει τον χαμένο χρόνο.

ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΤΙΚΑ ΤΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ. Η εξήγηση είναι μάλλον απλή: δεν είναι μόνο η ζοφερή κατάσταση που διαμορφώνεται στην πραγματική οικονομία και οι δανειακές υποχρεώσεις του Ιουλίου ούτε το αντικειμενικό γεγονός ότι θα χρειαστούν τρεις με τέσσερις μήνες για τον σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία. Είναι το μήνυμα που έλαβε ο Πρωθυπουργός από τον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα: «Κλείστε την αξιολόγηση τώρα». Ο αντικαγκελάριος διαμήνυσε επίσης ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για αλλαγή πολιτικής από το SPD ούτε για προσωπική του παρέμβαση εν μέσω προεκλογικού αγώνα, διαψεύδοντας τις ελληνικές προσδοκίες.

Ετσι, το Μαξίμου βάζει στο κάδρο των ευθυνών για τις καθυστερήσεις το ΔΝΤ, επιχειρώντας να αποτινάξει τον ρόλο του «κακού». Παράλληλα, η διαπραγμάτευση κινείται στη λογική του «έντιμου συμβιβασμού», με την Αθήνα να υποκύπτει στις πιέσεις των δανειστών. Αυτό υπαινίχθηκε και ο Αλέξης Τσίπρας στην Ιταλία, σε εκδήλωση του δικτύου Transform Europe το βράδυ της Παρασκευής. «Αποφασίσαμε να κάνουμε έναν τακτικό συμβιβασμό προκειμένου να αποφύγουμε μια στρατηγική ήττα» είπε ο Πρωθυπουργός, επιχειρώντας να απαντήσει στο ερώτημα γιατί η αριστερή διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στήριξε και εξακολουθεί να στηρίζει τις μνημονιακές πολιτικές.

ΟΙ ΑΙΧΜΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΝΔΙΚΑΤΑ. Στην κυβέρνηση πάντως επικρατεί διάχυτη ικανοποίηση για τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής της Ρώμης και κυρίως για τις δηλώσεις Τουσκ για το κοινοτικό κεκτημένο και τα εργασιακά. Κυβερνητικές πηγές προσέθεταν μάλιστα ότι έπειτα από παρέμβαση Τσίπρα προστέθηκε στο κείμενο της διακήρυξης αναφορά στην «κοινωνική Ευρώπη» και στην καταπολέμηση της ανεργίας. Μολαταύτα, όπως παραδέχθηκε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, δεν υιοθετήθηκε mot a mot η επίμαχη φράση που επιδίωκε εξαρχής η Ελλάδα.

Εντύπωση προκάλεσαν, εξάλλου, οι αιχμές του Πρωθυπουργού για τη στάση των συνδικάτων, καθώς υποστήριξε ότι η κυβέρνηση δίνει μάχη για τα εργασιακά «χωρίς να έχει τη στήριξη των επίσημων συνδικαλιστικών οργάνων». Η αποστροφή αυτή προκάλεσε έντονη ενόχληση στα σωματεία, ενώ ενδεχομένως ερμηνεύεται ως προσπάθεια να στρωθεί το χαλί για τις αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο, ο οποίος βρίσκεται στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς.

Η ΨΗΦΙΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ. Στη «μεγάλη» εικόνα, στο Μαξίμου αποκλείουν κατηγορηματικά τα σενάρια εκλογών ή οικουμενικής κυβέρνησης, ενώ επαναλαμβάνουν ότι δεν ασχολούνται με σενάρια ψήφισης των μέτρων από αυξημένη πλειοψηφία, παραπέμποντας απευθείας στη ΝΔ αν ζητηθεί η έγγραφη δέσμευσή της από τους δανειστές.

Αντικειμενικός στόχος είναι να απορροφηθούν οι εσωτερικοί κραδασμοί και να εξασφαλιστεί η ψήφιση των μέτρων από την πλειοψηφία των 153 βουλευτών, με τα πρώτα ρήγματα να έρχονται πάντως από την πλευρά των ΑΝΕΛ. «Κάνουμε ανταρτοπόλεμο, είμαστε κι εμείς κυβέρνηση κατοχής. Δεν υπάρχει κομματική πειθαρχία» δήλωσε (Σκάι) ο Δημήτρης Καμμένος, εκτιμώντας ότι η μείωση του αφορολογήτου «δύσκολα θα περάσει» χωρίς αντίστοιχη μείωση των φορολογικών συντελεστών.

Προς τούτο, ο Τσίπρας αναμένεται να επαναλάβει στα στελέχη του ότι είναι προτιμότερος ο συμβιβασμός από τη «λευκή πετσέτα» και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο διακινείται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ το επιχείρημα ότι η κοινωνία στηρίζει τις μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης. Γι’ αυτό και η «μητέρα των μαχών» θα δοθεί στο πεδίο των συλλογικών διαπραγματεύσεων, αφού τα αντίμετρα μοιάζουν μάλλον με φούσκα που σκάει. Στόχος της κυβέρνησης δηλαδή είναι να μπορέσει να δώσει «αντίδωρο» σε βουλευτές και κοινωνία την –μερική, πιθανότατα, και όχι συνολική –επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων.