Η λαιμαργία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του ψυχισμού πολλών ανθρώπων. Η υπερφαγία, οι επακόλουθες ενοχές, οι συχνά ανεπιτυχείς προσπάθειες για δίαιτα που επιτείνουν το αίσθημα ενοχής, πάχους και χαμηλής αυτοεκτίμησης μπορεί να οδηγήσουν σε μία κατάσταση ανεξέλεγκτης παθολογικής λήψης τροφής, γνωστής ως διαταραχή επεισοδιακής υπερφαγίας.
Τα κύρια συμπτώματα είναι:
* Συχνά επεισόδια υπερβολικής λήψης τροφής σε μικρό χρονικό διάστημα, όπου το άτομο νιώθει ότι χάνει τον έλεγχο απέναντι στο φαγητό.
* Δεν κάνει έμετο ούτε προσπαθεί να εξισορροπήσει με άλλους τρόπους το βάρος του (π.χ. κατάχρηση διουρητικών/ καθαρτικών, υπερβολική άσκηση).
* Νιώθει ντροπή, ενοχή και αηδία με τη συμπεριφορά του.
* Τρώει ακόμη και όταν δεν πεινάει και συνήθως μόνο του.
* Το απασχολεί το σχήμα και το βάρος του σώματός του
* Εμφανίζει συμπτώματα κατάθλιψης
Δύο στους 100 ανθρώπους ηλικίας 20-50 ετών πάσχουν από τη διαταραχή επεισοδιακής υπερφαγίας, με τις γυναίκες να υπερέχουν σε ποσοστό σε σχέση με τους άνδρες. Τα παχύσαρκα άτομα είναι πιο πιθανόν να εμφανίσουν την διαταραχή ενώ η φυλή (μαύρη/λευκή φυλή) δεν μοιάζει να επηρεάζει το πόσο ευάλωτο είναι ένα άτομο στην ανάπτυξή της.
Οι παρενέργειες της πάθησης στην υγεία είναι σημαντικές. Ενδεικτικά η υψηλή πίεση, τα ανεβασμένα επίπεδα χοληστερίνης, οι καρδιακές επιπλοκές και ο διαβήτης καραδοκούν. Στην ψυχική σφαίρα οι επιπτώσεις είναι εξίσου σημαντικές, με κυριότερη απώλεια αυτήν την διάθεσης και της αυτοεκτίμησης.
Η ψυχοθεραπεία κρίνεται απαραίτητη όταν το άτομο παίρνει ανεξέλεγκτα βάρος, νιώθει ότι έχει χάσει πλήρως τον αυτοέλεγχό του απέναντι στο φαγητό και βυθίζεται σε μια κατάσταση μελαγχολίας λόγω αυτού.
Στην γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία ο στόχος είναι η αλλαγή των αρνητικών σκέψεων και των μοτίβων της συμπεριφοράς που επιτείνουν την υπερβολική λήψη τροφής. Η ενίσχυση του αυτοελέγχου απέναντι στο φαγητό και η σταδιακή αποκατάσταση μίας σχεδόν «φυσιολογικής» σχέσης με το φαγητό είναι σημαντικό μέρος της θεραπείας. Στις περιπτώσεις όπου συνυπάρχουν αξιολογήσιμα συμπτώματα κατάθλιψης, η λήψη αντικαταθλιπτικών μπορεί να ενισχύσει το θεραπευτικό σχήμα.
Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας-ψυχοθεραπεύτρια, e-mail myrsini.kostopoulou@gmail.com, www.myrsinikostopoulou.com
