Το 20ό Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Σοβιετικής Ενωσης, το 1956, σήμανε τη λεγόμενη και «αποσταλινοποίηση» του εν λόγω κόμματος. Για πολλούς, ήταν η αρχή του μετασχηματισμού της ΕΣΣΔ σε έναν ιδιότυπο κρατικό σχηματισμό με τη γνωστή έκβαση του 1989-91. Το 20ό Συνέδριο του ΚΚΕ που ολοκληρώνεται αύριο, δεν θα έχει τέτοια χαρακτηριστικά. Το ΚΚΕ δεν κυβέρνησε ποτέ. Ακόμη και την περίοδο 1943-1949 η όλη δράση του μάλλον αμυντική ήταν και υπαγόταν στην ανταρσία του κατά της ένοπλης επιβολής του Σχεδίου Μάρσαλ. Το ΚΚΕ επίσης, παρά τη σχεδόν 100χρονη ζωή του που ταυτίζεται ή συνδέεται με τη νεότερη Ιστορία της χώρας, δεν οριοθέτησε τον εαυτό του ως μια πεφωτισμένη επιτροπεία ιδεών. Η στρατηγική του πάντα δοκιμαζόταν στον λαό, ενώ για πολλά χρόνια ήταν ορφανό και από προσβάσεις. Ζυμωμένο μέσα στον κόσμο της εργασίας, των πόλεων και της υπαίθρου, άντεξε πρωτόγνωρα. Και άντεξε, πέραν των διωγμών κατά στελεχών και μελών του, κάτι πιο σκληρό: την άνυδρη εποχή μετά το 1989. Την προσωρινή νίκη του καπιταλιστικού τρόπου ζωής. Την πρώτη ανεπιτυχή εφαρμογή των ιδεών του σε μία σειρά κρατών. Παρά τα συλλογικά επιτεύγματα που πάντως συντελέσθηκαν εκεί και σήμερα πολλοί τα αποσιωπούν.

Σήμερα το ΚΚΕ δοκιμάζεται σε κάτι ακόμη πιο πρωτόγνωρο. Ο άσπονδος ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στο τιμόνι της χώρας. Εδώ υπάρχει κάτι ανορθόδοξο: αν τα καταφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ, η ζημιά θα είναι –στενά κομματικά –μεγάλη για τον Περισσό. Αν όχι, η ζημιά θα είναι τεράστια για όλη την Αριστερά. Κι αυτό αφού σύμφωνα με τον κυρίαρχο νεοφιλελεύθερο λόγο, ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ είναι τέκνα «της ίδιας μήτρας» παρότι μέρος των συντηρητικών δημοσιολόγων επικροτεί τη συνέπεια του Περισσού –για να τους δω τι θα λένε αν γίνει πλειοψηφικό ρεύμα το ΚΚΕ κάποτε.

Το ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι πως το ΚΚΕ, παρά το γεγονός ότι προέβλεψε την κρίση, τα αδιέξοδα για τους λαούς εντός ευρωζώνης και την απίθανη ήπια οδό εντός ΕΕ για τους πολλούς, δεν έχει εκταμιεύσει πολιτικά τις προβλέψεις του. Παρά το γεγονός ότι διατηρεί μαζική παρέμβαση στις δομές του εργατικού κινήματος, δεν φαίνεται να μπορεί να φτιάξει τη ρωγμή όπου ο λαός θα λέει και θα πράττει καθολικά αυτό που το ΚΚΕ λέει ή πράττει. Τα τελευταία χρόνια αυτό συνέβη μόνο στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας. Η αφόρητη μοναξιά του ΚΚΕ σήμερα ερμηνεύεται και από τις ήπιες λύσεις που ο λαός προσδοκά.