Παράλληλοι οι δρόμοι της πολιτικής, της τέχνης και του ποδοσφαίρου στον τόπο μας. Η πολιτική μας πάντα ήταν αμυντική απέναντι στους γείτονες και «παρακλητική» όταν στο τραπέζι κάθονταν οι «μεγάλες δυνάμεις». Επίσης, να τονιστεί ότι στα στρατιωτικά επιτελεία από τον Εβρο μέχρι την Κρήτη δεν υπάρχει ούτε ένα στρατηγικό σχέδιο επίθεσης· όλα τα ΕΤΝΑ άκρως απόρρητα σχέδια των στρατιωτικών μονάδων εκπονούν τακτική αμύνης σε περίπτωση που δεχτούμε επίθεση. Σε ολόκληρη την στρατιωτική ιστορία της Ελλάδας οι επιθετικοί – ιμπεριαλιστικοί προσανατολισμοί σταματούν στον Μεγαλέξαντρο. Οι πόλεμοι του ’12-’13 ήταν απελευθερωτικοί…

Οσο για την τέχνη; Οπως γράφει ο Ελύτης στα «Ανοιχτά χαρτιά» του: «είχε πορεία σπασμωδική και διακεκομμένη αντανακλώντας την αρρυθμία των κοινωνικών και πολιτικών ανωμαλιών, εκδηλώνοντας συνάμα και τη δύναμη και την πρωτογoνική φρεσκάδα των πλατιών στρωμάτων του λαού».

Τι σχέση έχουν όλα αυτά με το ποδόσφαιρο; Μήπως το ελληνικό ποδόσφαιρο δεν ακολουθεί «αμυντικό δόγμα»; Εχετε δει ποτέ επιθετικούς προσανατολισμούς σε ομάδα της πατρίδας μας, με κορυφαίο εκφραστή τούτης της τακτικής την Εθνική; Οι στρατηγικοί σχεδιασμοί εκφράζουν πάντα το σκεπτικό: αποκρούουμε επιθέσεις κι αν μπορέσουμε εισβάλλουμε στον χώρο του αντιπάλου (το έπος της Αλβανίας του ’40, το έπος της Πορτογαλίας ’04). Με αυτό το σχέδιο κατάκτησης τροπαίου, αποκρούσαμε τα κύματα των επιθέσεων των Πορτογάλων, των Γάλλων, των Τσέχων στο Euro 2004 κι όταν μας προσέφεραν ένα λάθος το εκμεταλλευόμασταν και νικούσαμε. Ετσι φθάσαμε, αμυνόμενοι στον ΑΝΣΚ (Αντικειμενικός Σκοπός, κατά τους στρατιωτικούς), που δεν ήταν άλλος από την κατάκτηση της Ευρώπης. Αντικειμενικά λοιπόν και δίχως αυταπάτες τούτο προέκυψε, δεν σχεδιάστηκε εξαρχής. Κάτι τέτοιο έγινε και το περασμένο Σάββατο στις Βρυξέλλες: περιοριστήκαμε στο να αποκρούουμε τους επιτιθέμενους Βέλγους, αρπάξαμε την ευκαιρία και πλήξαμε καίρια την εστία τους, αλλά δεν αντέξαμε μέχρι τέλους στο συνεχές και ανηλεές σφυροκόπημα. Αντικειμενικά και εδώ μας έτυχε, δεν το πετύχαμε.

Και όσον αφορά τώρα τη σχέση της τέχνης με το ποδόσφαιρο. Το ελληνικό ποδόσφαιρο έχει πάντα πορεία σπασμωδική και διακεκομμένη, αντανακλώντας την αρρυθμία των κοινωνικών και πολιτικών ανωμαλιών! Σωστά; Σωστά! Το ελληνικό ποδόσφαιρο εκδηλώνει –κάτω από ευνοϊκές συνθήκες –δύναμη και την πρωτογονική φρεσκάδα των πλατιών στρωμάτων του λαού. Απόλυτα αληθές. Σε περιόδους πολιτικής αστάθειας, κρίσης και κοινωνικών ταραχών, το ποδόσφαιρό μας ακολούθησε τον δρόμο της αστάθειας, της κρίσης και των ταραχών.

Και ως επίλογο για να κλείσουμε: όταν δεν έχεις την υπεροπλία στο στράτευμα, την προηγμένη τεχνολογία, την άριστη στρατηγική γνώση, υποχρεώνεσαι να ακούς, να σφυρίζεις αδιάφορα και όταν επιβάλλεται να αμύνεσαι. Οταν δεν έχεις την πολυτέλεια της σκέψης και της έμπνευσης περιορίζοντας τις προσλαμβάνουσες που σε οδηγούν στη δημιουργία, σε τηλεοπτικούς σωρούς, παράγεις τέχνη ελλειμματική!

Και τέλος, όταν το ποδόσφαιρό σου έχει παραδοθεί στις ορέξεις μεγαλοκαρχαριών, μοιραία δεν μένει άλλο να κάνεις από το να παλεύεις με τα κύματα και να πασχίζεις να αποφύγεις τα δόντια των αδηφάγων ψαριών. Κι όταν σε ξεβράζει το ρεύμα στις λερές ακτές του Βελγίου ζωντανό, να το θεωρείς επιτυχία…