Στο σφυρί και τα νερά της ΔΕΗ βγάζει από το φθινόπωρο η κυβέρνηση, παρά το επιχείρημα που προτάσσει ότι πέτυχε τα υδροηλεκτρικά να μείνουν εκτός συμφωνίας, αποδεχόμενη μόνο την πώληση λιγνιτικών μονάδων.
Το είπε με αρκετή ευκρίνεια, για όσους γνωρίζουν τα ενεργειακά, ο Γιώργος Σταθάκης από το βήμα του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Μακεδονίας την Παρασκευή στην Κοζάνη, όταν κλήθηκε να απαντήσει ποιο είναι το ακριβές σχέδιο της κυβέρνησης και ποιες οι κόκκινες γραμμές της.
Αφού εξήγησε ότι αρχίζει μια τριμερής συζήτηση μεταξύ δανειστών, κυβέρνησης και ΔΕΗ με ορίζοντα εξαμήνου, δηλαδή το φθινόπωρο, προσέθεσε: «Αν αποτύχει αυτό το σχέδιο, όταν θα τεθεί σε δοκιμασία το Market Test (σ.σ. θα δείξει αν το προς πώληση πακέτο της ΔΕΗ προσελκύει επενδυτικό ενδιαφέρον), τότε υπάρχει κίνδυνος να κινητοποιηθούν και επιπρόσθετα δομικά μέτρα. Δεν μπορώ να το αρνηθώ αυτό, διότι είναι μια θεσμική διαδικασία που λέει ότι αν αυτό αποτύχει για οποιονδήποτε λόγο, τότε ξανανοίγει η συζήτηση». Αυτά ήταν το λόγια του υπουργού Ενέργειας.
Στην πραγματικότητα, αυτό που είπε ο Σταθάκης από την Κοζάνη είναι ότι αν τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο του 2017, οπότε και θα έχει ολοκληρωθεί το Market Test, απορριφθεί το πακέτο λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ από τους δυνητικούς αγοραστές ως μη ελκυστικό, θα προστεθούν σε αυτό και τα υδροηλεκτρικά.
ΜΙΣΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ. Αυτό όμως που ξέρει όποιος παρακολουθεί τα ενεργειακά, και φυσικά γνωρίζει ο Σταθάκης αλλά το αποκρύπτει επιχειρώντας να κερδίσει χρόνο και να κατευνάσει τις αντιδράσεις, είναι ότι η αποτυχία ενός Market Test που θα αφορά μόνο λιγνιτικές μονάδες έχει προεξοφληθεί ήδη. Η αιτία βρίσκεται στην ανταγωνιστικότητα του λιγνίτη, αφού η ευρωπαϊκή πολιτική για την κλιματική αλλαγή έχει φορτώσει τον άνθρακα και τον λιγνίτη με τέλη αγοράς δικαιωμάτων ρύπων, που καθιστούν το κόστος μεγαλύτερο ακόμη και από του φυσικού αερίου.
Ετσι, οι μεγαλύτεροι ενεργειακοί παίκτες πανευρωπαϊκά περιορίζουν το χαρτοφυλάκιό τους στα στερεά καύσιμα. Ποιος επενδυτής θα δεχόταν να βάλει το χέρι στην τσέπη για να αποκτήσει όχι υδροηλεκτρικά αλλά μόνο κάποια από τα λιγοστά φιλέτα των σύγχρονων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και να πάρει εργοστάσια που παράγουν τη μεγαβατώρα προς 50 ευρώ, όταν μπορεί να την αγοράσει μέσω των δημοπρασιών ενέργειας (ΝΟΜΕ) προς 37 ευρώ ή και χαμηλότερα; Προφανώς και ο Σταθάκης γνωρίζει την απάντηση, επέλεξε ωστόσο και από την Κοζάνη να πει μισές αλήθειες, επιχειρώντας να καλλιεργήσει προσδοκίες στην τοπική κοινωνία και σε βουλευτές και πολιτευτές του ΣΥΡΙΖΑ ότι το πλήγμα για τη ΔΕΗ θα είναι το μικρότερο δυνατό.
Ο υπουργός αποκάλυψε και μερικά ενδιαφέροντα πράγματα γύρω από το παρασκήνιο των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες. Αφενός, ότι οι δανειστές έθεσαν θέμα Μικρής ΔΕΗ και μάλιστα σε ποσοστό 40%, δηλαδή μεγαλύτερο από το 30% του σχεδίου της κυβέρνησης Σαμαρά. Αφετέρου, που είναι και το πιο ενδιαφέρον, ότι αυτό που ανάγκασε την κυβέρνηση να αλλάξει στάση και να αποδεχτεί την πώληση μονάδων ήταν, εκτός της απόφασης του Ευρωδικαστηρίου για τον λιγνίτη, και η έρευνα που άρχισε τον Φεβρουάριο στη ΔΕΗ η DG Comp για χειραγώγηση της αγοράς και κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης. Εδώ επανέρχεται η κουβέντα για τα νερά, αφού η Κομισιόν είναι της άποψης ότι η άρση των στρεβλώσεων θα επιτευχθεί μόνο όταν η ΔΕΗ πάψει να έχει τον αποκλειστικό έλεγχο των υδροηλεκτρικών.
Ο ΚΛΗΡΟΣ ΣΤΗ ΝΔ. Στην πολιτική διαχείριση που κάνει η κυβέρνηση και η οποία φυσικά παρατείνει τα αδιέξοδα της ΔΕΗ, θα ήταν εξυπηρετικό να αποτύχει το Market Test του φθινοπώρου. Τυχόν επανάληψή του θα σήμαινε ότι μετατίθεται όλο το δύσκολο χρονοδιάγραμμα, δηλαδή η υποχρέωση νομοθετικής ρύθμισης του τελικού προς πώληση πακέτου τον Δεκέμβριο του 2017 και η εφαρμογή του τον Ιούνιο του 2018.
Το ενδεχόμενο να καθυστερήσει η διαδικασία είναι πέρα για πέρα ρεαλιστικό, όπως γνωρίζουν ο περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Θεόδωρος Καρυπίδη ή ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ Γιώργος Αδαμίδη. «Δεν μπορούμε να συναινέσουμε στην εκχώρηση του ορυκτού πλούτου σε ιδιώτη, θα είμαστε με τους εργαζόμενους στους αγώνες και θέλω να τους θεωρήσετε αυτούς τους αγώνες ως ενίσχυση στη διαπραγμάτευσή σας» είπε στον υπουργό ο Καρυπίδης. «Από όσο γνωρίζουμε, κανείς από τους ιδιώτες δεν μπορεί να ρίξει κάτω από την τιμή των δημοπρασιών ΝΟΜΕ το κόστος της λιγνιτικής κιλοβατώρας» είπε από την πλευρά του ο Αδαμίδης, δείχνοντας και αυτός εμμέσως πλην σαφώς ότι το επίδικο της συζήτησης είναι τα νερά.
Αποκαλύψεις Σταθάκη
Ο υπουργός είπε ότι κατά τις διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες οι δανειστές έθεσαν θέμα Μικρής ΔΕΗ και μάλιστα σε ποσοστό 40%, δηλαδή μεγαλύτερο από το 30% του σχεδίου της κυβέρνησης Σαμαρά