Εδώ και χρόνια η ελληνοκύπρια χορογράφος Μαρία Χασάπη ζει στη Νέα Υόρκη, όπου δουλεύει πάνω στη σχέση του σώματος, του χρόνου και του χώρου. Η ιδιάζουσα γλώσσα με την οποία συνδέει κίνηση και φως, στατικότητα και χωρικότητα, άνοιξε γι’ αυτήν την πόρτα των μουσείων, τα οποία εσχάτως υποδέχονται τον χορό ως ένα άλλο κεφάλαιο της περφόρμανς. Η Χασάπη μετά την υποψηφιότητά της στα βραβεία ΔΕΣΤΕ 2015, όπου παρουσίασε (στο Κυκλαδικό Μουσείο) πώς το σώμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καλλιτεχνική εγκατάσταση, συνέχισε στις ΗΠΑ με μια σειρά από φιλοξενίες και παρουσιάσεις της νέας της δουλειάς. Το έργο της «Staged» έκανε πρεμιέρα τον περασμένο Οκτώβριο στη Νέα Υόρκη. Με αυτό επιστρέφει στην Αθήνα και το παρουσιάζει μαζί με τρεις νεοϋορκέζους χορευτές στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Η χορογραφία αποτελεί μάλιστα μέρος ενός διπτύχου από κοινού με το «Staging». Το μεν πρώτο έχει δημιουργηθεί ειδικά για θέατρα. Το δεύτερο παρουσιάζεται σε εκθεσιακούς χώρους και μουσεία ως «εγκατάσταση», καθώς ακολουθεί τη συνθήκη ωρών λειτουργίας τους. «Προσθέτω το ερωτηματικό στο “Staged” επειδή το έργο είναι μια έρευνα για το πώς μπορεί ο χρόνος να καταλάβει τον χώρο. Πώς η σκηνή ενός θεάτρου, την οποία αντιμετωπίζω ως ένα μαύρο κουτί, υποδέχεται τα κινούμενα σώματα των χορευτών. Σε αντίθεση με έναν θεατρικό χώρο, το λευκό κουτί, ο εκθεσιακός χώρος δηλαδή ενός μουσείου, με παρακινεί να σκεφτώ με ποιον τρόπο θα τον ενεργοποιήσω και πώς θα χρησιμοποιήσω τα σώματά μας κάνοντας περφόρμανς σε συγκεκριμένες ημέρες και ώρες».

Η Μαρία Χασάπη εξηγεί ότι χρησιμοποιεί το σώμα ή μάλλον τα σώματα των χορευτών της για να δημιουργήσει τις φόρμες των ζωντανών γλυπτών της. Στο πλαίσιο αυτό η ενδυματολογική συνεισφορά της σχεδιάστριας Βικτόρια Μπάρτλετ και το ηχητικό τοπίο της Μαρίνα Ρόζενφελντ λειτουργούν συμπληρωματικά ώστε να ολοκληρωθεί η δραματουργική πλοκή του έργου. Αυτά τα σώματα – γλυπτά δεν είναι παθητικά ή ανέκφραστα. Οι χορευτές επιχειρούν να σταθούν και να ισορροπήσουν το βάρος τους σε ασταθή σημεία του σώματος, τα οποία εμφανέστατα είναι πολύ μικρά για να παράσχουν μόνιμη στήριξη. Η δυναμική της κίνησης γίνεται αντιληπτή μόλις καταστεί ορατό ένα στοιχείο αδυναμίας στις ανεξέλεγκτες μικροκινήσεις, επισημαίνει η καλλιτέχνιδα και περφόρμερ Βικτόρια Γκρέι στο άρθρο της για τη Μαρία Χασάπη στην επιθεώρηση «The Drama Review».

ΑΠΟΧΡΩΣΕΙΣ. Η χορογράφος εξηγεί πως «αυτή η ακινησία των σωμάτων διαρκεί έναν ορισμένο χρόνο, πριν μετακινηθούν ανεπαίσθητα αλλάζοντας σχήμα. Στο θέατρο μια “θέση” διαρκεί ένα λεπτό. Επειδή είναι ένας χώρος στον οποίο επιδιώκεις να διατηρήσεις προσηλωμένο τον θεατή, δίνω σημασία στις αποχρώσεις, είτε με το φως είτε με τον σχεδιασμό των κοστουμιών, και προσπαθώ να αποκαλύψω και την ελάχιστη σωματική αντίδραση των περφόρμερ συνεργατών μου. Η δουλειά μου απαιτεί υπομονή. Στα έργα μου υπάρχουν μεγάλα διαστήματα ακινησίας. Και κάθε σώμα, που εξακολουθεί ωστόσο να ανασαίνει και να ιδρώνει, αντιδρά διαφορετικά μέσα στον “ακινητοποιημένο” χρόνο του. Η μετακίνηση των σωμάτων είναι απρόβλεπτη, δεν είναι χορογραφημένη. Αυτά τα αφαιρετικά ανθρώπινα σχήματα δημιουργούν μια αισθητική εικόνα που οδηγεί σε άλλο επίπεδο την αντίληψή μας για τον χρόνο».

INFO

«Staged»:7-9 Απριλίου στις 20.30στη Στέγητου Ιδρύματος Ωνάση