Τον χάρτη που θα μπορούσε να άρει το αδιέξοδο στις συνομιλίες για το Κυπριακό επιχείρησαν να ξεδιπλώσουν για άλλη μια φορά, αργά χθες το βράδυ στο Λήδρα Παλάς, στην Πράσινη Ζώνη της Λευκωσίας, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί. Στην πρώτη τους συνάντηση από τον περασμένο Φεβρουάριο, οι δύο άνδρες συζήτησαν την προοπτική επανέναρξης των συνομιλιών, παρουσία του Συμβούλου του γγ του ΟΗΕ Εσπεν Μπαρθ Αϊντα. Παρότι η συνάντησή τους ήταν μαραθώνια –διήρκεσε περισσότερες από τέσσερις ώρες -, το αποτέλεσμα αυτής ήταν μάλλον φτωχό, καθώς από το κοινό ανακοινωθέν μετά τη συνάντηση δεν προκύπτει ότι για την ώρα τουλάχιστον έχει διαμορφωθεί έδαφος κατάλληλο για άμεση επανέναρξη των συνομιλιών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αναστασιάδης επέμεινε στην πάγια θέση του οι διαπραγματεύσεις να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατό για να οδηγήσουν προσεχώς σε μια νέα διάσκεψη, όπως εκείνη της Γενεύης, όπου θα μπορούσαν να συζητηθούν τα πλέον ακανθώδη ζητήματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων. Από την πλευρά του ο Ακιντζί φαίνεται να έθεσε ως προαπαιτούμενο για τον ορισμό ημερομηνίας την ακύρωση της απόφασης που έλαβε η κυπριακή Βουλή για το ενωτικό δημοψήφισμα. Η ημερομηνία που θα επιλεγεί για την επανέναρξη των συνομιλιών θεωρείται ιδιαίτερης σημασίας και σχετίζεται με δύο παράγοντες:
1Το πρώτο κλειδί για τις εξελίξεις είναι τα ενεργειακά. Αυτό γιατί η τουρκοκυπριακή πλευρά επιδιώκει λύση προτού τα γεωτρύπανα πιάσουν δουλειά εντός της Κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, για να μπορεί να διεκδικήσει και επίσημα μερίδιο από τον ενεργειακό πλούτο της περιοχής. Εξ αυτού του λόγου ο Μουσταφά Ακιντζί έσπευσε να δηλώσει ότι τυχόν εξελίξεις θα πρέπει να έχουν δρομολογηθεί πριν από τον Ιούνιο ή το αργότερο κατά τη διάρκειά του, οπότε και είναι προγραμματισμένο να ξεκινήσουν έρευνες και γεωτρήσεις από τη γαλλική Total στο οικόπεδο 11 της κυπριακής ΑΟΖ.
Η αναζωπύρωση της συζήτησης για την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου στην περιοχή το τελευταίο διάστημα έχει θορυβήσει την τουρκοκυπριακή πλευρά, καθώς οι πρόσφατες επαφές του Πρόεδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη με στελέχη του ενεργειακού κολοσσού Exxon Mobile στη Νέα Υόρκη φαίνεται πως αποδίδουν καρπούς. Ετσι τουλάχιστον ερμηνεύουν στη Λευκωσία την επίσκεψη την αμερικανίδας υφυπουργού Εξωτερικών, αρμόδιας για ζητήματα ενεργειακής διπλωματίας, Ρόμπιν Ντάνιγκαν στην Κύπρο αυτήν την εβδομάδα. Η Ντάνιγκαν θα εκπροσωπήσει την ερχόμενη Τετάρτη την αμερικανική κυβέρνηση στην υπογραφή των συμβολαίων μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της αμερικανοκαταριανής κοινοπραξίας Exxon Mobil – Qatar Petroleum, που θα αποκτήσει δικαιώματα έρευνας στο Οικόπεδο 10 τηςκυπριακήςΑΟΖ. Διπλωματικές πηγές συνδέουν την παρουσία της αμερικανίδας αξιωματούχου με το έντονο ενδιαφέρον που έχει δείξει η Exxon Mobil –επικεφαλής της οποίας ήταν μέχρι πρότινος ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Ρεξ Τίλερσον –για έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ. Η έμμεση αυτή αναγνώριση των Αμερικανών στο δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ είναι για την τουρκοκυπριακή πλευρά ένας βασικός λόγος να πατήσει γκάζι.
2Το δεύτερο κλειδί είναι το τουρκικό δημοψήφισμα στις 16 Απριλίου. Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι ο ρόλος του Ακιντζί στη δεδομένη χρονική συγκυρία είναι διττός: από τη μια παίζει το παιχνίδι των καθυστερήσεων με τις ευλογίες –αν όχι απαίτηση –του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, από την άλλη επιδιώκει να επικοινωνήσει ένα προφίλ αυτονομίας με κινήσεις που στοχεύουν στο να κρατηθεί η διαδικασία ζωντανή. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η συνάντηση που θα έχει ο Ακιντζί, την ερχόμενη Τρίτη, με τον γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος τουλάχιστον με βάση τα όσα προσφάτως είχε δηλώσει ο κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης δεν φαίνεται να βλέπει θετικά την τουρκοκυπριακή πρόταση περί χρονοδιαγράμματος, με το σκεπτικό ότι τακτικές που ακολουθήθηκαν στο παρελθόν και απέτυχαν είναι καταδικασμένες να αποτύχουν και πάλι.
