Την απάντηση όσον αφορά τη φύση της έκρηξης που σημειώθηκε χθες το μεσημέρι στο μετρό της Αγίας Πετρούπολης, σκοτώνοντας τουλάχιστον δέκα ανθρώπους και τραυματίζοντας 40 ακόμη, την έδωσε ο προσδιορισμός της έρευνας που άνοιξαν λίγες ώρες αργότερα οι ρωσικές Αρχές: για «τρομοκρατική ενέργεια». Αλλά και το γεγονός ότι περίπου την ίδια ώρα χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά οι αρχές της Γαλλίας, μιας χώρας που έχει δεχθεί επανειλημμένως τζιχαντιστικές επιθέσεις και παραμένει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ανακοίνωναν περαιτέρω ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας, και δη των περιπολιών, στα μέσα μαζικής μεταφοράς στο Ιλ-ντε-Φρανς, την ευρύτερη περιοχή του Παρισιού. Μια επίθεση στην παλιά αυτοκρατορική πρωτεύουσα της Ρωσίας, άλλωστε, και γενέτειρα του Βλαντίμιρ Πούτιν, θα είχε μεγάλη συμβολική δύναμη για οποιαδήποτε ομάδα, ιδιαίτερα τους τσετσένους αυτονομιστές και το ISIS. Πόσω μάλλον αφού πραγματοποιήθηκε την ώρα που ο ρώσος πρόεδρος βρισκόταν στην Αγία Πετρούπολη, προκειμένου να συμμετάσχει στο τέταρτο φόρουμ περιφερειακών ΜΜΕ και να συναντηθεί στη συνέχεια με τον πρόεδρο της Λευκορωσίας, τον Αλεξάντρ Λουκασένκο. Η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος έχει ζητήσει επιθέσεις εναντίον της Ρωσίας από την αρχή της στρατιωτικής επέμβασής της στη Συρία, στο πλευρό των δυνάμεων του Μπασάρ αλ Ασαντ τέλη Σεπτεμβρίου του 2015. Στις 31 Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς το ISIS είχε χρησιμοποιήσει μια αυτοσχέδια βόμβα προκειμένου να καταρρίψει ένα ρωσικό επιβατικό αεροσκάφος πάνω από τη Χερσόνησο του Σινά στην Αίγυπτο, σκοτώνοντας και τους 224 επιβαίνοντες. Εκτοτε και αντίθετα με άλλες χώρες που έχουν εμπλακεί στη συριακή διαμάχη, η Ρωσία δεν είχε βιώσει, εκτός των ασταθών δημοκρατιών του Καυκάσου, κάποια τρομοκρατική επίθεση. Οι ρωσικές Αρχές ωστόσο φοβούνταν ιδιαίτερα την επιστροφή τσετσένων μαχητών που είχαν αναχωρήσει για τη Συρία προκειμένου να διεξαγάγουν εκεί τζιχάντ. Τον τελευταίο χρόνο μάλιστα οι ρωσικές δυνάμεις ασφαλείας είχαν ανακοινώσει επανειλημμένως την εξάρθρωση τζιχαντιστικών πυρήνων που ετοιμάζονταν να πλήξουν τη Μόσχα ή την Αγία Πετρούπολη, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ρωσίας.
Η έκρηξη σημειώθηκε στις 14.40 τοπική ώρα, μέσα στο βαγόνι ενός συρμού που βρισκόταν ανάμεσα στους σταθμούς Πλατεία Σενάγια και Τεχνολογικό Ινστιτούτο. Δεν ήταν επίθεση αυτοκτονίας όπως οι επιθέσεις που είχαν πραγματοποιήσει τσετσένες Μαύρες Χήρες στο μετρό της Μόσχας το 2010 σκοτώνοντας 40 ανθρώπους, οι επιθέσεις που είχαν πραγματοποιήσει ένας άνδρας και μία γυναίκα από τον Βόρειο Καύκασο στο αεροδρόμιο της Μόσχας το 2011 σκοτώνοντας 30 ανθρώπους, ή εκείνες που πραγματοποιήθηκαν τον Οκτώβριο του 2013, δύο μήνες πριν από τη Χειμερινή Ολυμπιάδα του Σότσι, σε μέσα μεταφοράς του Βόλγκογραντ και στοίχισαν τη ζωή 34 ανθρώπων –με τον τσετσένο ισλαμιστή ηγέτηΝτόκου Ουμάροφ, που σκοτώθηκε λίγους μήνες αργότερα, τον Μάρτιο του 2014, να αναλαμβάνει ακόμα μία φορά την ευθύνη. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η βόμβα στο μετρό της Αγίας Πετρούπολης, που ήταν γεμάτη με βλήματα σράπνελ, ενδεχομένως να είχε κρυφτεί μέσα σε χαρτοφύλακα. Ακόμη ένας εκρηκτικός μηχανισμός εντοπίστηκε και εξουδετερώθηκε σε άλλον σταθμό του μετρό της πόλης, κρυμμένος κάτω από έναν πυροσβεστήρα. Η δύναμη της έκρηξης που σημειώθηκε μεταξύ των σταθμών Πλατεία Σενάγια και Τεχνολογικό Ινστιτούτο ενισχύθηκε λόγω του περιορισμένου χώρου εντός του οποίου σημειώθηκε. «Είδα πολύ καπνό, κόσμο να τρέχει προς τις κυλιόμενες σκάλες, ανθρώπους με αίματα και υπολείμματα άλλων ανθρώπων πάνω στα ρούχα τους, ματωμένα πρόσωπα. Πολλοί έκλαιγαν» είπε στο πρακτορείο Reuters ένας κάτοικος της Αγίας Πετρούπολης, ο Λεονίντ Τσάικα, που βρισκόταν στον σταθμό Τεχνολογικό Ινστιτούτο. «Είδα τους ανθρώπους να βγαίνουν, ήταν σαν να έχουν χάσει την ακοή τους, πολλοί κρατούσαν το κεφάλι τους» δήλωσε η 38χρονη Γκαλίνα Στεπάνοβα. «Ημουν μέσα στον συρμό. Στον σταθμό Τεχνολογικό Ινστιτούτο ο συρμός σταμάτησε, αλλά οι πόρτες δεν άνοιξαν. Από το παράθυρο είδα τέσσερα πτώματα» είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ένας συνταξιούχος, ο Βιάτσεσλαβ Βέσελοφ. «Η έκρηξη σημειώθηκε ανάμεσα στους δύο σταθμούς, αλλά ο οδηγός πήρε τη σωστή απόφαση να συνεχίσει την πορεία του μέχρι τον σταθμό, γεγονός που επέτρεψε την ταχεία εκκένωση και την παροχή βοήθειας στα θύματα» δήλωσε η αρμόδια Επιτροπή Ερευνας. Σύμφωνα με τη ρωσίδα υπουργό Υγείας Βερόνικα Σκβόρτσοβα, επτά άνθρωποι άφησαν την τελευταία τους πνοή μέσα στο βαγόνι, ένας ακόμα στο ασθενοφόρο και δύο στο νοσοκομείο. Το Μετρό της Αγίας Πετρούπολης που μεταφέρει καθημερινά 3,43 εκατ. επιβάτες έκλεισε και τριήμερο πένθος κηρύχθηκε στην πόλη. Τα μέτρα ασφαλείας στο μετρό της Μόσχας και σε όλα τα αεροδρόμια της χώρας ενισχύθηκαν.
Ανθρωποκυνηγητό. Οι ρωσικές Αρχές εξέδωσαν δύο εντάλματα σύλληψης, ένα για τον άνθρωπο που τοποθέτησε τη βόμβα στο βαγόνι όπου σημειώθηκε η έκρηξη και ένα για εκείνον που άφησε τον εκρηκτικό μηχανισμό, ο οποίος εξουδετερώθηκε στον σταθμό Πλατεία Επανάστασης. Νωρίτερα, το πρακτορείο Interfax είχε μεταδώσει πως οι κάμερες παρακολούθησης είχαν καταγράψει τον ύποπτο που μετέφερε τον χαρτοφύλακα και ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Fontanka είχε δημοσιοποιήσει μια φωτογραφία που απεικόνιζε έναν μεσήλικο με γενειάδα και μαύρο καπέλο.
Ο Πούτιν. Στις πρώτες του τηλεοπτικές δηλώσεις από την Αγία Πετρούπολη λίγο μετά την έκρηξη, ενώ κυριαρχούσε ακόμα η σύγχυση, ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχε φανεί πολύ προσεκτικός.
«Δυστυχώς, πρέπει να ξεκινήσουμε τη συνάντησή μας με αυτό το τραγικό συμβάν. Τα αίτια δεν είναι ακόμα γνωστά και είναι ακόμα πολύ νωρίς για να μιλήσουμε, θα τα καθορίσει η έρευνα» δήλωσε στους συγκεντρωμένους δημοσιογράφους αφού πρώτα εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στα θύματα. «Φυσικά, μελετούμε πάντα όλα τα ενδεχόμενα: ατύχημα, εγκληματική ενέργεια και πρώτα από όλα, μια ενέργεια τρομοκρατικού χαρακτήρα». Λίγες ώρες αργότερα ανοίγοντας έρευνα για τρομοκρατική ενέργεια, η αρμόδια Επιτροπή Ερευνας της Ρωσίας διευκρίνισε ότι οι ερευνητές θα εξετάσουν «και όλα τα λοιπά ενδεχόμενα».
Από την Ινδία μέχρι τη Γαλλία και από τις Βρυξέλλες μέχρι την Ουάσιγκτον, πολυάριθμα μηνύματα αλληλεγγύης έφταναν χθες στη Ρωσία. «Φρικτό, συμβαίνει σε ολόκληρο τον κόσμο, είναι κάτι εντελώς φρικτό» δήλωσε από τον Λευκό Οίκο, πιστός στο σύνηθες λεξιλόγιό του, ο Ντόναλντ Τραμπ.