Μαθητές που συνομιλούν με συγγραφείς, brainstorming σε αίθουσες και δωμάτια σπιτιών, σβήσιμο και γράψιμο, έμπνευση από την καθημερινότητα, το Διαδίκτυο, την εφηβική ζωή. Η κατάληξη αυτής της ιστορίας είναι οι δέκα παραστάσεις που παρουσιάζουν έφηβοι από ισάριθμα σχολεία της Αθήνας στο Φεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. «Ο φετινός μας τίτλος ήταν 5+5 και με αυτό εννοούμε ότι επιλέξαμε πέντε σύγχρονα έργα ξένων συγγραφέων (Cush Jumbo, Suzanne Lebeau, Jerome McDonough, David Greig, Sabrina Mahfouz) και πέντε ελλήνων συγγραφέων (Βαγγέλης Κυριακού, Γλυκερία Μπασδέκη, Μαρία Τοπάλη, Θανάσης Τριαρίδης, Γιάννης Τσίρμπας). Οι συγγραφείς πήγαν σε μια θεατρική ομάδα σε ένα από τα σχολεία μας, πέρασαν χρόνο με τα παιδιά, πήραν τις ιδέες τους, την έμπνευση από τις ιστορίες, τα βιώματα, την καθημερινότητα και τις ανησυχίες τους και έγραψαν πέντε έργα, τα οποία μετά ο κάθε θίασος σκηνοθέτησε και ανεβάζει στη Μικρή Σκηνή» λέει η Σοφία Βγενοπούλου, η οποία έχει αναλάβει τον συντονισμό και την καλλιτεχνική επιμέλεια του Φεστιβάλ από το 2012, ενώ οι ίδιες περγαμηνές την οδήγησαν να αναλάβει την καλλιτεχνική διεύθυνση της Εφηβικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου.
«Κάθε χρόνο συμμετέχουν πολλά σχολεία και αναγκαστικά υπάρχει μια διαδικασία επιλογής από τις αιτήσεις που γίνονται. Τα σχολεία ανταποκρίνονται στο να φτιάξουν μια θεατρική ομάδα –όσα δεν έχουν ήδη. Βέβαια, πρέπει να πούμε ότι ειδικά φέτος οι πρόσφατες πιέσεις στον εκπαιδευτικό χώρο, η αγωνία για την είσοδο στα πανεπιστήμια έχει εντείνει το πρόβλημα των παιδιών με τον ελεύθερο χρόνο τους, τη δική τους προσωπική ένταση και τη σχέση τους πολλές φορές μέσα στην οικογένεια, καθώς και την αγωνία των οικογενειών. Επομένως βλέπουμε παιδιά που έχουν τεράστια δυσκολία να βρουν χρόνο, αλλά κυρίως να δεσμευτούν με κάτι. Ωστόσο, δεν νομίζω ότι ο χρόνος είναι πρόβλημα, δεν είναι οι 2-3 ώρες που περνάει ένας έφηβος σε μια τέτοιου είδους δραστηριότητα που αλλάζει την εστίασή του στα μαθήματα. Νομίζω ότι υπάρχει ένα γενικότερο αίσθημα αγωνίας για το τι μέλλει γενέσθαι, που φαίνεται ότι στραγγαλίζει την όποια δημιουργικότητα και όρεξη μπορεί να έχουν τα παιδιά. Βεβαίως, παρ’ όλα αυτά βλέπουμε ότι φυσικά υπάρχει ανταπόκριση. Τα παιδιά μαθαίνουν να δεσμεύονται σε κάτι, να στοχοθετούν, να πειθαρχούν το σώμα τους. Μπορεί να υπάρχουν τα “παραπροϊόντα”, αλλά στην ουσία είναι τα προϊόντα, όπως πάντα λέω. Αυξάνεται αυτή η κοινότητα και βλέπουμε ότι τα σχολεία που συμμετέχουν συνεχίζουν πολύ πιο εύκολα την παράδοση της θεατρικής τους ομάδας. Ακόμα και αν π.χ. η Ομάδα Grasshopper Youth φύγει από το σχολείο τους και μείνουν με τους εκπαιδευτικούς τους να κάνουν το επόμενο βήμα. Και αυτό είναι και το ζητούμενο άλλωστε».
ΟΙ ΔΕΚΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ. Τα σχολεία που συμμετέχουν φέτος στο πρόγραμμα και έχουν ήδη αρχίσει τις πρόβες τους είναι το 1o Ενιαίο Λύκειο Ασπροπύργου, το 1ο Ενιαίο Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας, το 1ο Ενιαίο Λύκειο Αγίας Βαρβάρας, το Ενιαίο Λύκειο Κρυονερίου Αττικής, το 3ο Ενιαίο Λύκειο Πειραιά, το 12ο Ενιαίο Λύκειο Αθήνας, το 4ο Ενιαίο Λύκειο Χαϊδαρίου, το 14ο Γυμνάσιο Αθηνών και το 2ο Γυμνάσιο Καλυβίων. Μαζί τους, και η ομάδα εφήβων Grasshopper Youth. «Ο όρος εφηβικό θέατρο δεν αφορά το κοινό στο οποίο απευθύνεται το θέατρο, αλλά έχει να κάνει με τη θεματολογία του και το γεγονός ότι οι κεντρικοί χαρακτήρες είναι αυτά τα νέα παιδιά.
Εννοούμε λοιπόν, τίνος τις ιστορίες αφηγούμαστε και όχι ποιο είναι το κοινό. Οτι προφανώς αφορά τους εφήβους ένα θέατρο που μιλάει γι’ αυτούς είναι αυτονόητο. Αλλά δεν αποκλείει ένα άλλο κοινό. Η χειρότερη παρεξήγηση που με παραξενεύει και με εξοργίζει ταυτόχρονα είναι αυτό που ειπώθηκε, ότι οι έφηβοι δεν θα έπρεπε να βλέπουν θέατρο για ενήλικο κοινό.
Δεν υπάρχει θέατρο ενηλίκων, υπάρχει ένα θέατρο και το βλέπουν όλοι και ο καθένας διαλέγει αυτό που τον αφορά. Είναι απόλυτα φυσιολογικό να αφορά έναν έφηβο 16 χρόνων μια ιστορία 16άρηδων, δεν ξέρω αν τον αφορά το ίδιο μια Εντα Γκάμπλερ, μπορεί ναι μπορεί όχι, αλλά σε κάθε περίπτωση ορίζουμε το θέατρο που μιλάει για τους εφήβους, που αφηγείται τις ιστορίες τους και όχι ότι στοχεύουμε να το δουν αποκλειστικά έφηβοι και τους αποκλείουμε από το υπόλοιπο θέατρο».
INFO
Φεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου 2017, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση – Μικρή Σκηνή (Συγγρού 107, τηλ. 210-9005.800) 7-9/4. Η είσοδος είναι δωρεάν και τηρείται σειρά προτεραιότητας. Η διανομή των δελτίων εισόδου αρχίζει μία ώρα πριν από κάθε εκδήλωση. Συνεργάτες σκηνοθέτες του Φεστιβάλ: Κωνσταντίνος Ασπιώτης, Αρτεμις Μάνου, Θεανώ Μεταξά, Δημήτρης Ξανθόπουλος, Μαριλένα Ρασιδάκη, Αντιγόνη Φρυδά με τους The 3rd Person
Theatre Group, Νίκος Χατζόπουλος.