Συγχρονίζουν το αφορολόγητο με το ρολόι των εκλογών

Την πολλαπλή οδύνη των σκληρών μέτρων η κυβέρνηση δεν θα την αποφύγει, αν θέλει πραγματικά να κλείσει η συμφωνία. Επιχειρεί όμως να τη γλυκάνει επικοινωνιακά και να τη διαχειριστεί πολιτικά, προσαρμόζοντάς τη, στο μέτρο του δυνατού, στον εγχώριο εκλογικό κύκλο.

Ευρωπαϊκές και ελληνικές πηγές –εκφράστηκε άλλωστε με σαφήνεια από τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού –επιζητούν λευκό καπνό στην αυριανή άτυπη συνεδρίαση του Eurogroup στη Μάλτα, υπό τη μορφή εισιτηρίων επανόδου της τρόικας στην Αθήνα μετά το Πάσχα. Στόχος, για μία ακόμα φορά, να κλείσει το περιβόητο Staff Level Agreement ανοίγοντας τον δρόμο των προσδοκιών για δεσμεύσεις ενός έκτακτου Eurogroup αναφορικά με τη μελλοντική διευθέτηση του χρέους. Το νέο κυβερνητικό αφήγημα προσβλέπει σε ολοκλήρωση του παιχνιδιού εντός Απριλίου. Δύσκολο ναι, αδύνατο όχι.

Για να φτάσουμε εκεί, ο ρόλος του Βερολίνου (σήμερα αναμένεται συνάντηση Σόιμπλε – Ντεϊσελμπλούμ) αλλά και του ΔΝΤ είναι καθοριστικός. Και της κυβέρνησης, το ίδιο. Μέχρι τώρα, πάντως, το Βερολίνο κρατά τα χαρτιά του κλειστά.

ΜΑΧΑΙΡΙ ΣΤΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ. Το (νέο) σενάριο βάσης, όπως μορφοποιήθηκε στην προχθεσινή ολονυχτία στις Βρυξέλλες, προβλέπει μαχαίρι στις συντάξεις, το οποίο θα αποδώσει 1% του ΑΕΠ ή περισσότερα από 1,8 δισ. ευρώ το 2019, και νέα φορολογική αφαίμαξη των εισοδηματικά ασθενεστέρων με καθήλωση του αφορολόγητου ορίου στη ζώνη των 5.600-5.900 ευρώ από το 2020, με στόχο επιπλέον 1,8 δισ. ευρώ. Αν δεν βγαίνουν τα νούμερα του πρωτογενούς πλεονάσματος (3,5% του ΑΕΠ το 2018 και για τουλάχιστον τρία χρόνια), το μαχαίρι σε συντάξεις και αφορολόγητο θα είναι διπλό το 2019, όταν θεωρητικά θα εξαντλείται η θητεία της σημερινής κυβέρνησης. Ποιος πάει σε κάλπες (το 2019) με σκληρά μέτρα κοντά στα 4 δισ. ευρώ, θα το γράψει η Ιστορία.

Πρακτικά, αν πάρουμε τις διάφορες προτάσεις στις οποίες κυβέρνηση και δανειστές είχαν έρθει κοντά σε συμφωνία το προηγούμενο διάστημα, διαπιστώνουμε ότι το αρχικό σενάριο των δανειστών για 1% του ΑΕΠ από το αφορολόγητο το 2019 και 1% από τις συντάξεις το 2020 στην πορεία μετουσιώθηκε σε όλα τα μέτρα το 2019 και στη συνέχεια απλώς άλλαξε η χρονική σειρά εφαρμογής τους, με την απειλή του πακέτου (όλα το 2019) να μην έχει εκλείψει. Το σενάριο το οποίο διακινούσε η κυβέρνηση για περικοπή των συντάξεων σε τρεις ή ακόμα και πέντε ετήσιες δόσεις δεν πήγε ποτέ παραπέρα από το Μέγαρο Μαξίμου. Μπλοκάρισε στο τείχος του ΔΝΤ με τη συνδρομή του Βερολίνου, παρά την αρωγή της Κομισιόν.

Τελικά, η κυβέρνηση δείχνει διατεθειμένη να κάνει τον συμβιβασμό, βάζοντας εκ νέου στο κάδρο τη λεγόμενη παγκόσμια συμφωνία, η οποία θα ξεκλειδώσει όλες τις συνιστώσες του προβλήματος από το δημοσιονομικό μονοπάτι μετά το 2018 και τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος έως τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα και την ένταξη της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ.

Η συμβιβαστική πρόταση στην οποία φέρονται να κατέληξαν οι τρεις έλληνες υπουργοί –Τσακαλώτος, Αχτσιόγλου και Χουλιαράκης –στις Βρυξέλλες, επιδιώκοντας μια πολιτική διευκόλυνση διαχείρισης των μέτρων με ψήφιση των παρεμβάσεων στις συντάξεις αργότερα τον Μάιο και αφού νωρίτερα έχει γίνει η κουβέντα για το χρέος, έχει ακόμα θολά σημεία. Αφορούν κυρίως τον μηχανισμό πυροδότησης της μείωσης του αφορολογήτου το 2019 ή το 2020 ανάλογα με τις δημοσιονομικές εξελίξεις αλλά και τα περιβόητα αντίμετρα.

Τα θολά σημεία αρχικά ήταν προγραμματισμένο να συζητηθούν σε τηλεδιάσκεψη του οικονομικού επιτελείου με τους εκπροσώπους των δανειστών, χθες το απόγευμα. Η τηλεδιάσκεψη όμως μεταφέρθηκε για σήμερα έπειτα από απαίτηση του ΔΝΤ.

ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ 3,5%! Το χαρτί που κραδαίνει η κυβέρνηση, για την απόκρουση των πιθανοτήτων ταυτόχρονης εφαρμογής των περικοπών σε συντάξεις και αφορολόγητο, είναι οι δημοσιονομικές επιδόσεις του 2016. Ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε χθες ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 ξεπέρασε το 3,5% του ΑΕΠ. «Εχουμε ήδη πιάσει τον στόχο του 2018» ανέφερε ο Αλέξης Τσίπρας.

Αν αυτή η επίδοση αφενός πιστοποιηθεί από τη Eurostat στις 23 Απριλίου και αφετέρου αποδειχθεί ότι έχει διατηρήσιμα χαρακτηριστικά σε βάθος τριετίας, θα μπορούσε να οδηγήσει σε καθήλωση αφορολογήτου από το 2020 και όχι από το 2019. Τα σκληρά μέτρα όμως, σε κανένα σενάριο συμφωνίας, η κυβέρνηση δεν πρόκειται να τα αποφύγει και μόνο η εφαρμογή τους θα ξεκλειδώνει την όποια εφαρμογή των μέτρων για το χρέος, αναφέρουν πηγές των δανειστών.