Οποιος έχει προσπαθήσει πάνω από μία φορές να χάσει τα περιττά του κιλά ξέρει καλά πως όσο περνούν τα χρόνια τόσο πιο δύσκολο γίνεται. Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό;

Η απάντηση δεν είναι απλή, διότι ως φαίνεται υπεισέρχονται πολλοί και διαφορετικοί παράγοντες.

Κατ’ αρχάς, μελέτες έχουν δείξει πως ακόμα και στους ανθρώπους που γυμνάζονται συστηματικά η μυϊκή μάζα ελαττώνεται λίγο κάθε δεκαετία και αντικαθίσταται από λιπώδη ιστό, αρχής γενομένης από την ηλικία των 30 ετών.

Επειδή, όμως, οι μύες χρησιμοποιούν περισσότερη ενέργεια (θερμίδες) απ’ όση το λίπος, λιγότερη μυϊκή μάζα σημαίνει βραδύτερος μεταβολισμός, λέει στην εφημερίδα «New York Times» η δρ Μέντχα Μούνσι, επίκουρη καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας και διευθύντρια του Κέντρου Διαβήτη Joslin στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.

Πρακτικά αυτό σημαίνει πως καθώς περνούν τα χρόνια ο οργανισμός εκ φύσεως καίει λιγότερες θερμίδες, επομένως πρέπει να μειώνονται αναλόγως οι προσλαμβανόμενες θερμίδες (δηλαδή το φαγητό) μόνο και μόνο για να μην παχύνει κανείς, πόσω μάλλον για να αδυνατίσει.

Και μετά είναι το θέμα των ορμονών. Τα επίπεδα των ορμονών του φύλου, δηλαδή των οιστρογόνων και της τεστοστερόνης, τυπικά αρχίζουν να ελαττώνονται γύρω στην ηλικία των 50 ετών στις γυναίκες και λίγο αργότερα στους άνδρες αντιστοίχως, εντείνοντας την επιβράδυνση του μεταβολισμού, κατά την δρα Μούνσι.

«Στην ίδια περίπου ηλικία αρχίζουμε επίσης να πληρώνουμε τα περιττά κιλά που πήραμε και χάσαμε τις προηγούμενες δεκαετίες της ζωής μας» λέει η δρ Λέσλι Τσο, επεμβατική καρδιολόγος στην Cleveland Clinic.

Οπως εξηγεί, οι αυξομειώσεις του σωματικού βάρους αλλάζουν τον μεταβολισμό. Ετσι, μια 60χρονη γυναίκα που τώρα ζυγίζει 90 κιλά αλλά κάποτε ζύγιζε 135 χρειάζεται πολύ λιγότερες θερμίδες καθημερινά σε σύγκριση με μια συνομήλική της, η οποία έχει σήμερα το ίδιο βάρος με αυτήν αλλά ουδέποτε υπήρξε παχύσαρκη.

«Η απώλεια των λιποκυττάρων με το αδυνάτισμα κάνει τον οργανισμό να νομίζει ότι λιμοκτονεί και γι’ αυτό τα έχασε» λέει η δρ Τσο, η οποία διευθύνει το Καρδιαγγειακό Κέντρο Γυναικών στην κλινική. «Γι’ αυτό τον λόγο προσπαθεί να κατακρατήσει τις θερμίδες που καταναλώνουμε και έτσι όποιος υπήρξε κατά το παρελθόν υπέρβαρος ή παχύσαρκος πρέπει να τρώει σταθερά λιγότερο για να διατηρήσει το νέο βάρος του».

Στο όλο πρόβλημα φαίνεται πως παίζει ρόλο και το γεγονός ότι καθώς μεγαλώνουμε εκδηλώνουμε περισσότερους πόνους και σωματικά προβλήματα που μπορεί να περιορίσουν τις δραστηριότητές μας.

Η λύση

Τι μπορεί επομένως να κάνει κανείς; Η δρ Τσο συνιστά να μην εστιάζουμε τόσο στον αριθμό στη ζυγαριά όσο στη γενική φυσική κατάστασή μας. «Το θέμα δεν είναι να χαθούν τα περιττά κιλά, αλλά να διατηρούνται τα κιλά που χάνονται και ταυτοχρόνως να είναι η διατροφή υγιεινή και η φυσική δραστηριότητα σε ικανοποιητικά επίπεδα» τονίζει.

Η αύξηση της μυϊκής μάζας με προπόνηση με βάρη μπορεί να επιταχύνει τον μεταβολισμό ή έστω να εξισορροπήσει κάποια από την επιβράδυνσή του, προσθέτει η δρ Μούνσι.

«Στους ασθενείς μου λέω ότι μετά τα 50 και τα 60 τους χρειάζονται τα βαράκια περισσότερο απ’ ό,τι στα 25 τους και τους συνιστώ να τρώνε περισσότερες πρωτεΐνες (αλλά όχι θερμίδες) διότι μπορεί να τους βοηθήσουν να αυξήσουν ή να διατηρήσουν τη μυϊκή μάζα τους» καταλήγει.