Λιγότερο από δύο εβδομάδες πριν από τον πρώτο προεδρικό γύρο και ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως τα ποσοστά των τεσσάρων υποψηφίων που προηγούνται έχουν πια έρθει τόσο κοντά που όλα είναι πιθανά, η Μαρίν Λεπέν άνοιξε πιθανώς το κουτί της Πανδώρας θυμίζοντας σε όσους Γάλλους το είχαν ξεχάσει –για να δανειστούμε το σχόλιο του μεγαλύτερου αντιπάλου της, του Εμανουέλ Μακρόν –πως είναι κόρη του πατέρα της κι ας τον έχει πετάξει έξω από το κόμμα, στο πλαίσιο της «εκστρατείας αποδαιμονοποίησης» που εφαρμόζει επιμελώς τα τελευταία έξι χρόνια, από όταν ανέλαβε εκείνη τα ηνία του Εθνικού Μετώπου. Τριάντα χρόνια αφότου ο Ζαν-Μαρί Λεπέν χαρακτήρισε τους ναζιστικούς θαλάμους αερίων «υποσημείωση της Ιστορίας», η Μαρίν Λεπέν επανήλθε σε ένα από τα πιο σκοτεινά επεισόδια της Γαλλίας του Βισύ, ένα από τα πλέον επώδυνα επεισόδια της γαλλικής Iστορίας, αμφισβητώντας μια ευθύνη αναγνωρισμένη επισήμως από τις Aρχές της χώρας εδώ και 22 χρόνια.

Στις 16 και 17 Ιουλίου 1942 περισσότεροι από 13.000 γάλλοι Eβραίοι συνελήφθησαν από γάλλους αστυνομικούς, με απόφαση του καθεστώτος του Βισύ, και κλείστηκαν στο Χειμερινό Ποδηλατοδρόμιο του Παρισιού, προτού μεταφερθούν στα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου. Οι περισσότεροι δεν επέστρεψαν ποτέ: συνολικά 76.000 Eβραίοι που εκτοπίστηκαν από τη Γαλλία του Βισύ έμελλε να χάσουν τη ζωή τους στο Aουσβιτς και τα λοιπά ναζιστικά στρατόπεδα. Για πολλά χρόνια, όσο η Γαλλία ανοικοδομούσε την ενότητα και το ιστορικό της αφήγημα μετά την Κατοχή, η ευθύνη για αυτό το έγκλημα, την επονομαζόμενη «επιδρομή του Χειμερινού Ποδηλατοδρομίου», αποδιδόταν στους συγκεκριμένους αυτουργούς του. Οπως θυμίζει η «Μοντ», ο Φρανσουά Μιτεράν αρνιόταν να αναγνωρίσει σε αυτό μια απόφαση της «γαλλικής Δημοκρατίας». Χρειάστηκε να περάσει περισσότερο από μισός αιώνας, να κάνουν ο χρόνος και οι ιστορικοί τη δουλειά τους, για να φτάσει το 1995 ο τότε πρόεδρος Ζακ Σιράκ να δηλώσει πως «την ημέρα εκείνη η Γαλλία διέπραττε το ανεπανόρθωτο». Εκτοτε κανείς γάλλος πρόεδρος, κανείς πρωθυπουργός, δεν το αμφισβήτησε. Ο Νικολά Σαρκοζί είχε πει πως δεν είχε «τίποτε να αφαιρέσει ούτε να προσθέσει από την πολύ ωραία ομιλία» του προκατόχου του. Αργότερα, ο Φρανσουά Ολάντ κατήγγειλε με τη σειρά του «ένα έγκλημα που διαπράχθηκε στη Γαλλία από τη Γαλλία». Για τη Λεπέν, ωστόσο, «η Γαλλία δεν είναι υπεύθυνη για το Χειμερινό Ποδηλατοδρόμιο».

«Νομίζω πως γενικά, αν υπάρχουν υπεύθυνοι, είναι εκείνοι που βρίσκονταν τότε στην εξουσία. Δεν είναι η Γαλλία» δήλωσε την Κυριακή η ηγέτις του Εθνικού Μετώπου. «Μάθαμε στα παιδιά μας πως έχουν όλους τους λόγους να κατακρίνουν τη Γαλλία, να μη βλέπουν ενδεχομένως παρά τις πιο σκοτεινές ιστορικές πτυχές. Θέλω λοιπόν να γίνουν και πάλι υπερήφανα που είναι Γάλλοι» επιχειρηματολόγησε.

Επεξηγήσεις μετά τη θύελλα. Μπροστά στη θύελλα που ξεσηκώθηκε, η Λεπέν έκανε κάτι ασυνήθιστο: εξέδωσε το ίδιο βράδυ επεξηγηματική ανακοίνωση. Δήλωνε πως «όπως ο Σαρλ ντε Γκολ», έτσι και εκείνη θεωρεί «πως η Γαλλία και η δημοκρατία βρίσκονταν [εξόριστες] στο Λονδίνο κατά τη διάρκεια της Κατοχής και πως το καθεστώς του Βισύ δεν ήταν η Γαλλία». Παράλληλα, φρόντισε να χαρακτηρίσει «απεχθή» την επίμαχη επιδρομή και γενικότερα τις «θηριωδίες που διαπράχθηκαν» επί Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. «Καταγγέλλω το δωσίλογο καθεστώς του Βισύ. Αλλωστε η θέση μου έχει στόχο να μην του αναγνωρίζεται καμία μορφή νομιμότητας» δήλωσε χθες στη «Φιγκαρό», σε ένα νέο γύρο επεξηγήσεων, που κατέληξε στην εξής λεπενική διακήρυξη: «Προτιμώ να μιλήσουμε για τον ισλαμιστικό αντισημιτισμό».

Οπως σημείωνε χθες στο France Info ένας από τους εγκυρότερους ειδικούς στη γαλλική Ακροδεξιά, ο ερευνητής Ζαν-Ιβ Καμί, η θέση της Λεπέν είναι διφορούμενη: από τη μια, καταφέρει πλήγμα στην προσπάθεια αποδαιμονοποίησης του κόμματός της· από την άλλη, «την τελειοποιεί συνδέοντας το Εθνικό Μέτωπο με τον στρατηγό Ντε Γκολ». Απομένει πάντως να φανεί στις δημοσκοπήσεις, αν αυτή η κόκκινη γραμμή που πέρασε, σπάζοντας την εθνική συναίνεση που χτίστηκε με κόπο γύρω από ένα τόσο επώδυνο ζήτημα, θα της γυρίσει μπούμερανγκ ή όχι.

Τι δείχνουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις

Ελαφρά υποχώρηση της Μαρίν Λεπέν και του Εμανουέλ Μακρόν, συνεχή πτώση του Σοσιαλιστή Μπενουά Αμόν, σχετική σταθερότητα του Δεξιού Φρανσουά Φιγιόν και εντυπωσιακή άνοδο του Ακροαριστερού Ζαν-Λικ Μελανσόν: αυτή είναι η τάση που καταγράφουν τις τελευταίες ημέρες οι δημοσκοπήσεις στη Γαλλία. Δημοσκόπηση της «Φιγκαρό» που δημοσιεύτηκε την Κυριακή εμφάνισε για πρώτη φορά τον Μελανσόν να έχει περάσει μπροστά από τον Φιγιόν, με 18% έναντι 17%. Λεπέν και Μακρόν ισοψηφούσαν με 24%, ο Αμόν παρέμενε πέμπτος με 9%.