Ολο και πυκνότερα, το αφήγημα με την ηθική και το πλεονέκτημά της επανέρχεται στο κέντρο της δημόσιας αντιπαράθεσης. Σημαία της σημερινής κυβέρνησης, και εν μέρει λογικό για δύο λόγους: Πρώτον, αφού μεγάλο μέρος των στελεχών της δεν είχε ξαναπιάσει το πηδάλιο της χώρας. Δεύτερον, διότι μετά τη συνθηκολόγηση του τρίτου Μνημονίου, το μοναδικό πεδίο που έμενε προνομιακό θα ήταν αυτό μιας “ηθικής” δεξιότητας και αμόλυντης διαχείρισης του πυρήνα του ελληνικού καπιταλισμού.
Καθώς το Μνημόνιο αφομοιώνεται ως κανονικότητα –δυστυχώς και από μέρος της φτωχοποιημένης κοινωνίας και με ευθύνη και του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ –το αφήγημα του ήθους μετατοπίστηκε και έφτασε να μετασχηματίζει όλη τη συζήτηση. Μέρος ή παρενέργεια αυτής της στρατηγικής ήταν και η χτεσινή συζήτηση στη Βουλή για τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής για την Υγεία. Μέρος ή παρενέργεια αυτής της κουβέντας ήταν και η προχτεσινή διατύπωση του υπουργού Ανδρέα Ξανθού για το αυτονόητο ηθικό πλεονέκτημα του εαυτού του. Το όλο όμως θέμα έχει μετατοπίσει συνολικά και την πολιτική αντιμαχία και έχει μεταφερθεί και στο αντιπολιτευτικό στρατόπεδο. Συχνά από εδώ ακούγεται κάτι ενδιαφέρον, αν και ολίγον προβληματικό: Πρώτον, πως η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αποκάλυψε μέχρι τώρα ότι κανένα ηθικό πλεονέκτημα δεν υφίσταται και άρα «και τούτοι είναι ίδιοι με εμάς». Μια πολεμική που τροφοδοτεί την αντιπολιτική και το νέο επικίνδυνο ρεύμα της. Το δεύτερο που ακούγεται είναι πως ο Τσίπρας και το κόμμα του δεν είναι Αριστερά και πως Αριστερά είναι μια θεολογική έννοια και κάτι ρομαντικό. Οχι τυχαία, τα καλά λόγια του Αδωνη Γεωργιάδη για το ΚΚΕ. Λόγια που προφανώς είναι καλά μέχρι το ΚΚΕ να διαμορφώσει καμιά ευρεία πολιτική πλειοψηφία και τότε να δούμε αν τα λόγια θα έχουν την ίδια θέρμη…
Κι όμως, το ηθικό πλεονέκτημα, όχι αυτονόητο για καμία πολιτική παράταξη, είναι κάτι πιο περίπλοκο. Μακριά από θεοκρατικές περιγραφές ή σχετικισμούς, η ηθική συναρτάται από τη συλλογική και προσωπική στάση. Από την ανιδιοτέλεια. Κάτι που ενδεχομένως παραπέμπει στη γνωστή νοηματοδότηση του Νορμπέρτο Μπόμπιο με άξονα τα προτάγματα για την ισότητα των πολιτών. Τι να κάνω έναν ηθικό άνθρωπο που υπογράφει λιτότητα για τους συνταξιούχους;
