Το ολόλευκο κτίριο της μονής έχει μόνο εξωτερικό τοίχο, με τον βράχο όπου γαντζώνεται, 300 μ. πάνω από τη θάλασσα, να έχει πάρει τη θέση του εσωτερικού. Τα κελιά, οι αποθήκες, τα κελάρια και οι χώροι για το ζύμωμα του ψωμιού, οι στέρνες και τα πηγάδια συνθέτουν έναν δαιδαλώδη, περίπλοκο εσωτερικό χώρο.
Η μονή ιδρύθηκε τον 9ο αιώνα και επεκτάθηκε τον 11ο από τον αυτοκράτορα Αλέξιο τον Κομνηνό. Το όνομά της το οφείλει στην εικόνα της Παναγίας, η οποία έρχεται από την περιοχή Χόζοβα της Παλαιστίνης και από τη Μονή Χοζιβά.
Επίσης το σημείο όπου χτίστηκε η μονή, κατά την παράδοση, ήταν επιλογή της Παναγίας καθώς πήρε το ζεμπίλι με τα εργαλεία του πρωτομάστορα και το έβαλε πάνω στον βράχο, ο οποίος μέχρι τότε ονομαζόταν «διαβολότοπος» εξαιτίας της αγριότητας του τοπίου. Σήμερα φυλάσσεται η σμίλη του πρωτομάστορα που ήταν για αιώνες σφηνωμένη στον βράχο και έπεσε από αυτόν μόλις το 1952.
Στο καθολικό φιλοξενείται η εικόνα της Παναγίας, ενώ αξίζει να επισκεφθείτε τον εξαιρετικό χώρο του σκευοφυλακίου όπου φυλάσσονται κειμήλια της μονής από τον 10ο αι. Επίσης, αν βγείτε στον εξώστη του καμπαναριού, όταν το επιτρέπουν οι συνθήκες, δεξιά θα δείτε την Ανάφη, αριστερά σας την Κάλυμνο και ευθεία μπροστά σας την Αστυπάλαια. Ομως καλό είναι να φορέσετε άνετα παπούτσια διότι σας περιμένουν 274 σκαλοπάτια μέχρι την είσοδο της μονής και ακόμα 63 μέχρι την εκκλησία στο εσωτερικό της.
Η μονή γιορτάζει στις 21 Νοεμβρίου, ενώ τη βραδιά της Ανάστασης μετά το τέλος της λειτουργίας, κατά τις 02.30, στους πιστούς θα μοιραστούν μαγειρίτσα και κουλούρι.
