Καρότο και μαστίγιο από το ΔΝΤ

Στην εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ την ερχόμενη εβδομάδα στην Ουάσιγκτον θα «μετρηθούν» το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με το Βερολίνο. Δεν θα είναι μια αναμέτρηση Λαγκάρντ – Μέρκελ. Το Βερολίνο πλέον έχει ενιαία γραμμή, με τον Μάρτιν Σουλτς να έχει στρίψει τη ρητορική του απέναντι στην Ελλάδα κάνοντας ακόμα και τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να καλωσορίσει τον βασικό αντίπαλο του CDU για την καγκελαρία «στο κλαμπ». Οι ελπίδες στήριξης των ελληνικών διεκδικήσεων από την πλευρά των Σοσιαλδημοκρατών έχουν συρρικνωθεί δραστικά από την ώρα που και ο Σουλτς έβαλε σε πρώτο πλάνο τις απαιτήσεις μεταρρυθμίσεων από την ελληνική κυβέρνηση προκειμένου, όπως είπε, η Ελλάδα να παραμείνει στο ευρώ.

Οι σύμμαχοι είναι λίγοι. Οι απαιτήσεις τεράστιες. Οι δυνατότητες παρέμβασης της κυβέρνησης μοιραία είναι περιορισμένες και η επίτευξη της λεγόμενης παγκόσμιας συμφωνίας πριν τον Ιούλιο παραμένει μεν πιθανή αλλά σίγουρα δεν είναι προδιαγεγραμμένη. Οι υποσχέσεις για το χρέος βρίσκονται μεν σε πρώτο πλάνο αλλά θα υλοποιηθούν υπό προϋποθέσεις και μόνο μετά την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος, από τον Αύγουστο του 2018 και βλέπουμε.

Σε τεχνικό επίπεδο οι συζητήσεις είναι πολύ προχωρημένες, αναφέρει στέλεχος με γνώση των χειρισμών στο μέτωπο της διευθέτησης του χρέους περιγράφοντας ένα πλέγμα συναντήσεων και συζητήσεων τους προηγούμενους μήνες. Η ίδια πηγή όμως προσθέτει με νόημα ότι ακόμα «σε πολιτικό επίπεδο δεν υπάρχει περίγραμμα συμφωνίας».

Το είπε άλλωστε και η ίδια η Κριστίν Λαγκάρντ μετά τη συνάντηση που είχε με τον κοινοτικό επίτροπο Πιερ Μοσκοβισί: «Βρισκόμαστε στα μισά του δρόμου όσον αφορά τις συζητήσεις για την Ελλάδα».

Το ΔΝΤ απαιτεί κάτι παραπάνω από γενικόλογες δεσμεύσεις από την πλευρά των Ευρωπαίων για τη διευθέτηση του χρέους. Είναι το δικό του μαστίγιο για τη συμμετοχή στο ελληνικό πρόγραμμα. Δίνει όμως, όπως προέκυψε από τις τοποθετήσεις Λαγκάρντ, τη δυνατότητα πολιτικών ελιγμών στο Βερολίνο υπό την έννοια ότι το Ταμείο φέρεται έτοιμο να αποδεχθεί ξεκάθαρες τεχνικές που θα οδηγήσουν το χρέος σε βιώσιμα επίπεδα και όχι απαραίτητα, νούμερα. Θα μπορούσε να θεωρηθεί ως το καρότο ενόψει των γερμανικών εκλογών. Η Λαγκάρντ είναι επίσης πολιτικός και βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με τη Μέρκελ.

Σύμφωνα με τη Λαγκάρντ, ο τρόπος διασφάλισης της βιωσιμότητας του χρέους θα πρέπει να αποφασιστεί εκ των προτέρων αλλά το εύρος των παρεμβάσεων δύναται να καθοριστεί μετά το τέλος του τρέχοντος προγράμματος. Στην καλύτερη περίπτωση, επομένως, η Ελλάδα μπορεί να κερδίσει μια ευκρινή συνταγή διευθέτησης του χρέους, η ακριβής δοσολογία της οποίας θα καθοριστεί μετά το καλοκαίρι του 2018 και όπως διαμηνύει το Βερολίνο «μετά την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων». Πρώτα η κυβέρνηση θα πρέπει να κόψει τις συντάξεις, να μειώσει το αφορολόγητο και να πουλήσει τις μονάδες της ΔΕΗ και στη συνέχεια θα λάβει το αντίδωρο του χρέους. Αν στο μεταξύ δεν έχουν προστεθεί και νέες απαιτήσεις.

Αμέσως μετά τη σύνοδο του ΔΝΤ, στην Αθήνα θα σημάνει η ώρα της αλήθειας για τα μέτρα και το προσύμφωνο της κυβέρνησης με τους δανειστές. Το κουαρτέτο αναμένεται στις 24-25 Απριλίου με έτοιμα τα κείμενα του επικαιροποιημένου Μνημονίου με την Κομισιόν (SMOU) και τού υπό σύναψη Μνημονίου με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (MEFP). Θα ζητήσει πλέον τις υπογραφές.

Η τεχνική επεξεργασία των συμφωνηθέντων στη Μάλτα σε πολιτικό επίπεδο δεν αποκλείεται να κρύβει νέες ανατροπές και παγίδες ιδίως στο μέτωπο των περικοπών των συντάξεων, μια κι έξω το 2019, κατά 1,8 δισ. ευρώ. Πολλά λεφτά, λίγοι συγκριτικά οι συνταξιούχοι, μεγάλες οι περικοπές.

Σύμφωνα με πηγή κοντά στη διαπραγμάτευση, σε θεωρητικό επίπεδο δεν θα χρειαστούν πολλές μέρες για να κλείσει η τεχνική συμφωνία. Αρχές Μαΐου οι Κοινοβουλευτικές Ομάδες της συγκυβέρνησης θα κληθούν να σηκώσουν τον σταυρό του μαρτυρίου των μέτρων. Τα αντίδωρα και οι προ των θυρών υποσχέσεις για το χρέος αναμένεται πως θα βγουν στο προσκήνιο σε μια συμφωνία της οποίας την ιδιοκτησία ανέλαβε πλήρως ο Πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής.

Το δράμα όμως δεν θα έχει ακόμα τελειώσει. Στο καλό σενάριο όπου δεν θα υπάρξουν ανατροπές, στις 22 Μαΐου το Eurogroup θα κληθεί να συμφωνήσει ομόφωνα στην περιγραφή των μελλοντικών μέτρων για το χρέος.

Εφόσον υπάρξει ομοφωνία και η περιγραφή ταιριάζει στις απαιτήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, εντός του Ιουνίου θα πρέπει να αναμένεται η εισήγηση της Κριστίν Λαγκάρντ στο Εκτελεστικό Συμβούλιο για συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα με χρηματοδότηση, έστω και συμβολική. Παράλληλα ΔΝΤ και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα έχουν συντάξει τις αναλύσεις βιωσιμότητας χρέους στη βάση των οποίων η ΕΚΤ θα μπορούσε εντός του Ιουλίου στο καλύτερο σενάριο να ανοίξει τις στρόφιγγες της ποσοτικής χαλάρωσης στην Ελλάδα.

Τα παραπάνω περιγράφονται από αρμόδιες πηγές ως το ιδανικό σενάριο με μία υποσημείωση: ο διάβολος κρύβεται πάντα στις λεπτομέρειες.