Στην πλέον περίπλοκη φάση τους μπαίνουν οι συνομιλίες για το Κυπριακό, χωρίς ιδιαίτερη αισιοδοξία για ουσιαστικά αποτελέσματα, καθώς μετά από διάλειμμα δύο μηνών Αναστασιάδης και Ακιντζί εξακολουθούν να παραμένουν χαμένοι στη μετάφραση.
Αλλωστε, ούτε το τουρκικό δημοψήφισμα της Κυριακής φαίνεται πως θα μπορούσε να λειτουργήσει ως καταλύτης εξελίξεων, είτε σε περίπτωση νίκης είτε σε περίπτωση αποδοκιμασίας του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Αυτό γιατί η διαδικασία είναι σε μεγάλο βαθμό προβληματική και η απουσία σύγκλισης ακόμη και στα βασικά δεν επιτρέπει για την ώρα υψηλές προσδοκίες για αλλαγή του σκηνικού.
Μπροστά στο τουρκικό δημοψήφισμα, μάλιστα, οι εξελίξεις στο Κυπριακό, όπως εξηγούν καλά πληροφορημένες πηγές, είναι δύσκολο να ξεφύγουν από αδιέξοδους δρόμους:
Η επικράτηση του Οχι πιθανώς να έδινε κίνητρο στον Ερντογάν να κλιμακώσει την εθνικιστική ρητορική του και με στόχο το μάξιμουμ της συσπείρωσης να πυρπολήσει κάθε απόπειρα συνεννόησης και διαλόγου, μέχρι ενδεχομένως να προκηρύξει πρόωρες εκλογές για να προσεγγίσει πλαγίως τις επιδιώξεις του. Ουσιαστικά, δεν αποκλείεται επανάληψη της τακτικής που ακολούθησε μέχρι σήμερα, η οποία δέσμευσε τον Ακιντζί σε ένα παιχνίδι καθυστερήσεων.
Η επικράτηση του Ναι πιθανώς να οδηγούσε τον τούρκο πρόεδρο στο να χαράξει πιο σκληρή γραμμή στον νέο γύρο συνομιλιών για το Κυπριακό. Οχι μόνο γιατί θα έχει τον αέρα του νικητή στις επόμενες κινήσεις του, αλλά κυρίως για να ικανοποιήσει τους πολιτικούς του συμμάχους στην κούρσα προς τις κάλπες, δηλαδή το Εθνικιστικό Κίνημα του Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Με αυτά τα δεδομένα, ο νέος κύκλος συνομιλιών μεταξύ του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και του τουρκοκύπριου ηγέτη δεν φαίνεται να ανοίγει με τις καλύτερες προοπτικές, καθώς οι δύο πλευρές δεν θα πιάσουν το νήμα από εκεί που το άφησαν πριν δύο μήνες, αλλά θα αρχίσουν τον διάλογο από μηδενική βάση. Αυτό διαφάνηκε στην πρεμιέρα του νέου γύρου τη Μ. Τρίτη, κατά την οποία Αναστασιάδης και Ακιντζί αφού αναλώθηκαν επί ώρες γύρω από τα αμιγώς διαδικαστικά, κατέληξαν σε αποφάσεις μόνο για χρονοδιάγραμμα των τεσσάρων επόμενων συναντήσεών τους.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, δεν είναι καθόλου απίθανο οι νέες συνομιλίες να διακοπούν τους επόμενους μήνες, αφού το βασικότερο πεδίο διαφωνίας –που ωθεί την Τουρκία στο να επαναλαμβάνει τις γνωστές απειλές της –είναι οι έρευνες και οι γεωτρήσεις στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη Κύπρου, οι οποίες προγραμματίστηκε να αρχίσουν τις πρώτες εβδομάδες του Ιουλίου από τη γαλλική Total στο Οικόπεδο 11.
Τον τόνο φρόντισε ήδη να δώσει ο Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος αμέσως μετά τη συνάντηση της Μ. Τρίτης δήλωσε πως είναι ορατό το ενδεχόμενο εντάσεων στην περιοχή το καλοκαίρι. Η ελληνοκυπριακή πλευρά εξέλαβε τις δηλώσεις ως ευθεία απειλή που παραπέμπει σε επανάληψη του σκηνικού του 2014, όταν οι συνομιλίες είχαν παγώσει μπροστά και στις παρενοχλήσεις του «Μπαρμπαρός».
Πηγές που παρακολουθούν εκ των έσω τις εξελίξεις εκτιμούν ότι η ένταση της τουρκικής προκλητικότητας θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη το επόμενο διάστημα, καθώς ήδη οι γείτονές μας έχουν διαμηνύσει ότι «θα λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους».
Για τους Τουρκοκυπρίους το φυσικό αέριο και οι προγραμματισμένες έρευνες λειτουργούν ως άτυπο χρονοδιάγραμμα επί της διαδικασίας, με προφανή –αν και ανέφικτο ως φαίνεται –στόχο μια λύση μέχρι το επόμενο δίμηνο ώστε το όφελος να είναι αμοιβαίο. Είναι άλλωστε γνωστό ότι οι Τούρκοι διεκδικούν μερίδιο από την ενεργειακή προίκα του νησιού και χαρακτηρίζουν μονομερή ενέργεια το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αξιοποιήσει τον ορυκτό πλούτο της.
Παράλληλα, το παιχνίδι των απειλών φαίνεται πως παραμένει από τα αγαπημένα της Αγκυρας, η οποία διά του υπουργού Ενέργειας Μπεράτ Αλμπαϊράκ και με το κλασικό πλέον πρόσχημα των σεισμικών ερευνών ανακοίνωσε πως άμεσα –ενδεχομένως και την ερχόμενη εβδομάδα –το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Ορούτς Ρέις» θα πλέει στην Ανατολική Μεσόγειο. Παραμένει αδιευκρίνιστο για την ώρα σε ποιο σημείο, αλλά δεν αποκλείονται επιχειρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Ο Αλμπαϊράκ, άνθρωπος της απολύτου εμπιστοσύνης και γαμπρός του Ερντογάν, προχώρησε ένα βήμα παραπέρα και προανήγγειλε επέκταση της τουρκικής ενεργειακής πολιτικής που θα περιλαμβάνει, όπως είπε, και την αγορά δικού της πλωτού γεωτρύπανου.
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι η Κυπριακή Δημοκρατία κάνει πλέον γρήγορα βήματα προς την αξιοποίηση του φυσικού της πλούτου, μέσω συμβολαίων με πετρελαϊκούς κολοσσούς όπως είναι η ιταλική ΕΝΙ, η γαλλική Total και η αμερικανική Exxon Mobil, αντιμετωπίζεται ως πρόκληση από την πλευρά της Τουρκίας και εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί, λόγω του momentum, ο νέος γύρος συνομιλιών για το Κυπριακό έχει μάλλον περισσότερες πιθανότητες να ναυαγήσει.
