«Δεν θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι μια μέρα θα έλεγα “κοίτα να δεις που έκλεισα είκοσι χρόνια τρεξίματος”» λέει ο αμερικανός συγγραφέας και αρθρογράφος Μαρκ Ρέμι που άρχισε να τρέχει στα μέσα της δεκαετίας του 1990. «Είκοσι χρόνια μοιάζουν με αιωνιότητα!» Κι όμως τα κατάφερε, τα συμπλήρωσε και ακόμη συνεχίζει. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η επένδυσή του στο τρέξιμο του έχει προσφέρει πολλά. «Με έχει κρατήσει υγιή στο σώμα και (όσο μπορεί) στο πνεύμα. Εχει δυναμώσει τα πόδια μου, την καρδιά μου, την ψυχή μου. Με οδήγησε σε νέα μέρη και με σύστησε σε καταπληκτικούς ανθρώπους». Το τρέξιμο, λέει ο Μαρκ Ρέμι, του χάρισε και κάτι που δεν περίμενε ποτέ: μαζί με τα χιλιόμετρα ήρθε και η σοφία. Οχι μόνο η γνώση για το άθλημα, αλλά ας πούμε η σοφία για τη ζωή. Ανακάλυψε πως το τρέξιμο μπορεί να είναι αποτελεσματικός δάσκαλος. Και παραθέτει τα είκοσι πιο πολύτιμα μαθήματα που του δίδαξε, ένα κάθε δρομική χρονιά του.
1Οποιος έχει υπομονή έχει ό,τι επιθυμεί
Πώς λέγεται ο ανυπόμονος δρομέας; Τραυματίας. Οι νέοι δρομείς που δεν συγκρατούν τον ενθουσιασμό τους καταλήγουν τραυματισμένοι, καμένοι ή και τα δύο. Το ίδιο ισχύει και για τους παλιούς δρομείς που προσπαθούν να επιστρέψουν γρήγορα ύστερα από μια περίοδο αποχής. Χρειάζεται πειθαρχία, πρόγραμμα και σωστός ρυθμός.
2 Η δύναμη έχει πολλές μορφές
Πολλοί εξισώνουν τη δύναμη με εντυπωσιακούς μυς. Οι δρομείς όμως μαθαίνουν γρήγορα πως η εμφάνιση δεν σημαίνει τίποτα. Αλλοι δρομείς είναι λεπτοί σαν καλάμια. Αλλοι είναι μεγαλόσωμοι μα καθόλου μυώδεις. Αλλοι έχουν τόσο συνηθισμένη εμφάνιση που δεν καταλαβαίνεις καν ότι αθλούνται. Η πραγματική δύναμή τους είναι εσωτερική: σημαίνει να μην το βάζεις κάτω. Και να τα βγάζεις πέρα.
3Η σταθερότητα είναι σημαντική
«Οταν σπούδαζα» λέει ο Μαρκ Ρέμι, «και αναρωτιόμουν τι θα κάνω στη ζωή μου, έτρεχα. Το ίδιο και όταν αποφοίτησα και ψαχνόμουν, έτρεχα. Οταν βρήκα δουλειά και άλλαξα πόλη, έτρεχα. Το πρωί της ημέρας του γάμου μου συναντήθηκα με τον κουμπάρο μου και, μαντέψτε, τρέξαμε. Μεγαλώνουμε, αλλάζουμε ζωές, γελάμε, κλαίμε, ερωτευόμαστε. Το τρέξιμο είναι πάντα εκεί, όταν το χρειαζόμαστε».
4Ο,τι δίνεις, παίρνεις
Συχνά πολλοί αναρωτιούνται αν μπορούν να τρέξουν έναν μαραθώνιο με μία – δύο προπονήσεις την εβδομάδα. Μπορεί να γίνει; «Πιθανόν» λέει ο Μαρκ Ρέμι, «αν και φυσικά δεν το συμβουλεύω. Στην καλύτερη περίπτωση, θα τερματίσουν, αλλά θα περάσουν μια κόλαση στη διαδρομή. Στη χειρότερη; Θα τραυματιστούν». Αν θέλεις να αποκτήσεις κάτι, πρέπει και να δώσεις κάτι. Αυτό ισχύει τόσο στο τρέξιμο όσο και στη ζωή.
5Για να βελτιωθείς πρέπει να ζοριστείς
Ο,τι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό, έλεγε ο Νίτσε (και ο… Πορτοκάλογλου). Μπορεί να μη συμφωνείς απολύτως με αυτό, αλλά πράγματι όταν καταφέρεις να ξεπεράσεις μια δοκιμασία, αποκτάς τόσο δύναμη όσο και αυτοπεποίθηση.
6Τρέξε με το μυαλό στον τερματισμό…
«Τι κάνω εγώ εδώ;», «Γιατί το κάνω αυτό στον εαυτό μου;», «Είμαι τόσο μαζοχιστής;». Οι παραπάνω είναι κλασικές σκέψεις δρομέων κατά τη διάρκεια ενός μεγάλου αγώνα αλλά και δύσκολων προπονήσεων. Κάτι όμως σε έκανε να μπεις στη διαδικασία. Κάτι σε περιμένει στον τερματισμό. Η δικαίωση; Η εξιλέωση; Η οικογένειά σου; Μια… μεγάλη μπίρα; Ο,τι και αν είναι αυτό φέρ’ το στο μυαλό σου όταν τα πράγματα δυσκολεύουν.
7 … αλλά απόλαυσε και το ταξίδι
Δεν θέλεις να φτάσεις στο τέρμα, κυριολεκτικά ή μεταφορικά, και να διαπιστώσεις ότι έχασες όλα τα καλά της διαδρομής. Το τρέξιμο μπορεί να είναι απρόβλεπτο. Το ίδιο και η ζωή. Κοίτα γύρω σου, απόκτησε εμπειρίες και απόλαυσέ τις όσο μπορείς.
και τα κάτω τους
Μερικά τρεξίματα είναι χάλια. Πολλά είναι καλά. Κάποια, λίγα όμως, είναι υπέροχα. Και αυτή η διαφορετικότητα είναι που κάνει τη διαφορά. Οι άθλιες εμπειρίες σε αγώνες κάνουν τις καλές ακόμη πιο γλυκές. Ολα είναι στο πρόγραμμα.
9Η ρουτίνα σκοτώνει
Συμβαίνει. Βρίσκεις μια προπόνηση που σου αρέσει και την επαναλαμβάνεις συνέχεια. Κάνεις τα ίδια και τα ίδια. Ετσι όμως, αργά ή γρήγορα, θα βαρεθείς και θα καείς. Πρέπει να βρίσκεις νέες προκλήσεις για τους μυς και το μυαλό σου.
10Το πρώτο βήμα είναι το δυσκολότερο
Συχνά τα δυσκολότερα εμπόδια στη ζωή είναι ψυχολογικά: αναποφασιστικότητα, φόβος, αμφιβολία. Ο καλύτερος τρόπος για να αρχίσεις τρέξιμο είναι να το πάρεις απόφαση και να βγεις για τρέξιμο. Και μη μασάς αν βρέχει ή αν κάνει κρύο ή ζέστη ή αν είναι μαύρο χάραμα.
11 Τρέξε στον προσωπικό σου ρυθμό
Σου αρέσει η παρέα και όταν τρέχεις με άλλους μπαίνεις στη διαδικασία να προσπαθείς να τους ακολουθήσεις, έστω κι αν δυσκολεύεσαι πολύ. Οχι. Είναι επικίνδυνο. Κοίτα τον εαυτό σου κι άσε τους άλλους στο τέμπο τους.
12Να έχεις πάντα πίστη
13Οι εμπειρίες είναι που μετράνε
Σε όλους μας αρέσει ο δρομικός εξοπλισμός. Είναι αδιαμφισβήτητη η απόλαυση όταν ανοίγεις ένα νέο ζευγάρι παπούτσια ή δοκιμάζεις ένα τεχνικό μπλουζάκι. «Παρ’ όλα αυτά» λέει ο Μαρκ Ρέμι «δεν θυμάμαι και πολλά από τα πράγματα που έχω αποκτήσει τόσα χρόνια. Θυμάμαι όμως τους αγώνες, τα μέρη που έχω τρέξει, τα πρόσωπα που έχω συναντήσει».
14Η κουβέντα βοηθάει σε όλα
«Μα καλά, μπορείς να μιλάς όταν τρέχεις;» ρωτούν κάποιοι. Κι όμως είναι απίστευτο πόσο εύκολο είναι να ανοίγεις συζητήσεις τρέχοντας, ακόμη κι αν είσαι εσωστρεφής. Ο Μαρκ Ρέμι αποκαλεί το τρέξιμο κοινωνικό λιπαντικό. Δεν έχει άδικο. Είναι πολύ εύκολο να ανοιχτείς στον άλλον τρέχοντας, όταν δεν τον κοιτάς στα μάτια, δεν αντιδράς στη γλώσσα του σώματός του και απλώς λες ό,τι σκέφτεσαι. Ανοίγεσαι χωρίς να το καταλάβεις. Και ξαλαφρώνεις.
15Τα καλύτερα έρχονται σιγά σιγά
Σε ένα τρέξιμο, καθαρίζει το μυαλό σου, χαλαρώνουν οι μύες σου, νιώθεις γεμάτος ενέργεια, ίσως σου έρθει επιφοίτηση για μια απόφαση που πρέπει να λάβεις. Ωστόσο οι μεγάλες ανταμοιβές, η χαμηλότερη πίεση, το υγιέστερο σωματικό βάρος, τα ατομικά ρεκόρ, έρχονται με την επιμονή. Ενα τρέξιμο δεν θα σου αλλάξει τη ζωή· το τρέξιμο όμως, γενικά, θα το κάνει.
16Ο φόβος είναι στο πρόγραμμα
Αν δεν αισθάνεσαι άγχος πριν από τον πρώτο σου μαραθώνιο ή έναν αγώνα στόχο, τότε μάλλον κάτι δεν πάει καλά! Η νευρικότητα είναι φυσιολογική, αρκεί να μην την αφήσεις να κυριαρχήσει. Καλωσόρισέ τη και πάρ’ τη μαζί σου για τρέξιμο!
17Ναι στην αυτοπεποίθηση, όχι στην αλαζονεία
Είμαστε δυνατότεροι από όσο νομίζουμε, αλλά έχουμε όλοι τα όριά μας. Μην υποτιμάς κανέναν αγώνα και μην υπερεκτιμάς ποτέ τις δυνατότητές σου.
18Οι ατυχίες συμβαίνουν
Είναι μια σκληρή αλήθεια: δεν έχει πάντα σημασία το πόσο καλά έχεις προετοιμαστεί. Μπορεί να τα κάνεις όλα σωστά και παρ’ όλα αυτά να τα πας χάλια. Αδικο; Μπορεί. Αλλά έτσι είναι η ζωή. Υπάρχουν δρομείς που έχουν αφήσει μια κακή εμπειρία σε αγώνα να τους νικήσει. Αν όμως αποδεχτείς το γεγονός ότι ορισμένα πράγματα δεν μπορείς να τα ελέγξεις, τότε το δέχεσαι και πορεύεσαι με αυτό.
19Απλώς συνέχισε να προχωρείς
«Αυτές οι τέσσερις λέξεις θα μπορούσαν να συνοψίσουν τον πραγματικό σκοπό της ζωής» λέει ο Μαρκ Ρέμι. «Κάποιες στιγμές, αυτή είναι η μοναδική αρχή που πρέπει να έχεις. Ακόμη και όταν τα πράγματα πάνε θεόστραβα, υπάρχει πάντα ο δρόμος προς τα μπρος. Βρες τον και συνέχισε».
20Το θεώρημα της τουαλέτας
Αν περιμένεις μέχρι πραγματικά να χρειαστείς τουαλέτα σε ένα τρέξιμο, τότε είναι ήδη αργά, καταλήγει χαριτολογώντας ο συγγραφέας στο περιοδικό «Runner’s World». Και όχι μόνο στο τρέξιμο. Αν δεν έμαθες τίποτα άλλο από αυτό το κείμενο, τουλάχιστον μάθε αυτό!