Αναζήτηση
Τους ξέρω τους Γάλλους. Τους έζησα από κοντά κάποια στιγμή, την εποχή του Ντε Γκολ. Ο Γάλλος είναι δημοκράτης, αυτό δεν το αμφισβητώ. Είναι όμως παράλληλα αυταρχικός και εγωιστής. Υπερβολικά υπερήφανος για την Ιστορία του. Πώς θα μπορούσε να μην είναι; Εδωσε στον κόσμο την πρώτη σύγχρονη επανάσταση. Βασικά, όμως, είναι δημοκράτης. Δεν είναι ούτε δεξιοδημοκράτης ούτε αριστεροδημοκράτης. Γι’ αυτό, άλλωστε, οι περισσότερες κυβερνήσεις στη χώρα ήταν δημοκρατικές – ακόμα και του Ντε Γκολ, που ήταν στρατιωτικός.
Ο παλιός συνάδελφος δημοσιογράφος Τάκης Λαμπρίας ήρθε στην Ελλάδα με τον Καραμανλή το 1974. Εκείνος έλεγε, λοιπόν, ότι η Γαλλία είναι συνώνυμη της δημοκρατίας και είναι αυτή που έδωσε στον Καραμανλή τη δημοκρατικότητά του. Η παραμονή του στο Παρίσι και η γνωριμία του με τους γάλλους πολιτικούς, και ειδικά με τον Ζισκάρ ντ’ Εστέν, του χάρισαν αυτό που δεν είχε στην Ελλάδα.
Οι Γάλλοι είναι πάνω απ’ όλα φιλογάλλοι. Αλλά είναι και ευρωπαϊστές. Η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης, άλλωστε, ξεκίνησε από εκείνον τον φαλακρό Αλσατό, τον Ρομπέρ Σουμάν. Ομως οι Γάλλοι δεν είναι ταπεινοί, είναι απόλυτοι. Δεν μπορείς εύκολα να τους μεταπείσεις – πρέπει να τους βρεις επιχειρήματα. Αιώνιο εχθρό τους θεωρούν τη Βρετανία. Επειτα από δύο παγκοσμίους πολέμους, όμως, δεν συμπαθούν καθόλου τους Γερμανούς. Αυτό που τους ενοχλεί πιο πολύ απ’ όλα είναι πως την ηγεμονία της ηπειρωτικής Ευρώπης την έχει η Γερμανία και όχι οι ίδιοι. Οι Γάλλοι πιστεύουν πως αν δεν υπήρχαν οι Αμερικανοί, οι οποίοι βοήθησαν τη Γερμανία να σταθεί στα πόδια της, τα πράγματα θα ήταν αλλιώς.
Η σχέση του Ολάντ και της Μέρκελ ήταν η πολιτική καταδίκη του προέδρου της Γαλλίας. Ο γιος μου, που ζει στη Γαλλία, μου έλεγε τις προάλλες πως δεν μπορεί να καταλάβει πώς ο Ολάντ «κάνει παρέα» με τη Μέρκελ. Γι’ αυτό, πιστεύω, δεν έβαλε ξανά υποψηφιότητα με τους Σοσιαλιστές, λόγω της καλής του σχέσης με τη γερμανίδα καγκελάριο.
Η αλήθεια είναι ότι ο μέσος Γάλλος δεν εμπιστεύεται τους ηγέτες του. Δεν υπάρχουν μεγάλοι πολιτικοί στη Γαλλία. Μετά τον Ντε Γκολ ήταν ο Μιτεράν και ο Ζισκάρ ντ’ Εστέν – μιλάμε για προσωπικότητες που σήμερα δεν υπάρχουν. Τον Σαρκοζί τον ψήφισαν, αλλά δεν τον συμπαθούσαν ιδιαίτερα. Τον θεωρούσαν εγωιστή και φαφλατά: πολλή προβολή και λίγη δουλειά. Φίλοι μου στη Γαλλία μιλάνε για υψηλά ποσοστά αποχής που φτάνουν το 28%. Το νούμερο είναι τεράστιο, κυρίως γιατί μιλάμε για μια τόσο μεγάλη χώρα. Υπάρχουν πολλοί που δεν θέλουν να ψηφίσουν κανέναν.
Από το κλίμα που κυριαρχεί στη Γαλλία καταλαβαίνω ότι ούτε η Λεπέν ούτε ο Μελανσόν έχουν τύχη. Αυτή είναι προσωπική μου άποψη απ’ όσα έχω δει εγώ στη Γαλλία. Οι Γάλλοι είναι ατομιστές. Μπορεί να είναι δημοκράτες, αλλά είναι ατομιστές. Φοβούνται τα άκρα, γι’ αυτό δεν θα τα ψηφίσουν.
Οι Γάλλοι θέλουν να έχουν την ησυχία τους, θέλουν να περνούν ωραία, είναι αστοί, είναι μπουρζουά. Αν κάποιος τους πει ότι θα κατεβάσει την τιμή του κρασιού ή τις τιμές των τροφίμων, μπορεί να τον ψηφίσουν.
Τη Λεπέν δεν τη συμπαθούν. Οι ψηφοφόροι της είναι ακροδεξιοί – που υπάρχουν, αλλά δεν είναι τόσο πολλοί. Οι περισσότεροι την ψηφίζουν από αντίδραση, όχι επειδή την πιστεύουν. Τα λένε, τα λένε, αλλά δεν θα την ψηφίσουν. Οι περισσότεροι δεν πιστεύουν καν στις δημοσκοπήσεις – και για να λέμε την αλήθεια, οι γάλλοι πολίτες από την Αλγερία ή τη Σενεγάλη δεν πρόκειται να τη στηρίξουν. Είναι πάρα πολλοί αυτοί, σημαντικοί. Μένει να το δούμε στην πράξη.
Αυτή η άνοδος του Μελανσόν είναι περίεργη. Κανείς δεν μπορεί να την εξηγήσει. Πολλοί τον θεωρούν λαϊκιστή αριστερό, πολιτικό του μπλα μπλα – καλή ώρα, τα δικά μας. Οι Γάλλοι έχουν καλές σχέσεις με τους αριστερούς. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρώτος δυτικοευρωπαίος ηγέτης που πήγε στη Μόσχα επί Σοβιετικής Ενωσης ήταν ο Σαρλ ντε Γκολ. Οι κεντροαριστεροί όμως δεν μπορούν τον Μελανσόν, γιατί ο λαϊκισμός του δεν τους αρέσει. Για να καταλάβουμε, ο Μελανσόν είναι πολύ πιο αριστερός από τον Τσίπρα, είναι «Ζωή Κωνσταντοπούλου». Μιλάει άσχημα, διακόπτει, είναι επιθετικός.
Ενας κεντροδεξιός ή ένας κεντροσοσιαλιστής κάθεται καλύτερα στην ψυχοσύνθεση των Γάλλων. Γι’ αυτό πολλοί στη Γαλλία πιστεύουν ότι ο επόμενος πρόεδρος φέρει το όνομα Εμανουέλ Μακρόν. Ο Μακρόν δεν είναι σοσιαλιστής όπως ο Μιτεράν, είναι κεντροαριστερός. Δεν του έχουν εμπιστοσύνη, αλλά είναι η λιγότερο κακή επιλογή. Οχι όμως από την πρώτη Κυριακή.
Δεν αποκλείεται στον επόμενο γύρο να περάσει ο Φιγιόν και όχι η Λεπέν. «Μα οι δημοσκοπήσεις άλλα λένε» είπα όταν το άκουσα. Φαίνεται όμως πως, παρά τα πρόσφατα σκάνδαλα, ένα μεγάλο κομμάτι των Γάλλων έχει εμπιστοσύνη στον Φιγιόν, γιατί έχει περισσότερη πείρα, μιας που διετέλεσε πρωθυπουργός της Γαλλίας από τον Μάιο του 2007 έως το 2012. Είναι δοκιμασμένος ο Φιγιόν. Τον ξέρουν.
Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορούμε να εξάγουμε συμπεράσματα για τη Γαλλία συγκρίνοντάς τη με τα αποτελέσματα της Ολλανδίας. Οι Γάλλοι, όπως και οι Βρετανοί, είναι θυμωμένοι – κι αυτό γιατί δεν κατάφεραν να κυριαρχήσουν στην Ευρώπη. Φτάνουν σε σημείο να μη συμπαθούν καν το γερμανικό ποδόσφαιρο.
Ποιο τραγούδι της Εντίθ Πιαφ ταιριάζει στη Γαλλία; Πάντως όχι το «La vie en rose». Για να δω… Ισως το «La foule». Ναι, το «La foule». Το πλήθος δεν είναι που ψηφίζει;
* «Étourdie, désemparée, je reste là»: στίχος από το τραγούδι «La foule» («Το πλήθος») της Εντίθ Πιαφ
