Επιτέλους, τα κατάφερε το Σοσιαλιστικό Κόμμα Γαλλίας, έφθασε και αυτό στο 6,5% –όσο και το ποσοστό του ΠΑΣΟΚ. Οπότε το κόμμα της Φώφης Γεννηματά πρέπει να βαλθεί να ξεπεράσει πάλι τους γάλλους συντρόφους. Δεν είναι πολύ δύσκολο, το μηδέν δεν βρίσκεται πολύ μακριά –ίσως με ένα ενδιάμεσο 2%, που θα το αφήσει εκτός Κοινοβουλίου, και μετά η διάλυση.
Βλέποντας και τι συμβαίνει στη Βρετανία και στην Ολλανδία, αρκετοί υποστηρίζουν πως φθάνει το τέλος των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων και της Κεντροαριστεράς –διότι η παγκοσμιοποίηση έτσι, ο λαϊκισμός αλλιώς, κ.τ.λ. Μπορεί να είναι και έτσι, οπότε ας αποφασίσει καθένας μας αν θα πάει με τον ΣΥΡΙΖΑ ή τη ΝΔ ή… ή –αλλά μου φαίνεται πως φταίει και το πολιτικό προσωπικό.
Τόσο στο ΠΑΣΟΚ όσο και στο ΣΚ λειτούργησαν οι επετηρίδες και η προαγωγή κατά αρχαιότητα –και στην ελληνική περίπτωση, οι οικογενειακές δυναστείες. Τέτοιες διαδικασίες δεν επιτρέπουν να αναδειχθούν οι ικανότεροι· το πολιτικό προσωπικό εκφυλίζεται, μαθαίνει στα έτοιμα, δεν είναι σε θέση ούτε προγράμματα να εκπονήσει ούτε τακτική να χαράξει. Λείπει η έμπνευση –όπως παντού όπου ισχύουν επετηρίδες και κληρονομικά δικαιώματα. Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά της ηγετικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ. Αλλά και τα μικρότερα θραύσματα του κάποτε κραταιού κόμματος που ιδρύουν κινήσεις και κόμματα δεν διαφέρουν πολύ.
Ας καταλάβουν στη Χαριλάου Τρικούπη πως δεν έχουν τίποτα καλύτερο να περιμένουν πολιτικά από το να βρουν κάποιους νεότερους να τους γεροκομήσουν –εγκαίρως, όχι την τελευταία στιγμή όπως έγινε με τον Μπενουά Αμόν του ΣΚ. Είναι για όλους μας δύσκολο να αποδεχθούμε πως η εποχή μας πέρασε, πως κάποιοι νεότεροι πρέπει να αναλάβουν. Αλλά στην πολιτική δεν φθάνει ούτε η κομματική ισχύς ούτε η προσωπική αξία για να διατηρήσεις το αξίωμά σου, απαιτείται και η έξωθεν καλή μαρτυρία –δεν βλέπουν ότι την έχουν χάσει; Μπορεί άδικα –αλλά αυτή είναι η κατάσταση.
Οι νεαροί δεν είναι πάντοτε φορείς του νέου –ο Αλέξης Τσίπρας εκπροσωπεί ό,τι πιο παλαιολιθικό υπάρχει στην πολιτική πρακτική και σκέψη. Αλλά οι παλαιότεροι τελείωσαν, ας το πάρουν απόφαση. Αλλιώς η Κεντροαριστερά θα εξαφανιστεί και θα λέμε μετά ότι φταίει η παγκοσμιοποίηση, ο λαϊκισμός, κ.τ.λ. Ενώ το πρόβλημα είναι η ακαταλληλότητα των προσώπων –όπως συνέβη και με την ΕΚ των Μαύρου – Ζίγδη κατά τη δεκαετία του 1970. Εκείνοι τουλάχιστον έχουν τη δικαιολογία πως δεν υπήρχαν νεότεροι που διεκδικούσαν να τους αντικαταστήσουν.