Διατάσεις (στρέτσινγκ): Πόσο απαραίτητες είναι;

27/4/2017

Επί σειρά ετών οι άνθρωποι πίστευαν πως το στρέτσινγκ (διατάσεις) είναι κάτι που μόνο οι αθλητές χρειάζεται να κάνουν πριν από τις ασκήσεις ή πριν από τους αγώνες.

Όμως οι διατάσεις είναι σημαντικές για όλους, ιδιαίτερα για εκείνους που είναι λιγότερο ή καθόλου σωματικά δραστήριοι. Εξάλλου οι αρθρώσεις γίνονται πιο δύσκαμπτες με την πάροδο του χρόνου.

«Η δυσκαμψία καταπονεί τις αρθρώσεις στις καθημερινές κινήσεις, γεγονός που δυσκολεύει το περπάτημα, την ανύψωση των χεριών πάνω από το κεφάλι, τη στροφή του κεφαλιού δεξιά-αριστερά, καθώς και άλλες κινήσεις», εξηγεί ο φυσιοθεραπευτής, Dr. manual medicine, επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Γιώργος Γουδέβενος.

Και συνεχίζει: «Επιπλέον η δυσκαμψία “υπονομεύει” την ισορροπία και τη σταθερότητα του σώματος, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες πτώσεων, οι οποίες μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική ακεραιότητα και στην ποιότητα της ζωής».

Ο συνεχώς αυξανόμενος χρόνος εργασίας και η υπέρμετρη χρήση της τεχνολογίας,που έχει ως αποτέλεσμα την αυξημένη καθιστική ζωή, κάνει τους περισσότερους να μειώνουν τις κινήσεις τους στις απολύτως βασικές. Έτσι ο μέσος άνθρωπος,κυρίως στα αστικά κέντρα, έχει υιοθετήσει ένα καμπτικό πρότυπο στάσης σώματος.

Όμως το ανθρώπινο σώμα είναι σχεδιασμένο για κίνηση. Είναι απαραίτητο να λειτουργεί σαν μία καλοφτιαγμένη μηχανή, καθώς όλες οι αρθρώσεις θα συνεργάζονται μεταξύ τους για την ομαλή, ορθή, αρμονική και απρόσκοπτη κίνησή του, όπως η αλυσίδα του ποδηλάτου κινεί τα γρανάζια.

«Κάνοντας διατάσεις δύο έως τέσσερις φορές την εβδομάδα, μπορεί να αυξηθεί θεαματικά η ελαστικότητα και το εύρος των κινήσεων, να βελτιωθεί η ισορροπία και να ανακουφιστούν οι πόνοι που προκαλούνται από τους δύσκαμπτους μυς και τις αρθρώσεις», υπογραμμίζει ο κ. Γουδέβενος. «Αυτές οι απλές, αλλά αποτελεσματικές κινήσεις, μπορεί να σας βοηθήσουν να αποδώσετε καλύτερα στην άσκηση και στην άθληση».

Σύμφωνα με έρευνες του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, ομάδες εθελοντών που ακολούθησαν εξειδικευμένα και κατάλληλα οργανωμένα προγράμματα γυμναστικής, που συμπεριελάμβαναν και διατάσεις, είχαν πολύ καλύτερα αποτελέσματα και λιγότερες πιθανότητες τραυματισμών.

«Είτε πάντως είναι κάποιος ενθουσιώδης αθλητής είτε λάτρης της καθιστικής ζωής και του καναπέ, είναι σημαντικό πριν αθληθεί να απευθυνθεί στον φυσιοθεραπευτή του», τονίζει ο κ. Γουδέβενος. Ο ειδικός θα κάνει μία αξιόπιστη αξιολόγηση και θα προτείνει τις κατάλληλες διατατικές ασκήσεις, που συμβαδίζουν με τις ανάγκες του βάσει του ιστορικού και της σωματικής του διάπλασης, ενώ θα δώσει απαντήσεις σε τυχόν απορίες και ερωτήσεις, ώστε να καταστήσει την άθληση ουσιώδη και ασφαλή.

«Μην υποτιμήσετε αυτές τις οδηγίες και συμβουλές, που ίσως να είναι απλές, όχι όμως απλοϊκές» συνιστά ο κ. Γουδέβενος.

Η μυϊκή δυσκαμψία

Άρθρωση είναι η σύζευξη δύο ή και περισσότερων οστών με στόχο τη στήριξη του σώματος και την πραγματοποίηση καθορισμένων κινήσεων, στην οποία προσφύονται (καταλήγουν) σύνδεσμοι και τένοντες.

Οι τένοντες είναι οι «προεκτάσεις» των μυών που μοιάζουν με κορδόνια και τους ενώνουν με τα οστά. Αντίστοιχα οι σύνδεσμοι είναι σκληρές, ινώδεις ζώνες, που προσδένουν (συνδέουν) οστό με οστό ή οστό με χόνδρο σε μία άρθρωση, κρατώντας την σταθερή.

Κάθε άρθρωση έχει το δικό της φυσιολογικό εύρος κίνησης, που της επιτρέπει να κινείται προς ορισμένες κατευθύνσεις. Παρότι, δε, οι αρθρώσεις είναι οι «κόμβοι» που ενώνουν τα οστά μεταξύ τους, η αρχιτεκτονική καθεμιάς από αυτές ποικίλλει.

Πώς μπορεί όμως να πάψουν οι μύες να είναι χαλαροί και να γίνονται σκληροί και δύσκαμπτοι; Όπως εξηγεί ο κ. Γουδέβενος, οι μύες μπορεί να χάσουν την ελαστικότητά τους, εξαιτίας πολλών παραγόντων, μερικοί από τους οποίους είναι:

* Η στάση του σώματος, που μπορεί να επηρεάσει την ελαστικότητα ορισμένων μυϊκών ομάδων

* Τυχόν ουλές ή τραυματισμοί, που μπορεί να επηρεάσουν την δύναμη των μυών.

* Η κακή φυσική και ψυχική κατάσταση (έλλειψη άσκησης και στρες, αντίστοιχα)

* Παθολογικά αίτια (ινομυαλγία, μυοπάθεια, νόσοι του ανοσοποιητικού κ.ά.)

* Ακούσιοι μυϊκοί σπασμοί (κράμπες) ή σκόπιμες συσπάσεις μυών

* Η μειωμένη ή η υπέρμετρη σωματική δραστηριότητα, που δίνουν αρκετές φορές συμπτώματα δυσλειτουργικών κινήσεων των αρθρώσεων

* Πρόχειρα και αυτοσχέδια προγράμματα γυμναστικής.

* Βεβιασμένη επιστροφή στην άθληση, έπειτα από ανεπαρκή αποκατάσταση, ή υπέρμετρος ζήλος επιστροφής που έχει ως αποτέλεσμα την υποτροπή κάποιας αθλητικής κάκωσης.