Είναι κάτι που συμβαίνει συχνά: τις μέρες που βρίσκεται σε έξαρση η αλλεργική ρινίτιδα ή μας «τριγυρνάει» μια ίωση του αναπνευστικού, δυσκολευόμαστε να σκεφτούμε καθαρά και ανακαλύπτουμε ότι όλο και κάτι ξεχνάμε. Πώς είναι δυνατό να επηρεάζει το «μπούκωμα» τη λειτουργία του εγκεφάλου;
Η σύντομη απάντηση είναι ότι «ουδείς γνωρίζει» απαντά στην εφημερίδα «New York Times» ο αναπληρωτής καθηγητής Ρινολογίας Ρίτσαρντ Λέμποβιτς, ωτορινολαρυγγολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Langone του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.
«Δεν ξέρουμε γιατί ο κόσμος αισθάνεται το μυαλό του θολωμένο όταν έχει ρινική συμφόρηση εξαιτίας αλλεργικής ρινίτιδας ή ίωσης του ανώτερου αναπνευστικού, δεν είναι κάτι που μπορούμε να απεικονίσουμε σε μια διαγνωστική ή απεικονιστική εξέταση ώστε να βρούμε την ακριβή αιτία» λέει.
Είναι όμως ένα αληθινό πρόβλημα, προσθέτει. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά με αλλεργική ρινίτιδα για την οποία δεν κάνουν θεραπεία έχουν χειρότερες επιδόσεις στα μαθήματα απ’ ό,τι όσα κάνουν θεραπεία. Αυτό εν μέρει οφείλεται στο ότι τα συμπτώματα της αλλεργίας μπορεί να διαταράξουν τον ύπνο, μην επιτρέποντας στα παιδιά να ξεκουράζονται, αλλά οι ειδικοί πιστεύουν ότι παίζουν ρόλο και άλλοι παράγοντες.
Ανάλογα ευρήματα υπάρχουν και σε νεαρούς φοιτητές, οι ακαδημαϊκές επιδόσεις των οποίων βελτιώνονται όταν λαμβάνουν για τη ρινίτιδά τους μη κατασταλτικά (σ.σ. δεν προκαλούν υπνηλία), μακράς δράσης φάρμακα.
«Οι αλλεργίες είναι ουσιαστικά φλεγμονώδεις αντιδράσεις, εν προκειμένω στη μύτη και στα ιγμόρεια» λέει ο δρ Μαρκ Αρόνικα, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Μοριακής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Case Western Reserve και αλλεργιολόγος στην Cleveland Clinic του Οχάιο. «Η φλεγμονή αυτή προκαλεί την έκκριση από το ανοσοποιητικό σύστημα μιας ομάδας πρωτεϊνών που λέγονται κυτταροκίνες (ή κυτοκίνες)».
Η ίδια αντίδραση παρατηρείται και στην περίπτωση του κοινού κρυολογήματος (ιώσεις), συνεχίζει. «Οι κυτταροκίνες παράγονται για να καταπολεμηθεί η λοίμωξη, αλλά πιστεύουμε ότι επηρεάζουν αρνητικά την ικανότητα σκέψης και λειτουργικότητας» εξηγεί ο δρ Αρόνικα. «Το επακόλουθο είναι οι πάσχοντες από αλλεργική ρινίτιδα ή ένα άσχημο κρυολόγημα να αισθάνονται συχνά σαν να βλέπουν τον κόσμο μέσα από ένα πέπλο – τόσο θολωμένο είναι το μυαλό τους».
Η θεραπεία ξεθολώνει
Η ίδια ανοσοποιητική αντίδραση μπορεί να συμβάλει και στο αίσθημα κοπώσεως που συχνά εκδηλώνουν και το οποίο δεν μπορεί να καταπολεμηθεί όσο κι αν κοιμηθεί κανείς, συνεχίζει.
Επειδή, λοιπόν, τώρα την άνοιξη η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να διαρκέσει για εβδομάδες ή μήνες, η καλύτερη λύση για τους ασθενείς είναι να υποβληθούν σε θεραπεία για την αλλεργία τους, τονίζει ο δρ Αρόνικα. «Αν ελέγξουν τα συμπτώματα της αλλεργίας, το μυαλό τους μπορεί να ξεθολώσει» καταλήγει.
Η αλλεργική ρινίτιδα είναι η πιο συχνή αλλεργική πάθηση, καθώς υπολογίζεται ότι προσβάλλει το 20-25% των ενηλίκων, άλλοι εκ των οποίων ταλαιπωρούνται ορισμένες εποχές του χρόνου (κυρίως την άνοιξη) και άλλοι καθ’ όλη τη διάρκειά του.