Ξέρουμε και στη χώρα μας καλά τι ζωηρές συζητήσεις, ακόμα και διενέξεις, μπορούν να προκαλέσουν τα αρχεία ενός σπουδαίου μακαρίτη ποιητή ή πεζογράφου. Οσο για τα κατάλοιπά του, έχουν πάντα δημοσιογραφικό ενδιαφέρον, σχεδόν πάντα φιλολογικό, όχι όμως πάντα και καθαυτό λογοτεχνική ουσία.

Πάντως, όσα συμβαίνουν εδώ συμβαίνουν και αλλού. Τα αρχεία κάποιος τα διαχειρίζεται και κάποιος τα μελετά ή δεν τα μελετά εξονυχιστικά, αποφασίζει για νέες εκδόσεις κ.λπ.

Στην περίπτωση του Πάμπλο Νερούδα, αρχικά το θέμα χειρίστηκε η χήρα του Ματίλδε Ουρούτια, τώρα όμως τα διαχειρίζεται ίδρυμα που έχει συσταθεί για τον σκοπό αυτό. Τον Ιούνιο του 2011 το Ιδρυμα Πάμπλο Νερούδα ξεκίνησε να επεξεργάζεται σε μεγάλο βάθος τον κατάλογο πρωτότυπων χειρογράφων και δακτυλογράφων του ποιητή κάνοντας εκτενείς αντιστοιχίσεις και διασταυρώσεις. Το αποτέλεσμα υπήρξε εντυπωσιακό. Ανακαλύφθηκαν ανέκδοτα διαμάντια που θα άξιζαν να ενταχθούν στο ποιητικό σώμα του Νερούδα, αποτυπωμένα σε σχολικά τετράδια του ’50 και του ’60, ακόμα και σε μενού ή μουσικά προγράμματα, με στίχους να περνούν ανάμεσα σε ορεκτικά, κύρια πιάτα, επιδόρπια και κρασιά. Κάποια λιγότερα ήταν κανονικά γραμμένα, έτοιμα για έκδοση, αλλά όσο και να έψαξαν οι ερευνητές δεν τα βρήκαν τυπωμένα πουθενά. Είναι γραμμένα από τις αρχές του ’50 μέχρι το 1973 που πέθανε, είναι δηλαδή της εποχής της ωριμότητάς του, μετά το «Κάντο Χενεράλ». Πρόκειται για αρκετά μεγάλο υλικό, σχολιασμένο από τον διευθυντή της Βιβλιοθήκης και του Αρχείου του Ιδρύματος Πάμπλο Νερούδα, τον Δαρίο Οσες, που συνοδεύεται από φωτογραφική αναπαραγωγή των πρωτοτύπων πολλών ποιημάτων. Η ελληνική έκδοση είναι ιδιαίτερα προσεγμένη, δίγλωσση. Η απόδοση των ποιημάτων έγινε από την Αγαθή Δημητρούκα, σε γλώσσα πλούσια, ενδιαφέρουσα, που αναδεικνύει την ακτινοβολία του λόγου του ποιητή.

(…) Το ποιμενικό έθνος άρχισε να ορθώνεται / σε δάσος από γροθιές και άλογα / και πριν από τα είκοσί μου έλαβα / μέσα στο ξύλο απ’ την αστυνομία / τον παλμό / μιας τεράστιας, υπόγειας καρδιάς / και υπερασπιζόμενος τη ζωή των άλλων / ήξερα πως ήταν η δική μου ζωή / κι απόκτησα συντρόφους / που θα με υπερασπίζονται για πάντα / γιατί η ποίησή μου έλαβε / αμέσως με το ξεσπύρισμά της / τα παράσημα των πόνων τους

Πάμπλο Νερούδα

Τα πόδια σου αγγίζω

στο σκοτάδι

Απόδοση: Αγαθή Δημητρούκα

Εκδ. Πατάκη, σελ. 156

Τιμή: 9,70 ευρώ

Τελευταία Νέα