Αναζήτηση
Λίγα μόνο 24ωρα μετά την ανακοίνωση ότι ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης περιέρχεται στον έλεγχο του Ιβάν Σαββίδη – κίνηση στην οποία ο ΣΥΡΙΖΑ ως αντιπολίτευση είχε αντιταχθεί και ο επιχειρηματίας είχε βάλει στόχο από το 2008 –, η Βουλή σείεται. Αφορμή η ψήφιση μιας τροπολογίας, με την οποία διαγράφονται πρόστιμα και προσαυξήσεις 38,5 εκατ. ευρώ της καπνοβιομηχανίας ΣΕΚΑΠ, συμφερόντων επίσης του ομογενούς επιχειρηματία.
Η ένταση είναι μεγάλη και η στρατηγική της αντιπολίτευσης να «σηκώσει» το θέμα φέρνει στη Βουλή τον Πρωθυπουργό. Εκείνος δεν διστάζει ή αναγκάζεται από την τροπή της σύγκρουσης να παραδεχθεί πως η τροπολογία είναι πράγματι χαριστική: «Η τροπολογία αφορά βεβαίως και τη ΣΕΚΑΠ, κανείς δεν το κρύβει αυτό, αλλά δεν αφορά μόνο τη ΣΕΚΑΠ. […] “Φωτογραφικό” είναι το μένος σας απέναντι σε κάθε υγιή επενδυτή που δεν θέλει να παραδοθεί στη δική σας διαπλοκή, που είναι και σήμερα παρούσα» αναφέρει ο Αλέξης Τσίπρας απευθυνόμενος στον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η επίμαχη τροπολογία δεν είχε κατατεθεί από τον αρμόδιο υπουργό – με τον Δημήτρη Παπαδημητρίου να την κάνει πάντως ασμένως αποδεκτή – αλλά από τον βουλευτή Κοζάνης του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Δημητριάδη. Παράλληλα, από την ψηφοφορία απέχουν οι γαλάζιοι βουλευτές Θεσσαλονίκης.
Το όνομα Σαββίδης, ωστόσο, δεν πρωτακούστηκε από τα χείλη του Πρωθυπουργού. Το είχε πει νωρίτερα ο Πάνος Καμμένος, με αποτέλεσμα αρκετοί βουλευτές να αναρωτηθούν εάν επρόκειτο περί γκάφας ή κάτι άλλου. Διότι οι σχέσεις Καμμένου – Σαββίδη είναι παλαιόθεν γνωστές, καίτοι φημολογείται ότι δεν είναι τόσο ζωηρές το τελευταίο χρονικό διάστημα…
Η φιλία με τον Πούτινκαι τα χρέη του ΠΑΟΚ
Πέραν των διαύλων με τη λαϊκή Δεξιά, οι επαφές του πόντιου επιχειρηματία με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ «ζεστάθηκαν» από τη στιγμή σχεδόν που ο ΣΥΡΙΖΑ ανελίχθηκε στην εξουσία, με τον ίδιο να αξιοποιεί την προσωπική αποδοχή που έχει στη Βόρεια Ελλάδα λόγω ΠΑΟΚ, επενδύσεων (Μακεδονία Παλάς, Σουρωτή κ.τ.λ.) και της συμπάθειας από τον μητροπολίτη Ανθιμο και τον δήμαρχο Μπουτάρη. Λέγεται μάλιστα ότι ο Σαββίδης είχε συμβάλει παρασκηνιακά στο πρώτο επίσημο ραντεβού Τσίπρα – Πούτιν στο Κρεμλίνο, τον Μάιο του 2015, αφού είναι προσωπικός φίλος του ρώσου προέδρου, τον οποίο και συνόδευσε κατά την τελευταία επίσκεψή του στο Αγιον Ορος.
Ηδη, από τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, ο ίδιος είχε ευχαριστήσει δημοσίως τον Πρωθυπουργό για τη ρύθμιση των χρεών του ΠΑΟΚ. Ο ιδιοκτήτης της ασπρόμαυρης ΠΑΕ πλήρωσε τοις μετρητοίς 12 εκατ. ευρώ και διαγράφηκαν πρόστιμα και προσαυξήσεις 20 εκατ. ευρώ, έχοντας προειδοποιήσει ότι σε διαφορετική περίπτωση το κράτος δεν θα εισέπραττε ούτε ένα ευρώ.
Τον περασμένο Φεβρουάριο, λίγες μέρες πριν από ένα κρίσιμο Eurogroup, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος εθεάθη – μαζί με την Εφη Αχτσιόγλου – στην προεδρική σουίτα της Τούμπας, προκειμένου να παρακολουθήσει μαζί με τον Ιβάν Σαββίδη τον αγώνα ΠΑΟΚ – Σάλκε στο Europa League. Υπό κανονικές συνθήκες, η είδηση δεν θα προκαλούσε αίσθηση λόγω των παοκτσίδικων αισθημάτων του υπουργού Οικονομικών. Ομως, εν μέσω διαπραγμάτευσης, έγινε αντικείμενο αντιπαράθεσης Τσίπρα – Μητσοτάκη στην Ωρα του Πρωθυπουργού, με τον Αλέξη Τσίπρα να πετά την μπάλα στην εξέδρα και να απαντά ότι ο υπουργός του είναι… γκαντέμης (σ.σ.: ο ΠΑΟΚ έχασε με 3-0).
Ενας λαγόςσε ειδική αποστολή
Οι φήμες για έντονο φλερτ κυβέρνησης – Σαββίδη είχαν φουντώσει το περασμένο καλοκαίρι, κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού για τις τηλεοπτικές άδειες. Οχι μόνο διότι ο επιχειρηματίας κατέληξε να είναι ένας από τους τέσσερις υπερθεματιστές, δίχως να διαθέτει τηλεοπτικό κανάλι, αντικαθιστώντας τον Βλαδίμηρο Καλογρίτσα που αποσύρθηκε, έχοντας ναυαγήσει στα περίφημα βοσκοτόπια. Αλλά πρωτίστως από μια δική του δήλωση, έπειτα από τον τριήμερο αποκλεισμό στο κτίριο της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και αφού είχε εκτινάξει τον λογαριασμό για τις τηλεοπτικές άδειες πάνω από τα 60 εκατ. ευρώ. «Εκπλήρωσα την αποστολή μου» είχε πει, με αποτέλεσμα ανταγωνιστές και πολιτικοί αντίπαλοι να συμπεράνουν ότι χρησιμοποιήθηκε σαν «λαγός» για να ανεβάσει το τίμημα. Αλλωστε, το παρασκήνιο λέει ότι οι άριστες σχέσεις που φέρεται να έχει ο ίδιος – και στενοί του συνεργάτες – με κορυφαίο υπουργό της κυβέρνησης είχαν οδηγήσει στην τελική του απόφαση να συμμετάσχει στον διαγωνισμό, μολονότι αρχικά ήταν αρνητικός στο ενδεχόμενο εμπλοκής του στα μίντια.
Ηταν, όμως, ο ίδιος ο Τσίπρας που είχε πάλι υπερασπιστεί τον επιχειρηματία από το βήμα της Βουλής. «Εγώ δεν ξέρω κανέναν λαγό να πληρώνει προκαταβολή 20 εκατ. ευρώ και να ετοιμάζεται να πληρώσει άλλα 60 εκατ. ευρώ. Αν ξέρετε τέτοιους λαγούς, κύριε Μητσοτάκη, να πάμε όλοι για κυνήγι» τόνισε – πριν ακόμη το Συμβούλιο της Επικραείας ακυρώσει τον νόμο Παππά.
Η εμπλοκή Σαββίδη με τα ΜΜΕ, εξάλλου, επανέρχεται ξανά στο προσκήνιο με αφορμή τον οικονομικό έλεγχο που ζήτησε για τον Πήγασο και το φημολογούμενο ενδιαφέρον του για το Mega. Με αποτέλεσμα οι συνειρμοί για τις κυβερνητικές επιρροές στο μιντιακό τοπίο, μέσω Σαββίδη, να είναι εύλογοι και να φέρνουν στο μυαλό ξανά τα… βοσκοτόπια των τηλεοπτικών αδειών και τον ρόλο Καλογρίτσα. Μόνο που τώρα μιλάμε για… καπνοτόπια.
Το πρόστιμο που έγινε καπνός
Δυόμισι μήνες πριν, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος είχε φωτογραφιστεί να παρακολουθεί ποδοσφαιρικό αγώνα της αγαπημένης του ομάδας, του ΠΑΟΚ, από τη σουίτα του Ιβάν Σαββίδη, προκαλώντας αρνητικά σχόλια και αντιδράσεις για αυτή την επιλογή του.
Σήμερα ο Σαββίδης βρίσκεται πολύ κοντά στο να αποκτήσει το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, ως μέλος της κοινοπραξίας που πλειοδότησε στον διαγωνισμό για τον ΟΛΘ, εδραιώνοντας για τα καλά την επιρροή του στα ελληνικά επιχειρηματικά πράγματα.
Μια τροπολογία όμως που κατατέθηκε αιφνιδιαστικά από τον βουλευτή Κοζάνης του ΣΥΡΙΖΑ Μίμη Δημητριάδη, ψηφίστηκε με συνοπτικές διαδικασίες την Παρασκευή και απαλλάσσει τη ΣΕΚΑΠ – ιδιοκτησίας Σαββίδη – από πρόστιμο για λαθρεμπόριο τσιγάρων που αφορούσε την περίοδο κατά την οποία η εταιρεία ελεγχόταν ακόμη από την Αγροτική, ήρθε να αναδείξει τις στενές επαφές του ομογενούς επιχειρηματία με τη σημερινή συγκυβέρνηση.
Είναι πολλοί όσοι βλέπουν στο πρόσωπο του Σαββίδη έναν από τους εκλεκτούς αυτής της κυβέρνησης στα επιχειρηματικά δρώμενα και δεν είναι τυχαίες οι έντονες αντιδράσεις που προξένησε η ψήφιση της επίμαχης τροπολογίας από τους βουλευτές της κυβερνώσας παράταξης.
Στην πραγματικότητα, το 2013 όταν η εταιρεία Donskoy Tabak του Ιβάν Σαββίδη αποκτούσε τη ΣΕΚΑΠ δεν θα μπορούσε να μην ξέρει ότι η καπνοβιομηχανία εμπλέκεται σε εκτεταμένη υπόθεση λαθρεμπορίου. Προφανώς και γνώριζε τι αγόραζε, αφού πριν από την υπογραφή της συμφωνίας μεταβίβασης των μετοχών είχε κάνει στη ΣΕΚΑΠ – όπως είθισται σε κάθε διαγωνισμό – Due Diligence, δηλαδή αναλυτικό οικονομικό έλεγχο στα πεπραγμένα της.
Επομένως ήξερε ότι η εταιρεία που αγόραζε, ήταν μπερδεμένη από το 2009 σε μεγάλη υπόθεση λαθρεμπορίας τσιγάρων, από την οποία το Δημόσιο έχασε εκατομμύρια σε φόρους και δασμούς. Αλλωστε ποιος μπορεί να αποκλείσει, όπως λένε γνώστες της υπόθεσης, ότι το τίμημα 5 εκατ. ευρώ που κατέβαλε η εταιρεία συμφερόντων Σαββίδη για την εξαγορά της ΣΕΚΑΠ – που από κάποιους κρίθηκε χαμηλό – δεν εμπεριείχε σε μεγάλο βαθμό και την προοπτική να καταβληθεί από την εταιρεία το πρόστιμο για την υπόθεση λαθρεμπορίας της επίμαχης περιόδου. Ενα πρόστιμο που σήμερα μετά τις προσαυξήσεις ανέρχεται σε 38,5 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου οκτώ φορές το αρχικό τίμημα εξαγοράς της καπνοβιομηχανίας.
Η ΥΠΟΘΕΣΗ. Ξετυλίγοντας το νήμα της ιστορίας, η υπόθεση αρχίζει τον Μάιο του 2009 όταν εξαιτίας θαλασσοταραχής ένα πλοίο φορτωμένο με λαθραία τσιγάρα από το εργοστάσιο της Ξάνθης της ΣΕΚΑΠ προσαράζει στην Εύβοια. Οι υπεύθυνοι του πλοίου συλλαμβάνονται και οδηγούνται ενώπιον της Δικαιοσύνης με την κατηγορία της απόπειρας λαθρεμπορίας, καθώς τα φορτία εντοπίζονται πάνω στο πλοίο.
Στην πορεία αποκαλύπτεται ότι αυτή η μεγάλη ποσότητα τσιγάρων είχε παρασκευαστεί στο εργοστάσιο της ΣΕΚΑΠ και ακολούθως είχε πουληθεί – σύμφωνα τουλάχιστον με τα παραστατικά – σε υπεράκτια εταιρεία με έδρα την Αλεξάνδρεια Αιγύπτου. Διαπιστώνεται ωστόσο ότι η μεταφορά των τσιγάρων είναι εικονική καθώς η οφσόρ που άλλαζε συνεχώς διευθύνσεις ήταν ανύπαρκτη, ενώ σύμφωνα με το κατηγορητήριο επρόκειτο για «επινόημα» των κατηγορουμένων. Στην πορεία, το τελωνείο της Ξάνθης επιβάλλει διοικητικό πρόστιμο για απώλεια φόρων και δασμών πολλών εκατομμυρίων στη ΣΕΚΑΠ, η οποία τότε ελεγχόταν μετοχικά από την Αγροτική Τράπεζα και τη Συνεταιριστική Ενωση Καπνοπαραγωγών Ελλάδος (ΣΕΚΕ). Σημειωτέον πως ήταν η περίοδος κατά την οποία οι πολιτικές συγκρούσεις με αντικείμενο την πώλησή της βρίσκονταν στην κορύφωσή τους.
ΣΤΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ. Το καλύτερο κομμάτι της ιστορίας ακολουθεί. Το 2015 δικαστήριο της Ξάνθης καταδικάζει σε πρώτο βαθμό για το αδίκημα της λαθρεμπορίας σε ποινή φυλάκισης τεσσάρων ετών τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της ΣΕΚΑΠ Ιωάννη Ζήνα, εκτιμώντας ότι το Δημόσιο απώλεσε δασμούς που ανέρχονται σε 19,5 εκατ. ευρώ. Μαζί του καταδικάζεται ακόμη ένας εμπλεκόμενος στην υπόθεση.
Οι δυο τους προσφεύγουν στο Εφετείο Θράκης, το οποίο έναν χρόνο μετά, τον Μάιο του 2016, τους κρίνει αθώους, ανατρέποντας την απόφαση της πρωτοβάθμιας δίκης. Αμέσως αρχίζει στα τοπικά μέσα έντονη σεναριολογία για την τύχη του ορφανού πλέον προστίμου που είχε επιβάλει το τελωνείο και αν τελικά θα επιβαρυνθεί με αυτό ο νέος ιδιοκτήτης της ΣΕΚΑΠ, ο Ιβάν Σαββίδης. Μάλιστα τα τοπικά μέσα αναφέρουν την ανάγκη να διατηρηθούν 200 θέσεις εργασίας σε εκείνη την ευαίσθητη περιοχή, ενώ επικαλούνται δηλώσεις που φέρεται να έχει κάνει ο ίδιος ο Σαββίδης σύμφωνα με τις οποίες «αν μου επιβάλουν το πρόστιμο θα την κλείσω τη ΣΕΚΑΠ, είναι πέρα για πέρα άδικο».
Στις 4 Απριλίου 2017 το Διοικητικό Πρωτοδικείο Κομοτηνής επικυρώνει το παλιό πρόστιμο, που μαζί με τις προσαυξήσεις φτάνει πλέον τα 38,5 εκατ. ευρώ. Η συνέχεια είναι γνωστή. Ο βουλευτής Κοζάνης του ΣΥΡΙΖΑ Μίμης Δημητριάδης καταθέτει στη Βουλή τη φωτογραφική τροπολογία, σύμφωνα με την οποία απαλλάσσονται οι επενδυτές από πρόστιμα για λαθρεμπόριο όταν αυτά αφορούν εταιρείες τις οποίες απέκτησαν δίχως να γνωρίζουν την επιβολή τους κατά την ημερομηνία της αγοράς. Παρά τις αντιδράσεις, η τροπολογία ψηφίζεται με 149 «ναι» από την κυβερνητική πλειοψηφία και 106 «όχι» από την αντιπολίτευση.
Τα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα. Οσο για τα επιχειρήματα που επικαλούνται αρκετοί ότι το επιχειρείν στην Ελλάδα κρύβει παγίδες ή ότι διακυβεύονται 200 θέσεις εργασίας σε μια ευαίσθητη περιοχή όπως η Ξάνθη, λειτουργούν περισσότερο προσχηματικά παρά επί της ουσίας.
