Ο πόνος στον καρπό μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στη ζωή του πάσχοντος, καθώς η άρθρωση έχει καθοριστική σημασία για την εκτέλεση βασικών, καθημερινώνκινήσεων.
«Ο καρπός είναι από τις σημαντικότερες αρθρώσεις, καθώς συνδράμει καθοριστικά στην εκτέλεση των πλέον αναγκαίων δραστηριοτήτων ακόμα και για την επιβίωση του ανθρώπου, καθώς σοβαρή δυσλειτουργία του δύναται να εμποδίζει τον πάσχοντα στη διαχείριση των αντικειμένων που κρατά, όπως π.χ. ένα πιρούνι», λέει ο φυσιοθεραπευτής-χειροθεραπευτής Γιώργος Κακαβάς, από το Fysiotek Sports and Spine Lab.
Ανατομικά, ο καρπός αποτελείται από πολλές μικρές αρθρώσεις που ενώνουν τα δύο οστά του κάτω βραχίονα με τα δάχτυλα. Συγκεκριμένα αποτελείται από οκτώ οστά τα οποία συνδέονται μεταξύ τους με συνδέσμους. Από την παλαμιαία επιφάνεια διέρχεται και μια δομή που μοιάζει με σωλήνα, γνωστή ως καρπιαίος σωλήνας, μέσω του οποίου περνούν τα νεύρα και οι τένοντες από το αντιβράχιο στο χέρι, προκειμένου αυτό να κινηθεί.
Ο τραυματισμός οποιουδήποτε μέρους του καρπού -είτε προκαλείται από χτύπημα είτε από πίεση στα νεύρα- μπορεί να οδηγήσει σε πόνο. Η διαφορά είναι ότι ο πόνος είναι αιφνίδιος σε περιπτώσεις χτυπήματος, ενώ όταν οφείλεται σε μακρόχρονη επαναλαμβανόμενη καταπόνηση και ύπαρξη φλεγμονής, είναι σταδιακά επιδεινούμενος.
Το είδος και ο εντοπισμός του πόνου εξαρτάται από την αιτία, οπότε άλλοτε περιγράφεται ως διαρκής ενόχληση καιάλλοτε ως οξύς ή ξαφνικός πόνος. Μπορεί δε να εντοπίζεται στην εσωτερική ή στην εξωτερική πλευρά του καρπού. Ανάλογα με την αιτία, τα συμπτώματα μπορεί να είναι αρχικά ήπια και ο ασθενής να πονά μόνο κατά τη διάρκεια ορισμένων δραστηριοτήτων και να χειροτερεύουν με αργούς ή γρήγορους ρυθμούς,φτάνοντας σε σημείο ο πόνος να υφίσταται και σε κατάσταση ηρεμίας.
Σύμφωνα με τον κ. Κακαβά, η αναζήτηση ιατρικής συμβουλής είναι αναγκαία όταν συμβαίνει τραυματισμός του καρπού, αλλά και όταν παρεμβαίνει στις καθημερινές δραστηριότητες, ιδίως εάν συνδυάζεται με άλλα συμπτώματα όπως πρήξιμο, μώλωπες, μούδιασμα και έλλειψη αίσθησης της αφής, δυσκαμψία, αδυναμία κράτησης των αντικειμένων, ήχος κλικ κατά την κίνηση του καρπού.
Η διάγνωση τίθεται μετά την κλινική εξέταση και τη διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων, όπως ακτινογραφία, αξονική και μαγνητική τομογραφία, ή ακόμα και επιπλέον εξετάσεις, όπως αρθροσκόπηση, ηλεκτρομυογράφημα, μελέτη νευρικής αγωγιμότητας.
Διάστρεμμα και κάταγμα
Το διάστρεμμα είναι από τις πιο συχνές αιτίες πόνου στον καρπό και συνήθως προκαλείται από πτώση και κάμψη του προς τα πίσω, όταν το χέρι χτυπά το έδαφος, επιφέροντας βλάβη σ’ ένα ή περισσότερους συνδέσμους της άρθρωσης.
Αναλόγως της σοβαρότητάς τους, τα διαστρέμματαδιακρίνονται σε τρεις κατηγορίες: στην πρώτη εντάσσονται τα διαστρέμματα στα οποία οι σύνδεσμοι έχουν μεν τεντωθεί υπερβολικά αλλά δεν έχουν υποστεί ρήξη, στη δεύτερη όσα συνοδεύονται με μερική ρήξη συνδέσμου και στην τρίτη τα διαστρέμματα που συνοδεύονται από πλήρη ρήξη συνδέσμου, απαιτώντας ακόμα και χειρουργική αποκατάσταση.
Από πτώση μπορεί να προκύψει και κάταγμα της κερκίδας ή του σκαφοειδούς οστού. Και στις δύο περιπτώσεις ο ασθενής νοιώθει έντονο πόνο στην περιοχή του καρπού, ο οποίος τον οδηγεί στον γιατρό, όπου μετά από ακτινολογική διερεύνηση τίθεται η διάγνωση και ακολουθείται η ενδεδειγμένη θεραπεία (ανάταξη -εάν απαιτείται- εφαρμογή νάρθηκα ή υποβολή σε χειρουργική επέμβαση).
Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι άλλη μια αιτία πόνου στον καρπό, ο οποίος εμφανίζεται στην αρχή περιστασιακά και επιδεινώνεται με το πέρασμα του χρόνου. Από τον καρπιαίο σωλήνα διέρχονται οι τένοντες που διευκολύνουν την κάμψη των δακτύλων, το μέσο νεύρο που εξασφαλίζει την ικανότητα της αφής στα δάκτυλα.
«Η πάθηση συνδέεται με επαναλαμβανόμενη κίνηση που περιλαμβάνει την ανύψωση, την πληκτρολόγηση, ή τη χρήση εξοπλισμού που δονείται στο χέρι. Επιρρεπείς είναι επίσης οι παχύσαρκοι, οι διαβητικοί και οι πάσχοντες από αρθρίτιδα», εξηγεί ο κ. Κακαβάς.
Το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα αναπτύσσεται όταν το μέσο νεύρο πιέζεται, εξαιτίας ερεθισμού και πρηξίματος του «σάκου» που περιβάλλει τους τένοντες, προκαλώντας μούδιασμα και αδυναμία στο χέρι, πόνο, ο οποίος μπορεί να είναι εντονότερος τη νύχτα και που μπορεί να εκτείνεται έως τον ώμο.
Ο αντίχειρας, ο δείκτης και ο μέσος ενδέχεται να χάσουν τη δυνατότητα αίσθησης και την ικανότητα συγκράτησης των αντικειμένων, προβλήματα που αποκαθίστανται παροδικά με την κίνηση των δακτύλων. Όταν όμως η πάθηση παραμείνει αθεράπευτη η αισθητικότητα φθίνει σταδιακά.
Οστεοαρθρίτιδα
Η οστεοαρθρίτιδα παρουσιάζεται συχνότερα σε άτομα μέσης ηλικίας και άνω, και σε όσους έχουν οικογενειακό ιστορικό. Πρόκειται για μια από τις συχνότερες παθήσεις που προσβάλουν τα χέρια, προκαλώντας φλεγμονή των αρθρώσεων και εμφανίζεται όταν ο χόνδρος που καλύπτει τα οστά φθείρεται, είτε λόγω υπέρχρησης, είτε λόγω τραυματισμού.
Η θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας είναι συντηρητική στα αρχικά στάδια και χειρουργική σε προχωρημένα.
Τενοντίτιδα
Η τενοντίτιδα καρπού μπορεί να προκληθεί όταν οι τένοντες αναπτύξουν μικρές σχισμές ή ερεθιστούν και φλεγμαίνουν. Η πάθηση συνήθως οφείλεται σε χρόνια, επαναλαμβανόμενη κίνηση της άρθρωσης, σε τραυματισμό αλλά και σε ρευματικές παθήσεις, προκαλώντας πόνο, συχνά κατά την κάμψη του καρπού.
Η θεραπεία είναι συντηρητική στα αρχικά στάδια, με τοποθέτηση νάρθηκα και λήψη φαρμακευτικής αγωγής, ενώ σε περιπτώσεις που δεν αποδίδουν αυτά τα μέτρα, η μόνη λύση είναι η υποβολή του ασθενή σε χειρουργική επέμβαση.
Η αντιμετώπιση
Η θεραπεία για τον πόνο στον καρπό εξαρτάται από την αιτία του πόνου και τη σοβαρότητά του. Στις περισσότερες περιπτώσεις αρχικά συστήνονται λιγότερο επεμβατικές θεραπείες, με ανάπαυση, τοποθέτηση πάγου, νάρθηκα και λήψη αναλγητικών και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων.
Αναλόγως της αιτίας πρόκλησης του πόνου ο θεράπων ιατρός μπορεί να συστήσει και φυσιοθεραπείες. Ύστατη λύση αποτελεί η χειρουργική επέμβαση, όποια κι αν είναι η υφιστάμενη πάθηση.
Για να μην παραστεί ανάγκη λήψης θεραπευτικών μέτρων, υπάρχουν ορισμένες πρακτικές συμβουλές που καθένας μπορεί να ακολουθήσει, επισημαίνει ο κ. Κακαβάς. Μεταξύ αυτών είναι η σωστή χρήση των επαγγελματικών εργαλείων, όπως πληκτρολόγιο, σεσουάρ, πινέλο κ.λπ., η σωστή στάση σώματος κατά την εκτέλεση των επαγγελματικών υποχρεώσεων, αλλά και η χρήση προστατευτικών καρπού τόσο κατά την εργασία όσο και κατά τη συμμετοχή σε αθλήματα που παρουσιάζουν υψηλή επικινδυνότητα για τραυματισμό στον καρπό.
Ειδικά ο πόνος που προκαλείται από διαστρέμματα, οστεοαρθρίτιδα και από το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα μπορεί να αντιμετωπιστεί με σύγχρονες φυσιοθεραπευτικές μεθόδους, όπως το πρότυπο σύστημα αξιολόγησης και θεραπείας fysiotek το οποίο συνδυάζει την τεχνολογία αιχμής με τη θεραπεία του αίτιου του μυοσκελετικού πόνου και όχι του συμπτώματος, καταλήγει ο κ. Κακαβάς.