Οποιος πιστεύει ότι η Ρωσία δεν είναι και κανένα υπόδειγμα δημοκρατίας, είναι δύσκολο να μοιραστεί τον ενθουσιασμό του επιχειρηματία που παραλλήλισε τον έλληνα πρωθυπουργό με τον ρώσο πρόεδρο. Θα ήταν ακόμη πιο δύσκολο να ενθουσιαστεί κάποιος που έχει εμπνευστεί από ιδεώδη της Αριστεράς, όπως είναι εκείνο το πλέγμα των δικαιωμάτων που σου επιτρέπει να διαδηλώνεις ή να εκφράζεσαι ελεύθερα ή το αίτημα να ζεις σε μια κοινωνία τη μοίρα της οποίας δεν θα ορίζουν μια αυταρχική εξουσία και μια δράκα ολιγαρχών.
Με αυτήν την ελίτ, όμως, η εγχώρια Αριστερά δεν είχε ποτέ πρόβλημα. Δεν κατήγγειλε ποτέ τις πρακτικές απομύζησης του πλούτου της Ρωσίας, δεν υπερασπίστηκε τους διαδηλωτές στους δρόμους, δεν ανέβηκε ποτέ στα κάγκελα για την καταστολή τους. Κι ο λόγος είναι απλός: η Ρωσία του Πούτιν μπορεί να μην έγινε ποτέ υπόδειγμα δημοκρατίας, αλλά στο εγχώριο αριστερό φαντασιακό υπήρξε πάντα υπόδειγμα αντιδυτικισμού.
Η προσέγγιση αυτή δεν είναι η εξαίρεση, αλλά ο κανόνας. Στη Βενεζουέλα, ο Νικολάς Μαδούρο φιλοδοξεί να γίνει η κάθε λέξη του Συντάγματος –ενός Συντάγματος όμως που θα φτιάξει ο ίδιος καταλύοντας ακόμη και τη δημοκρατία του Τσάβες. Φυσικά «στο όνομα του λαού, των αγροτών, των κοινοτήτων». Κι αυτή η επίκληση είναι αρκετή για να προκαλέσει επαναστατικά ρίγη συγκίνησης. Μπορεί να μην έχει και πολλή σχέση με τον Γκράμσι ή τον Μπερλινγκουέρ, αλλά είναι κι αυτή μια Αριστερά. Και αν κρίνει κανείς τόσο από τις συμπάθειές της στο εξωτερικό όσο και από τις κυβερνητικές της πρακτικές στο εσωτερικό, αυτή δεν είναι μια Αριστερά λιγότερο ή περισσότερο ριζοσπαστική. Είναι μια Αριστερά με πολιτική κουλτούρα καθεστωτισμού –από εκείνες που αρέσουν στον επιχειρηματία.