Την υπογραφή της στην παράταση αλλά και στη διεύρυνση της σκληρής λιτότητας τουλάχιστον έως το 2020 (και βλέπουμε) έβαλε χθες η κυβέρνηση, ελπίζοντας σε μέτρα για το χρέος μετά τη λήξη του προγράμματος αλλά και σε ενεργοποίηση των αντιμέτρων.
Υστερα από επτά μήνες διαπραγματεύσεων η κυβέρνηση αποδέχθηκε, μεταξύ άλλων, μείωση των κύριων συντάξεων έως 18% αλλά και των επικουρικών κατά επιπλέον έως 18%, μαχαίρι 3.000 ευρώ στο αφορολόγητο μισθωτών, συνταξιούχων και αγροτών, πώληση του 40% των λιγνιτικών μονάδων και ορυχείων της ΔΕΗ, άνοιγμα των καταστημάτων σε τουριστικές περιοχές της χώρας για 30 Κυριακές τον χρόνο, από οκτώ σήμερα, κατάργηση της προέγκρισης των ομαδικών απολύσεων.
Η ΓΣΕΕ με ανακοίνωσή της χαρακτηρίζει «σκληρό και βάρβαρο το νέο πακέτο μέτρων σε συντάξεις, επιδόματα και εργασιακές σχέσεις» προαναγγέλλοντας γενική απεργία στις 17 Μαΐου.
Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος λίγο πριν από τις 6 τα ξημερώματα της Τρίτης, όταν ολοκληρώθηκε ο τελευταίος μαραθώνιος κύκλος συζητήσεων με την τρόικα, έκανε λόγο για αμοιβαίους συμβιβασμούς, μέτρα τα οποία ικανοποιούν την κυβέρνηση και άλλα τα οποία «μας στενοχωρούν». Συμπλήρωσε ωστόσο ότι πλέον δεν υπάρχει δικαιολογία ώστε να μη συζητηθούν τα μέτρα για το χρέος στην επόμενη συνεδρίαση του Eurogroup, στις 22 Μαΐου.
Εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών λίγο αργότερα είπε ότι η συμφωνία «αποτελεί ένα σημαντικό ενδιάμεσο βήμα» και υπογράμμισε ότι η αξιολόγηση του προγράμματος διάσωσης δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα.
Η συμφωνία χαρακτηρίζεται από κυβέρνηση και δανειστές «προκαταρκτική», δεδομένου ότι για να κλείσει η αξιολόγηση πρέπει, αφενός, να ψηφιστούν τα μέτρα και να υλοποιηθούν τα προαπαιτούμενα, αφετέρου, να διευκρινιστεί από το Eurogroup το δημοσιονομικό μονοπάτι μετά το 2018 (στο καλύτερο σενάριο, η απαίτηση για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ παραμένει έως το 2021) και να συμφωνηθούν οι μελλοντικές ενδεχόμενες παρεμβάσεις στο χρέος.
Σε κοινή ανακοίνωσή τους, ΔΝΤ και ευρωπαϊκοί θεσμοί αναφέρουν ότι «η προκαταρκτική συμφωνία θα συμπληρωθεί με περαιτέρω συζητήσεις τις επόμενες εβδομάδες για μια αξιόπιστη στρατηγική ώστε να διασφαλίζεται ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο», ενώ σε τηλεγράφημά του το Reuters επικαλούμενο ευρωπαίο αξιωματούχο αναδεικνύει επιφυλάξεις για το αν οι συζητήσεις θα γίνουν στις 22 Μαΐου ή αργότερα. Ο ευρωπαίος αξιωματούχος εκτιμά ότι θα υπάρξει κάτι το οποίο θα μοιάζει «λιγότερο με απόφαση και περισσότερο με όραμα για το πώς θα φτάσουμε στη βιωσιμότητα του χρέους».
Οσον αφορά την ενεργοποίηση των όποιων μέτρων για το χρέος ενδεχομένως αποφασιστούν –ή σκιαγραφηθούν για να μην υπάρξουν προβλήματα στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της Γερμανίας –δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα εφαρμοστούν μετά το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018. Οι δανειστές άλλωστε στην κοινή ανακοίνωσή τους κάνουν λόγο για «αξιόπιστη στρατηγική». Πλέον το μεγάλο ζητούμενο είναι αν αυτή η στρατηγική θα είναι ικανή να ανοίξει τις πύλες της ΕΚΤ για την ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης ή θα μείνουν στο προσκήνιο μόνο υποσχέσεις και σκληρά μέτρα.
Το θέμα του χρέους αναμένεται να συζητηθεί σε έκτακτη συνεδρίαση του EuroWorking Group αύριο (όπως μετέδωσε το Bloomberg) αλλά και στο περιθώριο της συνάντησης των υπουργών Οικονομικών του G7 στο Μπάρι της Ιταλίας, στις 11 και 13 Μαΐου.
ΤΟ ΧΑΡΗΚΑΝ. Οι αγορές υποδέχθηκαν με θέρμη την προκαταρκτική συμφωνία κυβέρνησης δανειστών και το ελληνικό Χρηματιστήριο έκανε άλμα, ενώ οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων συρρικνώνονται δραστικά. Ο Γενικός Δείκτης τιμών στο ΧΑ κατέγραψε τη μεγαλύτερη ποσοστιαία άνοδο της χρονιάς (3,06%) και ο τραπεζικός δείκτης έκανε άλμα 8,23%, ενώ η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου υποχώρησε στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Σεπτέμβριο του 2014 (κοντά στο 6%).
«Η Ελλάδα έχει αγοράσει λίγο χρόνο, αλλά το ΔΝΤ πρέπει να συμμετάσχει για να υπάρξει πραγματική σημαντική εξέλιξη στην αγορά ομολόγων» δήλωσε στο Reuters ο στρατηγικός αναλυτής της DZ Bank Ντάνιελ Λεντς.
Ο Πολ Τόμσεν, από την πλευρά του, επανέλαβε την πάγια θέση του Ταμείου ότι για να υπάρξει πρόταση συμμετοχής του ΔΝΤ στο Εκτελεστικό Συμβούλιο, εκτός από τις «μεταρρυθμίσεις» από πλευράς ελληνικής κυβέρνησης (καλωσόρισε τη συμφωνία), απαιτούνται και διαβεβαιώσεις για συγκεκριμένα μέτρα για το χρέος από την πλευρά του Eurogroup. Ολοι πλέον μιλούν ολοένα και περισσότερο για διαβεβαιώσεις επί συγκεκριμένων μελλοντικών μέτρων και όχι για την αποτύπωση συγκεκριμένων, ποσοτικοποιημένων μέτρων τα οποία η Γερμανία έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν είναι του παρόντος.
ΤΑ ΑΝΤΙΜΕΤΡΑ. Επί του παρόντος η κυβέρνηση μέσω διαρροών επιχειρεί να αναδείξει τα αντίμετρα επισκιάζοντας τα μέτρα. Κυβερνητικές πηγές τόνιζαν ήδη από τα ξημερώματα της Τρίτης τις παρεμβάσεις για τη μείωση της συμμετοχής σε φάρμακα και τα μέτρα ενίσχυσης της κοινωνικής προστασίας, ενώ όπως έγινε γνωστό στο πακέτο των δυνάμει αντιμέτρων (εφόσον επιτευχθούν οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα και βάλει τη σφραγίδα του το απαισιόδοξο ΔΝΤ) περιλαμβάνεται και η μείωση της έκτακτης εισφοράς. Αν εφαρμοστούν τα φορολογικά αντίμετρα, το 2020, στα μεσαία εισοδηματικά κλιμάκια μισθωτών, συνταξιούχων και αγροτών θα υπάρξουν μικρές ελαφρύνσεις, δεδομένου ότι η ειδική εισφορά αλληλεγγύης θα εξαιρεί εισοδήματα έως 30.000 ευρώ (από 12.000 ευρώ σήμερα).
Αν εφαρμοστούν τα αντίμετρα, επίσης, ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων θα μειωθεί από το 22% στο 20%, ο συντελεστής φόρου για τις επιχειρήσεις από το 29% στο 26% και ο ΕΝΦΙΑ κατά 200 εκατ. ευρώ (στα 3,3 δισ. ευρώ που βεβαιώνει ο φόρος).