Νέες απώλειες από 45 έως 300 ευρώ για 1,1 εκατ. συνταξιούχους από το 2019 φέρνει η συμφωνία κυβέρνησης και δανειστών που θα εξανεμίσουν τις ήδη πενιχρές συντάξεις. Πρόκειται για απώλειες που θα προέλθουν από την περικοπή της προσωπικής διαφοράς τόσο στις κύριες όσο και στις επικουρικές συντάξεις και έρχονται να προστεθούν στις αλλεπάλληλες μειώσεις και χαράτσια που επιβλήθηκαν με τον νόμο Κατρούγκαλου κατά τη θητεία της σημερινής κυβέρνησης. Είναι άλλωστε ενδεικτικό ότι 20 συνολικά περικοπές και αυξήσεις εισφορών έχουν επιβληθεί από τη σημερινή συγκυβέρνηση και οι οποίες έχουν καταντήσει τις συντάξεις απλά βοηθήματα.
Ειδικότερα, το βάρος των νέων μειώσεων θα μοιραστεί εκτός από τις κύριες και στις επικουρικές συντάξεις οι οποίες θα υποστούν εκ νέου περικοπή έως και 18%. Δηλαδή έως 18% θα μειωθούν οι κύριες συντάξεις και έως 18% θα μειωθούν και οι επικουρικές συντάξεις. Μάλιστα αν ληφθεί υπόψη και η μείωση του αφορολόγητου εκτιμάται ότι οι σημερινοί συνταξιούχοι θα χάσουν έως μιάμιση σύνταξη.
Οπως προβλέπει η συμφωνία κυβέρνησης – θεσμών, το «ταβάνι προστασίας» ορίζεται σε 18% προκειμένου να μην μπουν σε τροχιά ελεύθερης πτώσης οι υψηλές συντάξεις που εμφανίζουν μεγάλες προσωπικές διαφορές έως και 39%. Αυτό σημαίνει ότι η προσωπική διαφορά θα κόβεται τόσο ώστε το συνολικό ποσό της εκάστοτε σύνταξης να μη μειώνεται πάνω από 18%. Οι μεγαλύτερες απώλειες θα προκύψουν για τους δημοσίους υπαλλήλους που έχουν συνταξιοδοτηθεί με 35ετία (κυρίως διευθυντές), ενστόλους, γιατρούς ΕΣΥ, πανεπιστημιακούς καθώς και τους παλαιούς συνταξιούχους του ΤΕΒΕ (ΟΑΕΕ).

Η νέα, 14η περικοπή, αφορά περισσότερες από 900.000 κύριες συντάξεις που είχαν απονεμηθεί πριν τον Μάιο του 2016 και είναι υψηλότερες από τις συντάξεις με τις ίδιες ακριβώς προϋποθέσεις όπως αυτές προκύπτουν από τον νόμο Κατρούγκαλου. Οσον αφορά τις επικουρικές εκτιμάται ότι το μαχαίρι θα θίξει 200.000 συνταξιούχους.

ΟΙ ΑΝΑΠΗΡΙΚΕΣ. Πάντως δεν υπάρχει καμία αναφορά στην προστασία των αναπηρικών συντάξεων, των συντάξεων χηρείας και των χαμηλοσυνταξιουχων. Αυτό σημαίνει ότι η περικοπή της προσωπικής διαφοράς θα αρχίζει από τις πολύ χαμηλές συντάξεις των 486 ευρώ οι οποίες εμφανίζουν προσωπικές διαφορές της τάξης των 45 ευρώ.

Για παράδειγμα, συνταξιούχος του Δημοσίου που λαμβάνει συνολικά 1.050 ευρώ (900 κύρια σύνταξη και 150 επικουρική) μετά τον επανυπολογισμό των συντάξεων εμφανίζει προσωπική διαφορά 180 ευρώ στην κύρια και 28,61 στην επικουρική.

Σύνολο 208,61. Με την εφαρμογή του πλαφόν προστασίας 18% θα χάσει 162 ευρώ από την κύρια και 27 από την επικουρική. Σύνολο 182 ευρώ. Επομένως, η συνολική απώλεια ξεπερνά κατά πολύ το σύνολο της επικουρικής του. Δηλαδή το μέτρο που θα ισχύσει από το 2019 έχει το ίδιο αποτέλεσμα με την εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος που θα οδηγούσε σταδιακά στον μηδενισμό των επικουρικών συντάξεων.

Το ίδιο συμβαίνει και στο επόμενο παράδειγμα: Συνταξιούχος που εισπράττει 1.400 ευρώ κύρια σύνταξη και 200 επικουρική (σύνολο 1.600) θα χάσει 252 ευρώ από την κύρια και έως 36 από την επικουρική. Επομένως, η συνολική απώλεια (288 ευρώ) ξεπερνά κατά πολύ το σύνολο της επικουρικής του. Οι υψηλοσυνταξιούχοι εκτιμάται ότι θα χάσουν κατά μέσο όρο 100 έως 250 ευρώ καθαρά το μήνα.

ΤΑ ΑΝΤΙΜΕΤΡΑ. Οσον αφορά τα εργασιακά και τα αντίμετρα, η συμφωνία προβλέπει τα εξής: Επαναφορά της αρχής της επεκτασιμότητας των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας και της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης και μεταβίβαση των αποφάσεων για τις ομαδικές απολύσεις στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας.Η επαναφορά των αρχών της επεκτασιμότητας και της ευνοϊκότερης ρύθμισης θα θεσπιστεί άμεσα και θα ισχύσει μετά το πέρας του τρέχοντος προγράμματος προσαρμογής, δηλαδή από 1.9.2018.

Αυτό σημαίνει ότι από τον Σεπτέμβριο του επόμενου έτους οι όροι των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων θα ισχύουν υποχρεωτικά και για τα μη μέλη των κλαδικών εργοδοτικών ενώσεων και, παράλληλα, θα υπερισχύουν των όρων των επιχειρησιακών συμβάσεων (εφόσον οι όροι των κλαδικών είναι ευνοϊκότεροι από τους όρους των επιχειρησιακών συμβάσεων).

ΟΙ ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ. Εξάλλου, οι αποφάσεις για τις ομαδικές απολύσεις θα λαμβάνονται σε επίπεδο Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας ενώ η πολιτική ηγεσία του υπ. Εργασίας δεν θα μπορεί να θέσει βέτο. Ωστόσο, η συμφωνία κυβέρνησης – θεσμών προβλέπει τη διατήρηση του ορίου των απολύσεων στο 5%.
Oσον αφορά τα αντίμετρα για συνταξιούχους, εργαζομένους και ανέργους, για το 2019, εφόσον επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι, συμφωνήθηκαν επίσης τα ακόλουθα:
* Επιδότηση ενοικίου 1.000 ευρώ ανά έτος για 600.000 οικογένειες
* Ενίσχυση του επιδόματος πρώτου και δεύτερου παιδιού (επιπλέον συνολική ετήσια δαπάνη 260 εκατ.)
* Επέκταση σχολικών γευμάτων για το 50% των μαθητών δημοτικών και γυμνασίων
* Επέκταση του προγράμματος βρεφονηπιακών σταθμών για παιδιά έως 4 ετών
* Μείωση της συμμετοχής στα φάρμακα για όλο τον πληθυσμό (σ.σ. και όχι μόνο για τους συνταξιούχους όπως προβλεπόταν αρχικά) με εισοδηματικά κριτήρια. Η συμμετοχή θα είναι μηδενική για όσους συνταξιούχους και εργαζομένους έχουν αποδοχές έως 700 ευρώ, ενώ θα μειωθεί στο 50% για όσους έχουν αποδοχές έως 1.200 ευρώ
* Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας συνολικού κόστους 250 εκατ. ευρώ και χρηματοδότηση άλλων αναπτυξιακών μέτρων μέσω του ΠΔΕ με επιπλέον 250 εκατ.