Τον Νοέμβριο του 2012, για να κλείσει η πρώτη αξιολόγηση επί τρικομματικής (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ) η τρόικα ζητούσε μέτρα επί μέτρων, προκειμένου να υπάρξει πρωτογενές πλεόνασμα.
Φαίνονταν τότε υπερβολικά και περισσότερα από όσα χρειάζονταν για να καλυφθούν οι συμφωνημένοι στόχοι του δεύτερου Μνημονίου. Από τη ΔΗΜΑΡ τότε προτάθηκε η ιδέα: απέναντι στη μέριμνα για την αντιμετώπιση της υποαπόδοσης των μέτρων να υπάρξει και η προοπτική κοινωνικού οφέλους από την υπεραπόδοσή τους. Και αυτό το πλεόνασμα του πλεονάσματος να μπορεί να διατίθεται από την ελληνική κυβέρνηση σε στήριξη αυτών που πλήττονταν περισσότερο από την κρίση. Αυτό έγινε αποδεκτό και από την τρόικα, ως συμφωνία. Μόνο που, αντί το 100% του πλεονάσματος του πλεονάσματος να διατίθεται από την κυβέρνηση για κοινωνικούς σκοπούς, η συμφωνία έκλεισε στο 30% να διατίθεται για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους και το υπόλοιπο 70% να το διαχειρίζεται η κυβέρνηση, ως «κοινωνικό μέρισμα»!
Πλεόνασμα του πλεονάσματος υπήρξε το 2013. Mετά την πιστοποίησή του από τη Eurostat τον Απρίλιο του 2014, διατέθηκε από τη δικομματική πλέον κυβέρνηση κατά το δοκούν…
Η ιδέα αυτή της αντιμετώπισης του πλεονάσματος του πλεονάσματος διατηρήθηκε και στο τρίτο Μνημόνιο, μόνο που στα ποσοστά διάθεσης υπήρξε μια όχι αμελητέα τροποποίηση: εφεξής θα κατευθυνόταν το 30% στην αποπληρωμή του δημόσιου χρέους, το 30% στην εξόφληση ληξιπρόθεσμων του Δημοσίου και το 40% για κοινωνικούς σκοπούς, αφού όμως προϋπάρξει συνεννόηση με τους θεσμούς.
Τους κυβερνητικούς πανηγυρισμούς προ δεκαημέρου, μετά την επαλήθευση από τη Eurostat ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 ανήλθε στο 4,1%, αντί του στόχου 0,5%, ακολούθησε το καυτό ερώτημα: «Διαπιστώνεται πλεόνασμα του πλεονάσματος 6,5 δισ. ευρώ. Τι ακριβώς γίνεται με τη διάθεσή του;». Η κυβέρνηση έδωσε μονομερώς τον περασμένο Δεκέμβριο ως κοινωνικό μέρισμα 617 εκατ. ευρώ. Από το 40% του πλεονάσματος του πλεονάσματος, δηλαδή από τα 2,600 δισ. ευρώ απομένουν άλλα 1,983 δισ. ευρώ που θα έπρεπε να διατεθούν… ως κοινωνικό μέρισμα!
Μέχρι στιγμής δεν είδαμε καμία τέτοια πρόνοια! Καμία ανακοίνωση. Σε κανένα από τα μέτρα ή τα αντίμετρα της δεύτερης αξιολόγησης δεν υπάρχει! Ξεχάστηκαν ή χάθηκαν διπλωμένα στην επιστολή της 23ης Δεκεμβρίου 2016 της βαθύτατης συγγνώμης του υπουργού Οικονομικών προς τους θεσμούς για το ατόπημα της μονομερούς διάθεσης των 617 εκατ.;
Αναμένοντας στο κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης την πολυπόθητη απάντηση, σημειώσαμε με ιδιαίτερη ανησυχία το περασμένο Σάββατο τα όσα είπε στην εκπομπή του Σπ. Μάλη (Σκάι TV) ο γενικός γραμματέας Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών. Ούτε λίγο ούτε πολύ, μας διαβεβαίωσε ότι το πλεόνασμα αυτό έχει φύγει από το ταμείο. Δεν υπάρχει! Πήγε για τους τόκους (του χρέους)! Δηλαδή, γνωρίζοντας τον Δεκέμβριο του 2016 περίπου το ποσό της υπεραπόδοσης των μέτρων, η κυβέρνηση συνειδητά περιορίστηκε μόνο στην απόδοση στην κοινωνία των 617 εκατ. Από τα 2,6 δισ.! Για να μην… επιβαρύνει με δαπάνες το 2017 με τα επιπλέον 1,9 δισ. αλλά ούτε και το 2016!
Την ακραία επιβάρυνση και λιτότητα εις βάρος των χαμηλών και μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων για τα χρόνια που έρχονται τη μάθαμε το πρωί της περασμένης Τρίτης. Το ποσό όμως των 1,983 δισ. ευρώ, που τα στέρησαν από την κοινωνία όταν, ως μη ώφειλαν, αφαίρεσαν από την οικονομία 6 δισ. ρευστότητα, θα παραμένει το εσαεί στίγμα τους.
Ο Δημήτρης Χατζησωκράτης είναι μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της Δημοκρατικής Συμπαράταξης και της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΔΗΜΑΡ