Για την επικράτεια του μεταμοντέρνου είναι ένα στοίχημα δύσκολο: να διατηρήσεις το κρητικό ιδίωμα του αριστουργηματικού «Ερωτόκριτου» μπολιάζοντάς το με μουσικούς πειραματισμούς, τζαζ αποχρώσεις και αίσθηση μιούζικαλ. Οπως κι αν έχει, ο συνθέτης του νέου «Ερωτόκριτου» Δημήτρης Μαραμής και ο σκηνοθέτης – χορογράφος Κωνσταντίνος Ρήγος παραδίδουν από σήμερα και για δέκα παραστάσεις το δικό τους προσωπικό στοίχημα στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Αλήθεια, τι μπορεί να πει μια ιστορία αγάπης και θάρρους σε μια χώρα που μετράει κάθε μέρα τις δυνάμεις της και τις βρίσκει λειψές; «Εχουμε ανάγκη να θυμόμαστε τις λέξεις και τις εικόνες του “Ερωτόκριτου” σε αυτή την κατάσταση που βρισκόμαστε, ως “ελεύθεροι πολιορκημένοι”» λέει ο Κωνσταντίνος Ρήγος. «Να θυμηθούμε ότι κάπου μέσα μας υπάρχει ένας Ερωτόκριτος. Να δούμε ότι ενώ μπορούσε να απαγάγει και να σώσει την Αρετούσα από τη φυλακή και να ζήσει όπως θέλει, επιλέγει να σώσει το βασίλειο, τον βασιλιά και να ζητήσει χάρη για να πάρει την Αρετούσα. Είναι η δύναμη της λογικής πάνω στο συναίσθημα. Μόνο έτσι μπορούμε να είμαστε σίγουροι για τα αποτελέσματα των πράξεών μας».
Το στοίχημα περιγράφει από τη δική του πλευρά ο συνθέτης Δημήτρης Μαραμής: «Εγώ κρίθηκα από τη δύσκολη φόρμα του μουσικού θεάτρου. Η πνευματική περιπέτεια, να χτίσεις κάτι στέρεο που να έχει ροή και να δημιουργεί εκπλήξεις και αντιθέσεις, δεν ξεχνιέται εύκολα. Αναμετρήθηκα με δύσκολο έργο. Ομως έμεινε η δύναμη της πίστης, η οποία στο τέλος νικά. Ο θεός Ερωτας, που είναι ο πιο ισχυρός και ίσως ο μοναδικός, γιατί αυτός προκαλεί τη γέννηση των πάντων».
Ως προς τη σκηνοθετική προσέγγιση ο Ρήγος είδε τη νέα παράσταση ως συνέχεια της παράστασης «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», την οποία ανέβασε πέρυσι στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. «Στην ουσία πρόκειται για την ίδια ιστορία, στο κέντρο της οποίας θίγονται οι σχέσεις με την εξουσία, το πατρικό πρότυπο, τα παιδιά που αγαπιούνται και δεν μπορούν, το κοινωνικό χάσμα. Ηταν ένα μοτίβο που με ενδιέφερε πάρα πολύ στο “Ρωμαίος και Ιουλιέτα” και φυσικά και στην ιστορία του Ερωτόκριτου. Εδώ μάλιστα υπάρχει και happy end, αλλά επιλέξαμε να μην το αποδώσουμε. Δεν υπάρχει δηλαδή η σκηνή του γάμου. Τελειώνουμε με την απελευθέρωση της Αρετούσας από τη φυλακή. Αυτό επέλεξε ο Δημήτρης Μαραμής κι εμένα με βολεύει πολύ, μου αρέσει να μην ακούγεται το γνωστό “κι έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα”. Νομίζω ότι είναι μια ουτοπία. Και αυτό το ζευγάρι ύστερα από λίγο καιρό κάποια προβλήματα θα αντιμετωπίσει».

Η απουσία του ευτυχισμένου τέλους απομακρύνει και τους σκηνοθετικούς εντυπωσιασμούς, αφού, όπως εξηγεί ο Μαραμής, «σημασία έχουν η νίκη της πίστης, η αναγνώριση, η συνάντηση στο τέλος των δύο ερωτευμένων μέχρι θανάτου, και όχι η αποκατάστασή τους με έναν γάμο και το μοίρασμα του θρόνου. Με ενδιέφερε η δικαίωση της αλήθειας και του αγώνα τους».

ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΕΣ. Η ιστορία αυτής της αγάπης ντύθηκε με μουσική τζαζ και μπλουζ αφήνοντας στην άκρη την παραδοσιακή φόρμα. Η επιλογή του συνθέτη υπήρξε εξίσου απελευθερωτική για τον Κωνσταντίνο Ρήγο. «Δεν χρειάστηκε να προσκολληθώ στο παραδοσιακό στυλ του “Ερωτόκριτου” ούτε έπρεπε να πάω σε κάτι πιο μοντέρνο, ώστε να γίνει “σκηνοθετισμός” στην παράσταση. Οι ωραίες ιδέες πολλές φορές καίγονται πάνω σε πειραματισμούς. Η τελευταία τάση στο θέατρο είναι να υπάρχει μια “φορετή” ιδέα πάνω σε ένα έργο. Δηλαδή να ακολουθείς ένα μοτίβο, ανεξάρτητα αν έχει διέξοδο. Και στον “Ερωτόκριτο” ακολουθώ την ελευθεριότητα της συμπεριφοράς των νέων σε όλες τις εποχές. Ολα αυτά σε ένα πλαίσιο που το ορίζει το μιούζικαλ, με τους δικούς του συγκεκριμένους κώδικες. Πρέπει να υπηρετήσω ένα μουσικό έργο ως σκηνοθέτης ο οποίος οφείλει να ακολουθήσει τα μελωδικά μονοπάτια. Είναι δύσκολο. Προσπάθησα να φτιάξω έναν κόσμο βασισμένο πάνω σε σκάλες και επιφάνειες, οι οποίες δημιουργούν ένα παζλ δωματίων, μπαλκονιών, δρόμων».
Σε κάθε περίπτωση, η επιλογή της φόρμας του μιούζικαλ δεν είναι η πλέον εύκολη για να αφηγηθούν την ιστορία του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας, αφού, όπως τονίζει ο Κωνσταντίνος Ρήγος, είναι το πιο περίεργο είδος. «Η μουσική κυριαρχεί και δημιουργεί μια πλήρη αναστάτωση στον οργανισμό σου καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Δεν υπάρχει στιγμή που να μην κυκλοφορούν μέσα στο μυαλό σου τα λόγια και η μελωδία. Μου δημιουργεί μια εμμονή το έργο, ακόμη και στον ύπνο. Τον τελευταίο καιρό δεν μπορώ να κοιμηθώ, ξυπνάω πέντε το πρωί, όχι επειδή έχω αγωνία για την παράσταση, αλλά επειδή τα μοτίβα, οι μουσικές και τα τραγούδια γυρίζουν μέσα στο μυαλό μου. Μέχρι πρόσφατα, για παράδειγμα, μου είχε κολλήσει το “πήγαινε και φύγε, φύγε από κοντά της”. Σαν στοιχειωμένος πύργος!».

INFO

Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, 5, 6, 7, 12, 13, 14, 18, 19, 20, 21 Μαΐου, στις 20.30. Τιμές εισιτηρίων: 15, 20 ευρώ, φοιτητικό / παιδικό 12 ευρώ

Τελευταία Νέα